Những quan chức nào 'dính líu' tới vụ kit test Việt Á?

Liên quan đến vụ án tiêu cực về kit test COVID-19 của Công ty Việt Á, đến nay Cơ quan CSĐT Bộ Công an và Công an các địa phương đã khởi tố hơn 20 bị can. Trong số này, nhiều người là cán bộ cấp cao của CDC các địa phương, hoặc lãnh đạo cấp vụ thuộc các bộ, ngành.

Đặc biệt, trong kỳ họp thứ 12 vừa qua, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kiểm tra, phát hiện nhiều vi phạm của các lãnh đạo cấp tướng tại Học viện Quân y.

2 trung tướng, 1 thiếu tướng bị xem xét trách nhiệm

Theo Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Ban Thường vụ Đảng ủy Học viện Quân y nhiệm kỳ 2015-2020 và 2020-2025 đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc của cấp ủy; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để một số cán bộ, lãnh đạo học viện vi phạm nghiêm trọng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ liên quan đến đề tài khoa học kit test COVID-19.

Trung tướng Nguyễn Viết Lượng, Trung tướng Đỗ Quyết và Thiếu tướng Hoàng Văn Lương (từ trái qua), ba trong các cá nhân có trách nhiệm được UBKT Trung ương nêu trong kỳ họp thứ 12. Ảnh: HVQY

Những vi phạm này được nhận định gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thất thoát, lãng phí lớn ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến công tác phòng chống dịch bệnh COVID-19, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức đảng và Học viện Quân y, đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.

Đặc biệt, để xảy ra các vi phạm trên, cơ quan kiểm tra cho rằng cần xem xét trách nhiệm của Trung tướng Nguyễn Viết Lượng, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy; Trung tướng Đỗ Quyết, Phó Bí thư Đảng ủy, Giám đốc học viện; Thiếu tướng Hoàng Văn Lương, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện kiêm Giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự; Thượng tá Hồ Anh Sơn, Bí thư chi bộ, Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự, chủ nhiệm đề tài; Đại tá Nguyễn Văn Hiệu, Phó Bí thư chi bộ, Trưởng Phòng trang bị, vật tư và lãnh đạo, cán bộ một số đơn vị thuộc học viện.

3 vụ trưởng, vụ phó, cựu vụ trưởng bị khởi tố

Quá trình mở rộng điều tra vụ kit test Việt Á, Bộ Công an xác định có dấu hiệu sai phạm trong việc quản lý, nghiên cứu, chuyển giao đề tài khoa học về sản phẩm kit xét nghiệm COVID-19 tại Bộ Khoa học & Công nghệ.

Cùng với đó là dấu hiệu sai phạm trong việc cấp phép đăng ký lưu hành tạm thời (theo Quyết định 774/QĐ-BYT ngày 4-3-2020), cấp phép đăng ký lưu hành chính thức (theo Quyết định 5071/QĐ-BYT ngày 4-12-22020) sản phẩm kit xét nghiệm COVID- 19, việc hiệp thương giá sản phẩm kit xét nghiệm với Công ty Việt Á tại Bộ Y tế.

Từ trái qua là các bị can Nguyễn Minh Tuấn, Nguyễn Nam Liên và Trịnh Thanh Hùng. Ảnh: CACC

Do vậy, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố, bắt tạm giam đối với ông Nguyễn Minh Tuấn, cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế; ông Nguyễn Nam Liên, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế và ông Trịnh Thanh Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ Khoa học & Công nghệ.

Cả ba người cùng bị cáo buộc có hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

5 giám đốc CDC vướng vòng lao lý

Tính đến nay, trong số các bị can bị khởi tố có nhiều người là giám đốc Trung tâm kiếm soát bệnh tật (CDC) các địa phương. Đây đều là các đầu mối giao dịch mua bán kit test COVID-19 trực tiếp với Công ty Việt Á.

