Shark Bình công khai đơn thuận tình ly hôn, đã đủ điều kiện độc thân?

Mới đây, việc Phương Oanh và doanh nhân Nguyễn Hòa Bình (Shark Bình) thừa nhận hẹn hò gây chú ý dư luận. Dù cả hai đều khẳng định quen biết nhau trong thời gian độc thân, nên chắc chắn không có chuyện “người thứ ba”. Tuy nhiên, vợ Shark Bình - doanh nhân Đào Lan Hương viết trên trang cá nhân rằng, bà và chồng chưa ly hôn, cũng chưa từng ai gọi ra tòa.

 

Dư luận đặt câu hỏi: Shark Bình công khai đơn đồng thuận ly hôn với vợ nhưng chưa ra tòa thì có được xác định là người độc thân?

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, trong hôn nhân và gia đình có hai khái niệm quan trọng là "kết hôn" và "ly hôn". Theo đó, "kết hôn" là căn cứ để xác lập, phát sinh quan hệ hôn nhân và gia đình, còn "ly hôn" là căn cứ để chấm dứt quan hệ hôn nhân và gia đình. Đây là cũng là cơ sở để xác định quyền và nghĩa vụ của vợ, của chồng trong quan hệ hôn nhân và khi ly hôn.

 

Theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình, việc kết hôn và ly hôn phải được thực hiện theo trình tự, thủ tục luật định, do cơ quan có thẩm quyền thực hiện. Sau khi kết hôn thành công, pháp luật công nhận hai người là vợ chồng và được cấp giấy chứng nhận kết hôn. Đồng thời, cơ quan đăng ký kết hôn cũng vào sổ để ghi nhận mối quan hệ hôn nhân giữa hai người.

 

Nếu việc kết hôn là một thủ tục hành chính, do cơ quan hành chính nhà nước thực hiện thì việc ly hôn lại là một thủ tục tố tụng, do tòa án thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự. Khi một người đã kết hôn, đã có cuộc hôn nhân hợp pháp chỉ được coi là "ly hôn", chấm dứt quan hệ hôn nhân (trở thành người "tự do", độc thân) khi có bản án hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật của tòa án có thẩm quyền.

 

Trường hợp hai người đã có đăng ký kết hôn nhưng do mâu thuẫn mà xé giấy đăng ký kết hôn đi nhưng không thực hiện thủ tục ly hôn theo quy định của pháp luật tại tòa án, quan hệ hôn nhân đó cũng chưa chấm dứt. Trường hợp đã đăng ký kết hôn nhưng do mâu thuẫn mà sống ly thân, mỗi người một nơi thì dù ly thân bao nhiêu năm cũng không được coi là ly hôn, quan hệ hôn nhân giữa họ vẫn tồn tại.

 

Dẫn chứng việc khi vợ chồng mâu thuẫn xung đột có những lời nói trách móc, oán giận, nặng lời, gây tổn thương lẫn nhau là khó tránh khỏi, thậm chí xuất hiện lời đề nghị: "ly hôn đi" và người kia vì bực tức mà cũng "đồng ý" ngay, luật sư Cường cho rằng, tình huống này có thể gọi là "ly hôn bằng miệng" chứ chưa theo trình tự thủ tục pháp luật, chưa được pháp luật thừa nhận. 

 

“Pháp luật về hôn nhân và gia đình Việt Nam có thừa nhận "hôn nhân thực tế" (là không đăng ký kết hôn nhưng cũng được coi là vợ chồng trong một số trường hợp) nhưng không thừa nhận ly hôn thực tế mặc dù có nhiều trường hợp hai vợ chồng không coi nhau là vợ chồng, không thực hiện nghĩa vụ của vợ, của chồng mấy chục năm liền...”, luật sư Cường cho biết.

 

Đối với vấn đề "ly hôn", pháp luật hiện nay không có bất cứ văn bản hướng dẫn nào quy định là trường hợp "ly hôn bằng miệng" hay "ly hôn thực tế" mà thủ tục ly hôn duy nhất pháp luật quy định là do tòa án thực hiện theo thủ tục tố tụng dân sự.

 

Để được "ly hôn" chấm dứt quan hệ hôn nhân trở thành "độc thân" để được tự do yêu đương và kết hôn với người khác thì các đương sự phải có đơn yêu cầu tòa án xem xét giải quyết cho ly hôn, kèm theo đó là bản chính đăng ký kết hôn, giấy khai sinh của con và các giấy tờ về tài sản (nếu có yêu cầu chia tài sản).

 

Sau khi nhận đơn, tòa án sẽ kiểm tra, xem xét và có thể thụ lý để giải quyết. Thủ tục giải quyết một vụ việc thuận tình ly hôn trong thời hạn hai tháng, thủ tục giải quyết một vụ án ly hôn có tranh chấp về hôn nhân, về quyền nuôi con hoặc về tài sản là trong thời hạn khoảng 7 tháng.

 

Nếu vụ việc tranh chấp về tài sản phức tạp thì thời gian kéo dài có thể hàng năm cũng chưa xong. Khi nào hai bên có được quyết định hoặc bản án của tòa án có hiệu lực pháp luật cho phép chấm dứt quan hệ hôn nhân, khi đó mới trở thành độc thân, mới chấm dứt các quyền và nghĩa vụ của vợ, của chồng theo quy định pháp luật.

Ngoài ra, các tuyên bố ly hôn bằng miệng, việc sống ly thân nhiều năm, hành vi xé bỏ, đốt giấy đăng ký kết hôn đều không phải là sự kiện pháp lý làm chấm dứt quan hệ hôn nhân và gia đình.

 

Theo quy định của pháp luật, người đang có vợ, có chồng (chưa thực hiện thủ tục ly hôn theo quy định của pháp luật) mà chung sống như vợ chồng với người khác đây là hành vi vi phạm pháp luật, người vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính, nếu gây hậu quả nghiêm trọng thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định hôn nhân một vợ một chồng theo quy định của Bộ luật Hình sự.

 

Trường hợp ngoại tình (quan hệ lén lút) nhưng chưa được coi là "chung sống như vợ chồng" chỉ vi phạm đạo đức xã hội, bị xã hội lên án.