4 nguyên tắc cơ bản giúp bạn chiến thắng trên thị trường chứng khoán đầy biến động 2022

Những biến số khó lường từ dịch Covid-19 cùng với căng thẳng Nga - Ukraine leo thang khiến nhà đầu tư khó xác định xu hướng thị trường để xây dựng chiến lược phù hợp. Theo phân tích của giới chuyên gia, năm nay việc đầu tư nắm giữ dài hạn vẫn là một phương pháp tốt thay vì "lướt sóng" ngắn hạn. Tuy nhiên, tâm lý nhà đầu tư có thể sẽ lung lay trước những biến động của thị trường. Vậy chiến lược nào giúp nhà đầu tư vững vàng vượt qua những sóng gió của thị trường chứng khoán? Chuyên gia chứng khoán Nguyễn Hồng Điệp đưa ra 4 nguyên tắc để "vượt bão" thị trường trong thời điểm này:

Thứ nhất, lịch sử chứng minh tiền mặt là thứ rủi ro nhất trong thời kỳ nhạy cảm. Theo phân tích từ chuyên gia, nhiều người cho rằng tiền mặt là nơi trú ẩn an toàn khi môi trường đầu tư nhiều biến động. Đặc biệt, thời gian tới nếu lãi suất tăng, nhiều người sẽ rút tiền từ chứng khoán để gửi tiết kiệm. Tuy nhiên, thực tế tiền mặt và gửi tiết kiệm lại rất dễ mất giá nên đây không phải chiến lược được ưu tiên.

Thứ hai, xác định rõ mục tiêu lợi nhuận phù hợp. Nếu năm vừa qua nhiều nhà đầu tư có thể "ăn bằng lần" cho 1 năm đầu tư chứng khoán thì nay mức lợi nhuận có thể chỉ dao động trung bình ở mức 25% - 30%/năm. Chắc hẳn sẽ nhà đầu tư không bằng lòng với mức lợi nhuận này, song cần xác định rõ điều này để tránh bị lòng tham lấn át dẫn đến thua lỗ.

Thứ ba, tận dụng từng cơn sóng nhỏ. Chuyên gia Nguyễn Hồng Điệp đưa ra lời khuyên nhà đầu tư nên cố gắng tích lũy từ 5% - 7% chứ không nên quá kỳ vọng vào nhưng con sóng dài và mạnh mẽ của cổ phiếu như năm 2021. Đặc biệt, trong trường hợp tốc độ tăng giá của cổ phiếu quá nhanh thì cần xem xét chốt lời sớm chứ không nên "gồng lãi" bất chấp. Trong trường hợp thua lỗ thì tìm cách xử lý sớm, một là mua bình quân rồi "cưa chân bàn", hai là nếu số lỗ chỉ tầm dưới 3% thì xem xét bán ngay.

Thứ tư, không dùng margin khi thị trường giằng co. Sử dụng đòn bẩy khi thị trường uptrend là cơ hội lớn mà nhà đầu tư không nên bỏ lỡ. Tuy nhiên nếu thị trường rơi vào trạng thái biến động hay giằng co thì việc dùng margin là "game" quá mạo hiểm có thể khiến nhà đầu tư thua lỗ nặng nề.

Vị chuyên gia cho rằng nhà đầu tư có thể vận dụng uyển chuyển, linh hoạt 4 yếu tố này cho từng cơn sóng. Riêng trong thời điểm này, đối với những nhà đầu tư không có điều kiện về thời gian và sự tập trung cho danh mục vẫn có thể theo phương pháp đầu tư nắm giữ cổ phiếu cơ bản. Tuy nhiên cần phải dành một mốc định kỳ để review kết quả.

Đối với nhà đầu tư thường xuyên theo dõi thị trường vẫn có thể "lướt sóng" tuỳ theo biến động thị trường, song cần chọn lựa các cổ phiếu có nền tảng cơ bản, cổ phiếu có câu chuyện và được dòng tiền lớn dẫn dắt. Về phân bổ vốn, chiến lược lý tưởng nhất theo chuyên gia là nên chia vốn thành 3 phần, 1 phần đầu tư nắm giữ cổ phiếu tăng trưởng, 1 phần đi theo sóng ngành và 1 phần là Cash.

Theo dự báo của chuyên gia, năm 2022 có thể sẽ là một năm khó khăn cho thị trường chung. Nhiều cổ phiếu đã từng được mệnh danh là cơ bản và an toàn sẽ cần phải được xem xét lại. Trong quý 1 này, nhà đầu tư nên đặc biệt chú ý đến những dòng như Vật liệu cơ bản (Thép, Đá, Dầu, Khí đốt, Than, Phân bón, Hóa chất), Cảng và Vận tải biển, Bán lẻ, BĐS và BĐS KCN. Chu kỳ sóng của những nhóm ngành này sẽ không kết thúc quá nhanh, rất có thể sẽ mang lại cho nhà đầu tư mức lợi nhuận tốt.

"Bên cạnh nhóm hàng hóa và nhóm hưởng lợi từ xu hướng lạm phát dự báo tăng cao, nhà đầu tư cũng nên quan sát một số "ông lớn" đang bị giảm rất sâu. Đây là những cổ phiếu mang tính điều tiết chỉ số chung của thị trường có cổ đông chủ yếu là nước ngoài và một vài ông chủ lớn. Tôi dự báo khi giảm về một vùng hỗ trợ nhất định, những cổ phiếu này có thể sẽ có "sóng lớn" cùng chiều với VN-Index. Tuy nhiên, những dự báo trên sẽ chỉ xảy ra từ quý 2/ 2022", ông Điệp nêu nhận định.

"Tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến" là câu nói thực sự có ích cho nhà đầu tư trong thời điểm này. Hãy bình thản đón nhận những đợt rung lắc dữ dội có thể xảy đến và tận dụng chúng như là món quà của thị trường. Chỉ có sự tỉnh táo cùng với tri thức đầu tư mới có thể mang lại thành công trong thời kỳ nhạy cảm này.