Từ trái qua là các bị can Phạm Duy Tuyến, Nguyễn Văn Định và Nguyễn Thành Danh. Ảnh: CACC

Những người này gồm Phạm Duy Tuyến, Giám đốc CDC Hải Dương; Nguyễn Văn Định, Giám đốc CDC Nghệ An; Nguyễn Thành Danh, Giám đốc CDC Bình Dương; Lâm Văn Tuấn, Giám đốc CDC Bắc Giang và Hoàng Văn Đức, Giám đốc CDC Thừa Thiên - Huế.

Các bị can trên đều bị khởi tố tội vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng và Nhận hối lộ.

Riêng ông Phạm Duy Tuyến còn bị khởi tố tội nhận hối lộ. Theo điều tra ban đầu, ông Tuyến và các bị can tại Công ty Việt Á đã có hành vi đưa – nhận hối lộ số tiền lên tới 27 tỉ đồng. Đây là số tiền được Công ty Việt Á “bôi trơn” cho lãnh đạo CDC Hải Dương để cùng nhau bắt tay nâng khống giá kit test xét nghiệm.

Ngoài số giám đốc đã nêu, nhiều bị can là cán bộ thuộc CDC các địa phương cũng đã bị khởi tố do có sai phạm trực tiếp liên quan đến vụ án này.

Tiếp tục xác minh tại các bộ, ban, ngành liên quan

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ hôm 3-3, Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng, người phát ngôn Bộ Công an cho biết Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ủy thác cho cơ quan CSĐT Công an các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương để điều tra, xử lý theo quy định.

Phan Quốc Việt (trái) cùng loạt bị can đã bị khởi tố trong vụ án. Ảnh: CACC

Đến thời điểm hiện tại, Cơ quan CSĐT của 62/63 tỉnh, thành đã thu thập tài liệu liên quan đến Công ty Việt Á bán kit xét nghiệm trực tiếp, gián tiếp cho các tổ chức, cá nhân, pháp nhân tại các địa phương để tập hợp, củng cố, xác minh, làm rõ đầy đủ các hành vi vi phạm của những người liên quan trong vụ án.

Về thu hồi tài sản, đại diện Bộ Công an cho hay hiện Cơ quan điều tra đã kê biên, thu hồi tài sản của các bị can, người có liên quan với số tiền hơn 1.600 tỉ đồng.

Trung tướng Tô Ân Xô cũng cho hay Cơ quan CSĐT Bộ Công an đang tích cực điều tra, xác minh tại các bộ, ban, ngành có liên quan để làm rõ hành vi sai phạm trong việc giao nhiệm vụ nghiên cứu, nghiệm thu, chuyển giao, thông tin quảng cáo, tổ chức sản xuất, đánh giá chất lượng sản phẩm kit test của Công ty Việt Á.

“Lại quả” tới hơn 800 tỉ đồng

Sau khi được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm kit xét nghiệm COVID-19, Công ty Việt Á dưới sự chỉ đạo của Tổng giám đốc Phan Quốc Việt chủ động cung ứng thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế trước cho các bệnh viện, CDC các tỉnh sử dụng.

Tiếp đó, Việt thông đồng với lãnh đạo các đơn vị này hợp thức hồ sơ chỉ định thầu, lập hồ sơ chào hàng sản phẩm, xác nhận khống các báo giá... để quyết toán theo giá mức do Công ty Việt Á đưa ra, cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất.

Thực tế, Công ty Việt Á đã nâng khống giá thiết bị, chi phí nguyên vật liệu đầu vào đưa vào thuyết minh cơ cấu giá xác định giá bán là 470.000 đồng/kit. Tính đến nay, công ty này đã cung ứng kit xét nghiệm cho CDC và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, TP trên cả nước, với doanh thu khoảng gần 4.000 tỉ đồng.

Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng kiêm người phát ngôn Bộ Công an, cho biết Phan Quốc Việt đã “bắt tay” với các đối tác để nâng khống giá kit xét nghiệm khoảng 45%, qua đó thu về số tiền hơn 500 tỉ đồng.

Đặc biệt, số tiền mà Công ty Việt Á chi “hoa hồng” cho các “đối tác” lên tới gần 800 tỉ đồng.