Khu đất vàng gần 9000m2 bị thu hồi có liên quan gì đến Tập đoàn Novaland?

Theo kết luận Thanh tra, năm 2015, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã cấp giấy chứng nhận đầu tư và ra quyết định số 1468/QĐ-UBND về việc cho Công ty Quảng trường Quốc tế thuê đất với thời hạn 50 năm theo hình thức trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê toàn bộ dự án. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, Công ty Quảng trường Quốc tế cùng nhiều sở, ngành của thành phố, các đơn vị,…đã có sai phạm.

Về nguồn gốc, tính pháp lý khu đất 8.921,6m2 của 3 đơn vị có sự khác nhau, trong đó 3.093,3m2 đất của Công ty May Sài Gòn 3 đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, theo hình thức cho thuê đất trả tiền hàng năm; 704,4m2 đất của Công ty Vận tải biển Sài Gòn được nhà nước giao sử dụng theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm (chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất). Tài sản trên 2 khu đất này được xác định tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, riêng 5.123,9m2 đất và tài sản trên đất của Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn trả tiền thuê hàng năm chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, vẫn thuộc sở hữu của nhà nước.

Sau đó, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã chấp thuận cho Saigon Co.op hợp tác với Công ty May Sài Gòn 3, Công ty Vận tải biển Sài Gòn, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn cùng sử dụng đất, thành lập Công ty Quảng trường Quốc tế để được thuê 8.921,6m2 đất với thời hạn 50 năm, trả tiền thuê đất 1 lần cho cả thời gian thuê để thực hiện dự án.

Như vậy, Công ty Quảng trường Quốc tế lúc này có 4 cổ đông góp vốn sáng lập gồm: Liên hiệp Hợp tác xã thương mại thành phố Hồ Chí Minh (Saigon Co.op), Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn, Công ty Cổ phần May Sài Gòn 3 và Công ty Cổ phần Vận tải biển Sài Gòn làm chủ đầu tư.

Sau khi được UBND thành phố Hồ Chí Minh cấp giấy chứng nhận đầu tư, 3 cổ đông chiếm 70% vốn điều lệ là Saigon Co.op, Công ty May Sài Gòn 3, Công ty Vận tải biển Sài Gòn đã chuyển nhượng cổ phần cho Công ty TNHH Bất động sản Thiên Thanh để thu lợi. Hiện nay Công ty Quảng trường Quốc tế chỉ còn 3 cổ đông là Công ty TNHH Bất động sản Thiên Thanh giữ 69,997% vốn điều lệ, Tổng công ty cấp nước Sài Gòn giữ 30% vốn điều lệ và một cổ đông cá nhân là ông Đặng Thanh Hải giữ 0,003% vốn điều lệ.

Theo tìm hiểu của Doanh nghiệp và Thương hiệu, Công ty TNHH Bất động sản Thiên Thanh có trụ sở tại số 1 Công trường Quốc tế, phường 6, Quận 3, thành phố Hồ Chí Minh, người đại diện pháp luật là ông Lê Thanh Liêm. Theo nhiều dữ liệu cho thấy Công ty TNHH Bất động sản Thiên Thanh có liên quan đến Tập đoàn Novaland. Bản thân ông Lê Thanh Liêm ngoài làm người đại diện pháp luật cho Công ty Thiên Thanh thì ông Liêm còn đứng pháp nhân cho hàng loạt công ty con, công ty liên kết của Tập đoàn Novaland gồm: Công ty TNHH Bất động sản Nova QH; Công ty Cổ phần Đầu tư Tổng hợp Mũi Né; Công ty Cổ phần Đầu tư Nova SQN; Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Nova Song Giang…

Ngày 30/6/2021, Tập đoàn Novaland đã hoàn tất việc mua lại cổ phần Công ty Cổ phần Nova Final Solution do ông Bùi Đạt Chương (em trai ông Bùi Thành Nhơn – Chủ tịch HĐQT) làm người đại diện pháp luật qua đó nắm quyền chi phối Công ty TNHH Bất động sản Đăng Khánh (99,41% vốn chủ sở hữu) và Công ty Cổ phần Đầu tư Tổng hợp Mũi Né (99,98% vốn chủ sở hữu) do Công ty Cổ phần Nova Final Solution nắm giữ quyền chi phối tại 2 công ty này. Số tiền mà Novaland bỏ ra để thâu tóm thương vụ này là gần 5.600 tỷ đồng.

Trở lại với những sai phạm tại khu đất vàng gần 9000m2, theo kết luận Thanh tra, sau khi được chấp thuận đầu tư dự án Công ty Quảng trường Quốc tế đã bồi thường, hỗ trợ tài sản trên đất với số tiền hơn 30 tỷ đồng (Công ty Cổ phần Vận tải biển Sài Gòn hơn 2,4 tỷ đồng, Công ty May Sài Gòn 3 hơn 6,3 tỷ đồng, Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn hơn 4,3 tỷ đồng, 3 hộ dân hơn 17 tỷ đồng). Tuy nhiên, tài sản vật kiến trúc trên đất của Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn là tài sản thuộc sở hữu nhà nước nhưng Tổng Công ty Cấp nước Sài Gòn lại tự thuê đơn vị tư vấn xác định để nhận tiền đền bù hơn 4,3 tỷ đồng là chưa đúng theo Quyết định ngày 28/5/2010 của UBND thành phố Hồ Chí Minh về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn.

