Làm rõ vụ án gây thất thoát ngân sách nhà nước tại dự án Tân Việt Phát 2

Dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2, diện tích 92.600,9m2 thuộc quỹ đất 2 bên đường 706B phường Phú Hài, TP Phan Thiết (Bình Thuận).

Đây là một trong những Dự án về đất đai, đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Bình Thuận có dấu hiệu vi phạm pháp luật đã được Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đưa vào diện theo dõi, chỉ đạo từ tháng 8/2021.

Dự án Tân Việt Phát 2 và việc giao đất không qua đấu giá

Dự án Khu dân cư Thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2 có diện tích 92.600,9m2 do Công ty Cổ phần Tân Việt Phát làm chủ đầu tư. Khu đất này gồm 3 lô đất số 18, 19, 20 thuộc quỹ đất 2 bên đường 706B (nay là đường Võ Nguyên Giáp và đường Nguyễn Thông), phường Phú Hài, TP Phan Thiết (Bình Thuận).

Ngày 7/1/2008, UBND tỉnh Bình Thuận ban hành Công văn số 85 cho chủ trương đấu giá quyền sử dụng đất đối với khu đất này. Ngày 4/7/2013, UBND tỉnh Bình Thuận ban hành Quyết định số 1578/QĐ-UBND “về việc điều chỉnh, bổ sung quỹ đất đấu giá đối với 3 lô đất 18, 19, 20 thuộc Dự án sử dụng quỹ đất 2 bên đường 706B, TP Phan Thiết”.

Cụ thể: Lô số 18 diện tích 23.298,6m2 đất kinh doanh dịch vụ, thời hạn 50 năm; lô số 19 là 33.609,3m2 và lô số 20 là 35.693m2 đều là đất ở đô thị, thời hạn lâu dài. Đến ngày 4/10/2013, UBND tỉnh Bình Thuận ban hành Quyết định số 2423/QĐ-UBND phê duyệt giá khởi điểm là 111.121.080.000 đồng (1.200.000 đồng/m2) để làm căn cứ đấu giá quyền sử dụng đất.

Trên cơ sở đó, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Bình Thuận đã hợp đồng với Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản, Sở Tư pháp tỉnh tổ chức bán đấu giá công khai 3 lô đất này 6 lần (từ tháng 10/2013 đến tháng 11/2015), nhưng không có tổ chức, cá nhân nào tham gia đấu giá.

Theo đó, từ tháng 11/2015, giá đất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận có biến động tăng, nên ngày 26/7/2016, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận Nguyễn Ngọc Hai ký ban hành Quyết định số 23/2016/QĐ-UBND “Về hệ số điều chỉnh giá đất để xác định giá đất tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trên địa bàn tỉnh Bình Thuận”, điều chỉnh giá đất ở đô thị tại phường Phú Hài, trong đó giá đất tại khu vực 3 lô đất trên được điều chỉnh tăng lên 1.600.000 đồng/m2 (hệ số k=1,6).

Gần 6 tháng sau, đến ngày 16/1/2017, Công ty Tân Việt Phát có Văn bản số 01.2017/CV-TVP gửi UBND tỉnh Bình Thuận và Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị giao cho Công ty 3 lô đất 18, 19, 20 không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất. Nhận được đề nghị của Công ty Tân Việt Phát, ngày 3/2/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường có Công văn số 341/STNMT-TTPTQĐ gửi UBND tỉnh đề nghị giao cho Công ty Tân Việt Phát 3 lô đất trên không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất và được áp giá đất theo Quyết định 2423 ngày 4/10/2013 của UBND tỉnh là 111.121.080.000 đồng (1.200.000 đồng/m2).

Từ đề nghị của Sở Tài nguyên và Môi trường, ngày 13/2/2017, Văn phòng UBND tỉnh Bình Thuận có Công văn số 559 đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường lấy ý kiến của Sở Tài chính tỉnh và báo cáo về tình hình thực hiện công tác đấu giá đối với 3 lô đất 18, 19 và 20.

Tuy nhiên, ngày 20/2/2017, Sở Tài chính có Công văn số 735/STC-QLCS gửi Sở Tài nguyên và Môi trường “thống nhất với Sở Tài nguyên và Môi trường báo cáo với UBND tỉnh cho chủ trương giao đất không phải đấu giá quyền sử dụng đất đối với lô đất số 18, 19, 20 cho Công ty Tân Việt Phát, theo giá khởi điểm được UBND tỉnh phê duyệt từ năm 2013”.

Sau khi được sự thống nhất của Sở Tài chính, ngày 22/2/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường có Công văn 614/STNMT-CCQLĐĐ gửi UBND tỉnh kiến nghị giao 3 lô đất trên cho Công ty Tân Việt Phát theo đề xuất tại Công văn 341 của Sở gửi trước đó.

