Gần 2.000m2 'đất vàng' TP.HCM đã lần lượt vào tay Tập đoàn Vạn Thịnh Phát như thế nào?

Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai…, việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP.HCM, đã chỉ ra quá trình gần 2.000m2 "đất vàng" rơi vào tay Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Cụ thể, Thanh tra Chính phủ cho biết, khu "đất vàng" trên nằm tại địa chỉ 187A - 187H - 193 - 203 Trần Hưng Đạo, phường Cô Giang, Quận 1 - do Công ty cổ phần tập đoàn Vạn Thịnh Phát là chủ đầu tư, tổng diện tích 1.954m2. Nguồn gốc đất là đất do nhà nước quản lý.

Cao ốc VTP Office Building của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát tại 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo, Q.1, TP.HCM. Nguồn: Giao thông

Khu đất này trước đây là khách sạn Vạn Xuân, được Kiến trúc sư trưởng TP cấp phép xây dựng cho Liên hiệp dịch vụ - sản xuất - thương mại (thuộc Tổng Công ty TM Sài Gòn). Ngày 24/12/1999, UBND TP.HCM có văn bản chỉ đạo chấp thuận cho giải thể việc hợp tác kinh doanh giữa Công ty DV và TM TP.HCM và Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát, cho phép Công ty DV và TM TP.HCM được chuyển nhượng phần góp vốn trong khách sạn Vạn Xuân cho Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát, với mức chuyển nhượng như định giá của Hội đồng định giá tài sản liên danh tại biên bản ngày 2/11/1991 (không kể giá trị sử dụng đất) là 587.332 USD, nhằm tạo điều kiện để Công ty DV và TM TP.HCM thu hồi bảo toàn được vốn. Đồng thời, cho phép Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát tiếp tục đầu tư thêm vốn, bổ sung thêm một số chức năng theo quy định luật pháp và tiếp tục hợp đồng thuê đất với cơ quan quản lý đất của thành phố.

Ngày 22/2/2000, UBND TP.HCM có văn bản chỉ đạo thực hiện chuyển nhượng phần hùn vốn khách sạn Vạn Xuân. Trong đó nêu rõ: "Các ngành chức năng có liên quan và doanh nghiệp thực hiện theo văn bản số 1227/CV-TU ngày 04/01/2000 của Thường trực Thành ủy, về chuyển nhượng phần hùn vốn tại khách sạn Vạn Xuân cho Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát. Công ty DV và TM thu hồi khoản vốn chuyển nhượng hùn vốn khách sạn Vạn Xuân là 8.223.235.332 đồng, nộp ngân sách thành phố. Các khoản lỗ từ kinh doanh khách sạn Vạn Xuân do Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát giải quyết".

Tiếp đó, ngày 6/2/2006, UBND TP.HCM có Quyết định cho Công ty Vạn Thịnh Phát được thuê đất sản xuất kinh doanh tại 187A, 187H, 193-203 Trần Hưng Đạo. Trong đó, diện tích thuê là 1.985m2, mục đích cho thuê là để làm khách sạn và văn phòng, thời hạn cho thuê đất hết năm 2020.

Đến ngày 7/12/2012, Công ty cổ phần Tư vấn dịch vụ về tài chính bất động sản DATC, có chứng thư thẩm định giá trị quyền sử dụng đất tại 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo là 204.281.789.000 đồng.

Ngày 21/1/2013, Sở Tài chính TP.HCM cùng Sở Tài nguyên - Môi trường TP.HCM, Sở Xây dựng TP.HCM có biên bản họp thẩm định giá.

Ngày 1/2/2013, Sở Tài chính có tờ trình về việc thẩm định giá theo cơ chế thị trường để Công ty TNHH Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thực hiện nghĩa vụ tài chính, khi chuyển hình thức sử dụng đất từ "thuê đất" sang "giao đất có thu tiền sử dụng đất" để làm văn phòng cho thuê và trụ sở văn phòng (đất chuyên dùng). Tổng giá trị quyền sử dụng đất là 204.281.789.000 đồng.

Ngày 17/4/2012, UBND TP.HCM có Quyết định về việc duyệt giá trị quyền sử dụng đất là 204.281.789.000 đồng. Đến ngày 17/4/2015, Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã nộp đủ số tiền trên.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ khẳng định: UBND TP.HCM không tính doanh thu bãi đỗ xe theo quy định, làm giảm giá trị quyền sử dụng đất. TP.HCM áp dụng suất đầu tư không đúng đối với công trình hạ tầng kỹ thuật có quy mô nhỏ hơn 20 ha, làm tăng chi phí đầu tư hạ tầng, dẫn tới làm giảm giá trị quyền sử dụng đất.

Đến thời điểm thanh tra, dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng làm trụ sở của công ty, văn phòng cho thuê VTP Office Building.

Thanh tra Chính phủ khẳng định: "Vị trí nhà đất trên là tài sản công, việc giải quyết phải được hiện theo phương án sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước đã được duyệt".

Ngoài dự án trên, Vạn Thịnh Phát cũng bị TTCP nêu tên tại dự án khu tứ giác Nguyễn Huệ - Ngô Đức Kế - Hồ Tùng Mậu - Huỳnh Thúc Kháng (phường Bến Nghé, quận 1).

Dự án có nguồn gốc đất do Nhà nước quản lý là hơn 2.815m2, tư nhân sở hữu hơn 8.342m2. Theo Sở Kế hoạch Đầu tư, đến nay nhà đầu tư đã thoả thuận, đền bù cho các hộ dân với diện tích 7.931m2.

Cụ thể, có 2.019m2 nhà đất đầu tư đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên Công ty cổ phần đầu tư Vạn Thịnh Phát, 5.912m2 đất nhà đầu tư đã kí biên bản thoả thuận với các hộ dân.

Ngày 7/10/2016, UBND TP.HCM có văn bản chấp thuận tiếp tục thực hiện chủ trương chỉ định nhà đầu tư và giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tổ chức thực hiện các thủ tục theo đúng quy định.

UBND TP.HCM và các sở, ngành đã triển khai các bước về chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án này vì liên danh Công ty Vạn Thịnh Phát và Công ty Larkball Holdings Limited có cam kết hỗ trợ ngân sách TP.HCM 20 triệu USD.

Theo TTCP, dự án tại phường Bến Nghé, quận 1 đã và đang triển khai thủ tục lựa chọn nhà đầu tư từ năm 2008. Trong đó, đã thực hiện nhiều thủ tục đầu tư như phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị tỷ lệ 1/2000 khu trung tâm hiện hữu TPHCM; lập, phê duyệt và công bố danh mục dự án; lập phương án sơ bộ về bồi thường, giải phóng mặt bằng tại khu đất thực hiện dự án; phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư, phê duyệt hồ sơ yêu cầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất của quận 1.

Đồng thời, cũng đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương cho phép UBND TP.HCM thực hiện chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án từ năm 2011.

Tuy nhiên đến nay, UBND TP.HCM chưa lựa chọn và chỉ định được nhà đầu tư để thực hiện. Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP.HCM căn cứ vào quy hoạch đã được phê duyệt để duyệt dự án đầu tư phù hợp. Trên cơ ở đó, thực hiện các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật.

Đối với diện tích 2.815m2 đất thuộc sở hữu nhà nước, UBND TP.HCM phải thực hiện theo quy định về quản lý, sử dụng tài sản công và pháp luật khác có liên quan.