Bên cạnh đó, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hồ Chí Minh chưa thực hiện đầy đủ theo Quyết định ngày 4/4/2015 của UBND thành phố về xác định và thu tiền thuê đất của Công ty Quảng trường Quốc tế từ 2015 đến nay đã làm ảnh hưởng rất lớn đến nguồn thu ngân sách nhà nước. Riêng tiền thuê đất từ 30/7/2009 đến ngày 3/4/2015 là hơn 31 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay Công ty Quảng trường Quốc tế vẫn chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước.

Theo quy hoạch, dự án được đầu tư trên khu đất trên diện tích 8.921,6m2 đất thuê của nhà nước, thời hạn 50 năm với quy mô: tòa nhà 25 tầng, 2 tầng hầm, diện tích xây dựng 4.560 m2, diện tích sàn xây dựng 78.548 m2. Tổng mức đầu tư là 1.184,242 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ quý 3/2014 đến quý 4/2018. Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn chưa hoàn tất thủ tục pháp lý và khởi công.

Thanh tra thành phố Hồ Chí Minh kết luận, thời gian qua Công ty Quảng trường Quốc tế đã cho 9 đơn vị, cá nhân thuê mặt bằng trên khu đất dự án thu về với số tiền hơn 56 tỷ đồng khi chưa ký hợp đồng thuê đất, chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện nay tại địa chỉ số 7 Phạm Ngọc Thạch đang tồn tại quán cafe Saigon Casa; tại địa chỉ số 1 Công trường Quốc tế là quán cafe Phindeli và trụ sở Công ty Cổ phần thương mại dịch vụ Quảng trường Quốc tế. Đáng chú ý, Saigon Casa và Phindeli đều thuộc Nova F&B - Thương hiệu nằm trong hệ sinh thái NovaTourism của Tập đoàn Novaland. Trong thời gian Thanh tra thành phố Hồ Chí Minh tiến hành thanh tra khu đất thì Novaland vẫn tiến hành khai trương quán cafe Phindeli tại địa chỉ số 1 Công trường Quốc tế.

Từ những sai phạm nêu trên, Chánh Thanh tra thành phố Hồ Chí Minh đã kiến nghị và được Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi thống nhất nội dung kết luận thanh tra.

Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Quy hoạch Kiến trúc tổ chức kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân thời kỳ có liên quan theo kết luận thanh tra.

Giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu, lập thủ tục trình UBND thành phố Hồ Chí Minh thu hồi, hủy bỏ Quyết định ngày 30/7/2009 và Quyết định ngày 4/4/2015 của UBND thành phố Hồ Chí Minh. Sau khi có quyết định thu hồi 2 Quyết định trên, cần báo cáo tham mưu đề xuất UBND thành phố Hồ Chí Minh xử lý khu đất 8.921,6m2 nói trên theo đúng quy định.

Sở Kế hoạch Đầu tư lập thủ tục trình UBND thành phố Hồ Chí Minh xử lý, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư dự án đã cấp cho Công ty Quảng trường Quốc tế.

Cục trưởng Cục Thuế thành phố Hồ Chí Minh được giao chủ trì xác định nghĩa vụ tài chính liên quan việc sử dụng khu đất (từ năm 2009 đến khi có quyết định thu hồi, hủy bỏ quyết định của UBND thành phố Hồ Chí Minh cho thuê đất) để truy thu nộp ngân sách.

Đồng thời rà soát, xử lý hơn 56 tỷ đồng do Công ty Quảng trường Quốc tế cho các tổ chức, cá nhân thuê mặt bằng trái quy định để thu hồi nộp ngân sách nhà nước, sau khi xem xét khấu từ các chi phí hợp lý); rà soát việc thực hiện nghĩa vụ thuế đối với các công ty đã chuyển nhượng cổ phần cho Công ty TNHH Bất động sản Thiên Thanh để đề xuất, xử lý.

Trường hợp Công ty Quảng trường Quốc tế và các đơn vị, cá nhân liên quan không thực hiện đầy đủ các chỉ đạo của UBND thành phố Hồ Chí Minh, như không bàn giao khu đất, không thực hiện nghĩa vụ tài chính kịp thời... dẫn đến thất thoát, lãng phí tài sản nhà nước thì báo cáo, đề xuất UBND thành phố Hồ Chí Minh Chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra Công an thành phố xác minh, xử lý.

Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh cũng giao Sở Nội vụ chủ trì, phối hợp với Ủy ban Kiểm tra Thành ủy thành phố và các cơ quan liên quan kiểm điểm trách nhiệm, đề xuất biện pháp xử lý đối với tập thể, các nhân thuộc diện thành phố quản lý và đề xuất hình thức xử lý đúng quy định./.