Giao đất năm 2017, tính giá năm 2013 gây thất thoát ngân sách nhà nước

Chỉ 1 ngày sau khi nhận được Công văn 614 của Sở Tài nguyên và Môi trường, ngày 23/2/2017, UBND tỉnh Bình Thuận đã có Công văn 571/UBND-ĐTQH gửi Sở Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh “đồng ý chủ trương giao đất cho Công ty Tân Việt Phát không thông qua hình thức đấu giá đối với 3 lô đất số 18, 19, 20. Lý do: Công ty Tân Việt Phát là nhà đầu tư duy nhất đăng ký đấu giá 3 lô đất nêu trên. Giá đất thực hiện giao đất đối với 3 lô đất trên theo Quyết định 2423/QĐ-UBND ngày 4/10/2013 của UBND tỉnh là 1.200.000 đồng/m2”.

Tuy nhiên, trong thực tế cả 6 lần tổ chức đấu giá 3 lô đất này, không có tổ chức, cá nhân nào tham gia đăng ký đấu giá như UBND tỉnh Bình Thuận báo cáo.

Đến tháng 1/2017, Công ty Tân Việt Phát mới có Văn bản đề nghị UBND tỉnh và Sở Tài nguyên và Môi trường giao cho Công ty khu đất này không thông qua đấu giá. Giá đất của khu vực có 3 lô đất trên đã được điều chỉnh tăng lên 1.600.000 đồng/m2 theo Quyết định số 23 ngày 26/7/2016 của UBND tỉnh. Mặc dù vậy, các Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính và UBND tỉnh Bình Thuận vẫn quyết định giao đất không qua đấu giá cho Công ty Tân Việt Phát và áp giá đất của năm 2013.

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Bình Thuận tại Công văn số 571, ngày 3/3/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường có Tờ trình số 105/Ttr-STNMT gửi UBND tỉnh đề nghị giao đất, cho thuê đất đối với 3 lô đất này cho Công ty Tân Việt Phát. Chỉ 4 ngày sau, ngày 7/3/2017, UBND tỉnh Bình Thuận ra Quyết định số 610/QĐ-UBND “về việc thu hồi và giao đất, cho thuê đất đối với quỹ đất 2 bên đường 706B cho Công ty Tân Việt Phát”.

Cụ thể, thu hồi 3 lô đất (18, 19, 20) do Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh quản lý thuộc quỹ đất 2 bên đường 706B tại phường Phú Hài, TP Phan Thiết cho Công ty Tân Việt Phát thuê 23.298,6 m2 (lô đất số 18); Mục đích sử dụng đất: đất thương mại dịch vụ; Nhà nước cho thuê đất trả tiền 1 lần cho cả thời gian thuê; Thời hạn sử dụng đất: 50 năm. Giao Công ty Tân Việt Phát 69.302,3m2 (các lô đất số 19 và 20); Mục đích sử dụng đất: đất ở kết hợp thương mại dịch vụ; Hình thức sử dụng đất: Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất; Thời hạn sử dụng đất: Lâu dài.

Thực hiện Quyết định trên, ngày 14/4/2017, Cục Thuế Bình Thuận có thông báo nộp tiền sử dụng đất đối với khu đất diện tích 69.302,3m2 (2 lô số 19, 20); số tiền phải nộp là 111.303.087.125 đồng. Ngày 16/5/2017, Công ty Tân Việt Phát đã nộp số tiền trên vào Kho bạc Nhà nước tỉnh, thì đến ngày 13/6/2017, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh cấp 3 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của 3 lô đất 18, 19, 20 cho Công ty Tân Việt Phát.

Một góc Dự án Khu thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2 đã hoàn thành hạ tầng, đường điện, giao thông, cây xanh…

Ngay sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Công ty Tân Việt Phát đã làm các thủ tục xin thực hiện Dự án Khu dân cư Thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2. Hiện dự án đã hoàn thành hạ tầng, đường điện, giao thông, cây xanh…

Trước những khuất tất về việc giao đất không qua đấu giá và áp giá đất thấp, đã có nhiều đơn tố cáo sai phạm tại Dự án này. Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã giao Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an tiến hành điều tra xác minh, làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật. Quá trình điều tra xác minh của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an và kết quả thẩm định giá của đơn vị chức năng, đã xác định giá trị quyền sử dụng đất của 92.600,9m2 (lô đất số 18, 19, 20) tại thời điểm giao, cho thuê đất ngày 7/3/2017 là 182.517.055.000 đồng (giá trị 1.971.007 đồng/m2) có sự chênh lệch so với số tiền Công ty Tân Việt Phát đã nộp vào ngân sách nhà nước, gây thất thoát ngân sách Nhà nước hơn 71,213 tỷ đồng.

Bước đầu, Cơ quan điều tra làm rõ 5 trường hợp, gồm: Nguyễn Ngọc Hai, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận; Lương Văn Hải, nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận; Hồ Lâm, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường; Lê Nguyễn Thanh Danh, nguyên Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường; Ngô Hiếu Toàn, Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Bình Thuận, khi còn đương chức đã trực tiếp tham mưu, ký các văn bản, Quyết định về việc giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá cho Công ty Tân Việt Phát tại Dự án Khu dân cư Thương mại dịch vụ và dân cư Tân Việt Phát 2, đủ yếu tố cấu thành tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” quy định tại khoản 3 Điều 219 Bộ Luật Hình sự năm 2015.

Tạm dừng giao dịch tài sản của các cá nhân liên quan vụ án tại Dự án Tân Việt Phát 2