Các dự án của Công ty cổ phần Bách Đạt An: Lấy quyền lợi của dân làm 'con tin'

Dự án Khu đô thị 7B mở rộng do Công ty cổ phần Bách Đạt An làm chủ đầu tư.

Hồ sơ pháp lý chưa đảm bảo, nhưng…

Báo Đầu tư đã nhiều lần phản ánh việc “tắc” sổ đỏ tại các dự án do Công ty cổ phần Bách Đạt An đầu tư tại Khu đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.

“Chúng tôi đã ném tiền nhầm chỗ, để rồi bây giờ phải vác đơn đi khắp nơi khiếu nại, đòi quyền lợi”, ông T.K.L (quận Liên Chiểu, Đà Nẵng) bức xúc.

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, xuất phát từ việc các bên gồm Công ty cổ phần Bách Đạt An (chủ đầu tư), Công ty cổ phần Đầu tư Hoàng Nhất Nam (đơn vị trực tiếp ký hợp đồng môi giới, phân phối đất nền) và người dân đã ký kết các hợp đồng hợp tác đầu tư, góp vốn, đặt cọc giữ chỗ khi hồ sơ pháp lý các dự án Khu đô thị Hera Complex Riverside, Khu đô thị 7B mở rộng và Khu đô thị Bách Đạt có chưa đảm bảo, chưa được Nhà nước giao đất, hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội chưa được đầu tư hoàn thiện, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước...

Bên cạnh đó, Công ty cổ phần Bách Đạt An chưa đánh giá được những vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, triển khai thực hiện, nên dự án kéo dài, không đảm bảo các điều kiện để được Nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, dẫn đến chậm thực hiện cam kết với người đã ký hợp đồng.

Từ lý do trên, một số người dân góp vốn, đặt cọc, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại các dự án của Công ty cổ phần Bách Đạt An thường xuyên gửi đơn thư và nhiều lần tập trung đông người tại trụ sở cơ quan của tỉnh, thị xã Điện Bàn đề nghị xử lý vi phạm và có biện pháp chỉ đạo chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án, sớm giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

UBND tỉnh Quảng Nam cho biết, Khu đô thị Bách Đạt có diện tích 8,37 ha, đã được UBND tỉnh giao đất một đợt với diện tích khoảng 5,72 ha; diện tích còn lại đang thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Dự án đã hoàn thiện các thủ tục đầu tư xây dựng (chấp thuận chủ trương đầu tư, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, thẩm định thiết kế, phê duyệt giá đất, thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đã giao…), chủ đầu tư đã thi công cơ bản hạ tầng kỹ thuật trên diện tích được giao đất.

Khu đô thị 7B mở rộng có diện tích 19,53 ha, với 358 hộ có đất bị ảnh hưởng. Công tác giải phóng mặt bằng dự án đã hoàn thành bước lấy ý kiến, công khai phương án bồi thường, hỗ trợ đối với 341 hộ, 17 hộ còn lại đã thực hiện xong bước kiểm đếm hiện trạng. Dự án này đã hoàn thiện các thủ tục đầu tư xây dựng (chấp thuận chủ trương đầu tư, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, thẩm định thiết kế).

Khu đô thị Hera Complex Riverside có diện tích 18,26 ha, với 281 hộ gia đình, cá nhân, tập thể có đất bị ảnh hưởng. Công tác giải phóng mặt bằng dự án đã hoàn thiện hồ sơ lập phương án bồi thường đợt 1 (176.106,8 m2) với tổng 263 tổ chức và hộ gia đình, cá nhân; phần diện còn lại đang được kiểm kê, xác định nguồn gốc đất để lập các thủ tục thu hồi, bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng theo quy định. Dự án đã hoàn thiện các thủ tục đầu tư xây dựng (chấp thuận chủ trương đầu tư, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, thẩm định thiết kế).

“Nghẽn” giải phóng mặt bằng, người dân “dài cổ” chờ sổ đỏ

Theo ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, nguyên nhân dẫn đến chậm đầu tư hoàn thành các dự án là việc rà soát, lập hồ sơ, thủ tục điều chỉnh các quy hoạch phân khu 1/2000 tại Khu đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc nhằm đảm bảo hoàn thiện các hồ sơ pháp lý của các quy hoạch phân khu, khớp nối đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội giữa các phân khu, các dự án. Đến ngày 26/4/2019, Quy hoạch phân khu điều chỉnh 1/2000 được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1253/QĐ-UBND.

Do đó, trong thời gian từ cuối năm 2017 đến tháng 4/2019, toàn bộ các dự án tại Khu đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc phải dừng triển khai để rà soát, cập nhật, điều chỉnh ranh giới quy hoạch dự án và khớp nối hạ tầng khu đô thị, đảm bảo phù hợp với Quy hoạch phân khu điều chỉnh 1/2000 mới được phê duyệt.

