Nghịch lý dòng tiền chứng khoán: Nhà đầu tư vừa vay margin vừa rút vốn

Chia sẻ tại tọa đàm: "Triển vọng đầu tư 2022 – FiinGroup Invest Summit", bà Đỗ Hồng Vân, Trưởng nhóm phân tích dữ liệu, Khối dịch vụ Thông tin Tài chính FiinGroup đưa ra những dự báo về thanh khoản thị trường chứng khoán trong năm 2022.

Bà Vân cho biết, năm 2021 có những phiên giá trị giao dịch thị trường lên đến trên 50.000 tỷ đồng - tăng gấp 4 lần năm 2020.

Trong những tuần gần đây, giao dịch trên thị trường có phần kém tích cực hơn so với giai đoạn trước đó. Tuy nhiên, theo vị nữ chuyên gia này, có 4 yếu tố để đánh giá thanh khoản năm 2022 bao gồm: Tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết dự báo khoảng 20%; Những động thái gần đây liên quan đến việc tăng vốn, đẩy mạnh đi vay của các công ty chứng khoán cho thấy các đơn vị này kỳ vọng thanh khoản tiếp tục được cải thiện; Khả năng đưa vào vận hành hệ thống giao dịch mới của HOSE; Một số công ty chứng khoán đang xây dựng kế hoạch kinh doanh trên dự báo thanh khoản đạt 30.000 tỷ đồng trong năm 2022 - tăng gần 23% so với năm 2021.

Theo đó, bà Vân đánh giá thanh khoản năm 2022 vẫn sẽ tăng song khó có thể đạt được mức tăng như năm 2021.

Trong khi đó, ông Đào Phúc Tường, CFA – Chuyên gia tài chính lại đưa ra những số liệu về số dư nợ cho vay margin cũng như chất lượng của nhà đầu tư mới.

Vị này cho biết, số dư nợ vay margin của các công ty chứng khoán tăng mạnh trong quý II, III và IV/2021. Nhưng đặt việc tăng margin này trong mối tương quan giá trị mua ròng của nhà đầu tư cá nhân trong 3 quý trên cho thấy dư nợ cho vay margin tăng nhưng giá trị mua ròng của nhà đầu tư cá nhân đi ngang.

Có thể dẫn ví dự như quý IV/2021, tổng giá trị cho vay margin tăng lên 31.000 tỷ đồng nhưng giá trị mua ròng của nhà đầu tư cá nhân chỉ 400 tỷ đồng. Nếu tính cả 2 quý III và IV/2021, tổng mức margin tăng thêm là 50.000 tỷ đồng trong khi nhà đầu tư cá nhân rút ròng 4.000 tỷ đồng. Câu hỏi đặt ra là nhà đầu tư vay margin để làm gì?

Yếu tố thứ hai được ông Tường đưa ra đó là chất lượng của nhà đầu tư đặc biệt là những người mới tham gia thị trường chứng khoán. Tốc độ tăng trưởng của nhà đầu tư mới trong năm 2021 là rất mạnh nhưng số dư tiền gửi của nhà đầu tư mới trên mỗi tài khoản tăng thêm chỉ khoảng vài triệu đồng. Như vậy có thể thấy rằng số tài khoản chứng khoán tăng lên nhiều nhưng chất lượng tài khoản chưa thu hút được dòng tiền.