Hàng loạt sai phạm tại Dự án phục vụ Khu kinh tế Dung Quất

Dự án quy mô 700 tỷ đồng

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi vừa ký kết luận thanh tra về việc chấp hành pháp luật về đầu tư xây dựng đối với Dự án Kè chống sạt lở kết hợp đường cứu hộ, cứu nạn di dân tái định cư, neo đậu tàu thuyền - đập Cà Ninh hạ lưu sông Trà Bồng phục vụ Khu kinh tế Dung Quất, huyện Bình Sơn (sau đây gọi là Dự án).

Dự án được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt vào 30/10/2014 với tổng mức đầu tư 695 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh, sử dụng diện tích đất là 85ha theo quy hoạch tổng thể chi tiết xây dựng tỉ lệ 1/500 Khu dân cư hạ lưu sông Trà Bồng - đập Cà Ninh được ban quản lý (BQL) Khu kinh tế Dung Quất phê duyệt.

Dự án xây dựng mới hoàn toàn với các hạng mục chính gồm: Tuyến kè chống sạt lở với chiều dài 1.750m; tuyến đường ven kè chiều dài 780m; san lấp mặt bằng 60,7ha; đường giao thông gồm 5 tuyến chính chiều dài 4.789,5m và 45 tuyến nhánh chiều dài 14.144m; hạ tầng kỹ thuật cấp, thoát nước, điện chiếu sáng và cây xanh; tổng số 1.077 lô tái định cư.

Chủ đầu tư Dự án là BQL Khu kinh tế Dung Quất (nay là BQL Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp Quảng Ngãi).

Đến nay, dự án bố trí vốn lũy kế 583 tỷ đồng/695 tỷ đồng; vốn đã thanh toán lũy kế là 583 tỷ đồng, đạt 100%. Các gói thầu xây lắp lũy kế khối lượng thực hiện 352 tỷ/525 tỷ đồng, đạt 67%.

Dự án được Kiểm toán nhà nước khu vực III (năm 11/2017) và Thanh tra Bộ Xây dựng (10/2018) đã kiểm toán, thanh tra.

Cụ thể, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị xử lý tài chính 14.363 triệu đồng. Đến nay đã thực hiện 62 triệu đồng đạt 0,4%, số còn lại chưa thực hiện là 14.301 triệu đồng do chưa làm thủ tục.

Thanh tra Bộ Xây dựng đề nghị xử lý tài chính 2.073 triệu đồng gồm: Thu nộp ngân sách Nhà nước 282,91 triệu đồng; lập, phê duyệt lại dự toán giá trị công trình 1.790,85 triệu đồng. Đến nay, đã thực hiện 298 triệu đồng; đạt 14%, số còn lại chưa thực hiện là 1.776 triệu đồng do chưa làm thủ tục.

Đối với việc lập và phê duyệt dự toán đơn giá khai thác đất, Thanh tra Bộ Xây dựng chỉ ra sai sót làm tăng đơn giá đất, yêu cầu Chủ đầu tư kiểm tra việc lập và phê duyệt lại dự toán khai thác đất theo quy định làm cơ sở nghiệm thu, thanh toán và điều chỉnh giá trị hợp đồng, đến nay chưa thực hiện được.

Xét Báo cáo kết quả thành tra ngày 11/8/2021 của Trưởng đoàn thanh tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư xây dựng đối với Dự án , Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đưa ra kết luận thanh tra (KLTT).

Hàng loạt sai phạm

Theo KLTT, khi lập dự án, thiết kế cơ sở, CTCP đầu tư và tư vấn xây dựng Phú Thành (hiện công ty đã giải thể) đưa ra các giải pháp đối với các hạng mục xử lý nền đất yếu, kết cấu áo đường, hệ thống thoát nước, hướng tuyến đường số 1 chưa phù hợp; khái toán chi phí giải phóng mặt bằng tái định cư còn thiếu cơ sở, không thực hiện khảo sát nhu cầu tái định cư của các hộ dân trong các vùng ảnh hưởng dự án, dẫn đến phải điều chỉnh tim tuyến, thiết kế, dự toán, điều chỉnh cơ cấu tổng mức đầu tư.

Thanh tra nhận thấy đây là trách nhiệm thuộc về Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án và Nhà thầu tư vấn là CTCP đầu tư và tư vấn xây dựng Phú Thành.