“Ngoài ra, do không nắm đầy đủ các quy định của pháp luật và mong muốn đẩy nhanh đầu tư xây dựng các dự án để đảm bảo tiến độ đã cam kết với UBND tỉnh, chủ đầu tư đã chi tiền cho các hộ dân trong dự án và san lấp mặt bằng, triển khai thi công xây dựng khi chưa có quyết định phê duyệt phương án giải phóng mặt bằng, quyết định thu hồi đất, quyết định giao đất của cấp có thẩm quyền, làm mất hiện trạng cây cối, hoa màu, vật kiến trúc trên đất của các hộ sử dụng đất tại thời điểm kiểm kê, dẫn đến Hội đồng Thẩm định không thể kiểm tra thực tế, không thể thẩm định phương án bồi thường hỗ trợ và tái định cư”, ông Thanh giải thích với người dân đã ký kết các hợp đồng hợp tác đầu tư, góp vốn, đặt cọc giữ chỗ.

Ông Thanh cho biết, UBND tỉnh Quảng Nam đã giao Thanh tra tỉnh tổ chức thanh tra công tác giải phóng mặt bằng để xử lý tồn tại trong công tác này và đã tháo gỡ vướng mắc để dự án tiếp tục triển khai. Bên cạnh đó, một số hộ dân có đất bị ảnh hưởng bởi dự án chưa đồng thuận với chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Nhà nước, nên gây khó khăn, làm ảnh hưởng đến công tác giải phóng mặt bằng và triển khai dự án.

Hiện nay, trong số 3 dự án của Bách Đạt An, có 2 dự án chưa được Nhà nước giao đất, nên chưa phát sinh nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất. Riêng Dự án Khu đô thị Bách Đạt đã được UBND tỉnh giao đất làm 2 đợt, nhưng chủ đầu tư vẫn chưa hoàn thành nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích được giao. Cục Thuế tỉnh đã áp dụng biện pháp phong tỏa tài khoản của Công ty để cưỡng chế nộp thuế. Đến nay, Công ty cổ phần Bách Đạt An đã nộp được 41,52 tỷ đồng/44,89 tỷ đồng.

Các dự án do Công ty cổ phần Bách Đạt An làm chủ đầu tư đã được UBND tỉnh báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy đưa vào diện theo dõi, chỉ đạo. UBND tỉnh đã thành lập Tổ công tác để hỗ trợ giải quyết vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện một số dự án do Công ty cổ phần Bách Đạt An làm chủ đầu tư…

Còn nhớ, ngày 10/5/2019, hàng trăm người dân mua đất tại 3 dự án: Bách Đạt 1, Hera Complex Riverside và 7B mở rộng (thị xã Điện Bàn, Quảng Nam), nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tiếp tục tụ tập trước trụ sở UBND tỉnh Quảng Nam để gây áp lực, đề nghị chính quyền giải quyết quyền lợi. Trước sự việc này, chính quyền tỉnh Quảng Nam lại tổ chức đối thoại với người dân.

Tại buổi đối thoại này, đại tá Nguyễn Viết Lợi, Giám đốc Công an tỉnh Quảng Nam chia sẻ: “Trong trường hợp một trong 2 đơn vị là Hoàng Nhất Nam hoặc Bách Đạt An phạm tội hình sự, bị khởi tố, bắt tạm giam vì lý do lừa đảo, thì dự án sẽ không được thực hiện”. Chính vì vậy, theo đại tá Lợi, nếu vụ việc đủ yếu tố xử lý hình sự, thì bị thiệt hại đầu tiên là người dân mua đất dự án.

Ông Lê Trí Thanh, khi còn làm Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, cũng từng khẳng định, sau khi thanh tra 3 dự án trên, nếu có dấu hiệu hình sự sẽ chuyển cơ quan điều tra. Như vậy, “yếu tố hình sự” đã từng được đặt ra, nhưng việc áp dụng và thực thi đến đâu lại là “cả một vấn đề”.

“Theo quy định của pháp luật, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các dự án chỉ được thực hiện khi các dự án hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng, đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội thiết yếu, đấu nối đồng bộ với hạ tầng chung của khu vực, đảm bảo cung cấp các hạ tầng thiết yếu phục vụ người dân đến cư trú, được cơ quan nhà nước có thẩm quyền nghiệm thu, chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước và đảm bảo các yêu cầu khác theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, hiện nay, các dự án vẫn còn giải quyết những vấn đề liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng (đây là vướng mắc lớn nhất, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án), chưa được đầu tư hoàn thành hạ tầng kỹ thuật, nên chưa đảm bảo điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giải quyết quyền lợi của người góp vốn, đặt cọc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại các dự án”.

(Trích văn bản phúc đáp kiến nghị của người dân của ông Lê Trí Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, ngày 27/5/2022)