Còn Nhà thầu tư vấn - Liên danh CTCP phát triển đô thị Angkora và CTCP đầu tư và tư vấn xây dựng Phú Thành chưa làm việc với địa phương, đơn vị quản lý mở bằng biên bản về việc cho phép khai thác các mỏ vật liệu đất để phục vụ thi công theo đúng nhiệm vụ khảo sát.

Công tác khảo sát địa chất, địa hình, lập thẩm định, phê duyệt thiết kế, dự toán còn nhiều sai sót nên quá trình thi công phải điều chỉnh phương án thiết kế hệ thống thoát nước cửa xả và thu nước ven dự án, thay đổi biện pháp thi công hạng mục cống thoát nước, phái sinh tăng khối lượng san nền, phá đá nổ mìn, vuốt nối từ tuyến đường số 1 và 3 với các tuyến đường dân sinh hiện hữu...

Qua thanh tra phát hiện việc lập dự toán tính toán sai khối lượng dẫn đến làm tăng giá trị dự toán với số tiền 5 tỷ đồng.

Về công tác thu hồi đất, lập dự án bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB), qua thanh tra cho thấy; số tiền 151 tỷ đồng để bồi thường GPMB đã vượt so với dự toán được UBND tỉnh phê duyệt là 50 tỷ nhưng chưa làm thủ tục điều chỉnh cơ cấu dự toán. Đây là trách nhiệm thuộc về Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án và Trung tâm phát triển quỹ đất Dung Quất.

Khu tái định cư Cà Ninh thuộc Dự án Kè chống sạt lở kết hợp đường cứu hộ, cứu nạn di dân TĐC, neo đậu tàu thuyền - đập Cà Ninh.

Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bình Sơn đã thiếu trách nhiệm, có sai sót trong việc đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa. Sở Tài Nguyên và Môi trường khi thẩm định cũng thiếu chặt chẽ, không rà soát đầy đủ các thông tin liên quan. Do các cơ quan liên quan làm việc thiếu trách nhiệm dẫn đến thủ tục chuyển mục đích đất lúa của Dự án vướng mắc kéo dài.

Ngoài ra, Chủ đầu tư không lập dự toán khoản tiền bảo vệ phát triển đất lúa đối với phần diện tích đất lúa bị ảnh hưởng khi thu hồi để trình duyệt chung trong tổng mức đầu tư dự án là không đúng.

Ngoài ra, Thanh tra chỉ ra việc Chủ đầu tư trình Chủ tịch UBND tỉnh cho chủ trương bổ sung chi phí khai thác đất đồi tại mỏ phục vụ thi công trình là thực hiện không đúng quy định, không đúng theo chỉ đạo của UBND tỉnh, chủ trương thống nhất thực hiện của Tỉnh ủy Quảng Ngãi.

Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ngãi trong tham mưu thẩm định trước khi trình UBND tỉnh đã không làm rõ cơ sở pháp lý mà chỉ dựa vào đề nghị của Chủ đầu tư để giải quyết là không đảm bảo chặt chẽ, chưa đúng pháp luật.

Trước những vi phạm, sai sót, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu điều chỉnh thời gian thực hiện dự án Đập Cà Ninh (giai đoạn 1); hoàn chỉnh hồ sơ, thủ tục, chịu trách nhiệm về tính chính xác của khối lượng gửi Sở quản lý chuyên ngành thẩm định, trình Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt điều chỉnh, bổ sung thiết kế, dự toán và cơ cấu tổng mức đầu tư theo quy định của pháp luật; hủy bỏ việc chủ trương bổ sung đơn giá khai thác đất đồi tại mỏ phục vụ thi công dự án Đập Cà Ninh vì chưa đảm bảo pháp lý và hiện nay cũng không có cơ sở thực tiễn để thực hiện.

Trung tâm phát triển quỹ đất Dung Quất đẩy nhanh tiến độ công tác bồi thường, GPMB để có mặt bằng triển khai thực hiện hoàn thành dự án.

Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, Giám đốc Sở Xây dựng và Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn phối hợp chặt chẽ với BQL Khu kinh tế Dung Quất và các khu công nghiệp Quảng Ngãi để chủ động xem xét, giải quyết các nội dung phát sinh thuộc thẩm quyền, hướng dẫn Chủ đầu tư xử lý các vướng mắc theo đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn.

Ngoài ra, Chủ tịch UBND TP chỉ đạo tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm của lãnh đạo các phòng, ban đơn vị trực thuộc về các nội dung thiếu sót, sai phạm trong KLTT.