Chuyện khó tin ở Đồng Nai: Thu hồi hơn 294.300m2 đất, bồi thường…'0 đồng' (?!)

Chưa được khai thác thì chủ đầu tư nhận được chỉ đạo của UBND tỉnh Đồng Nai, đình chỉ mọi hoạt động khai thác tài nguyên từ tháng 11-2003 do khu đất được quy hoạch xây dựng Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành. Gánh chịu hàng loạt thiệt hại kéo dài nhiều năm, nay toàn bộ khu đất bị thu hồi nhưng chủ đầu tư không được bồi thường hay hỗ trợ nên kêu cứu…

BẤT NGỜ VỚI QUYẾT ĐỊNH THU HỒI ĐẤT

Kèm bằng chứng, đại diện chủ đầu tư trình bày: Ngày 25-7-2022, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành hai Quyết định (QĐ) “thu hồi đất do Công ty H.P sử dụng tại xã Bình Sơn (trước đây là xã Long An), H. Long Thành, tỉnh Đồng Nai. Cả hai QĐ đều do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Phi ký với tổng diện tích đất thu hồi của Công ty H.P là 294.320,2m2. Cụ thể:

Tại QĐ số 1893/QĐ-UBND, UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi 198.616 m2 gồm 43 thửa. Tại QĐ số 1896/QĐ-UBND, UBND tỉnh thu hồi 95.704,2m2 gồm 33 thửa. Lý do thu hồi: Để thực hiện Dự án Cảng HKQT Long Thành, UBND tỉnh Đồng Nai giao Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ theo quy định tại Điều 69 Luật Đất đai năm 2013 và quản lý quỹ đất đã được giải phóng mặt bằng theo quy định.

Cũng trong ngày 25-7-2022, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức ký hai QĐ (số 1894 và 1895/QĐ-UBND) “phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ đối với Công ty H.P”. Theo đó, liên quan đến phần đất 198.616m2, Công ty H.P được nhận số tiền 1,197 tỷ đồng, bao gồm bồi thường tài sản vật kiến trúc 424,44 triệu đồng; bồi thường cây trồng 760,699 triệu đồng và thưởng di dời 12 triệu đồng. Đối với phần đất 95.704,2m2, Công ty H.P được bồi thường 144,27 triệu đồng cây trồng.

UBND tỉnh Đồng Nai giao Sở Tài chính tính toán chi phí đầu tư trước đây của Công ty H.P theo hai văn bản của UBND tỉnh, gồm bản số 08/CV.UBT ngày 02-01-2004 “xử lý dự án khai thác tài nguyên khoáng sản trong khu vực quy hoạch Sân bay Long Thành” và văn bản số 4483/UBND-KTNS ngày 09-5-2022 “xử lý vướng mắc trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng Dự án Cảng HKQT Long Thành”.

Đường điện trung thế do Công ty H.P đầu tư

Đại diện Công ty H.P lên tiếng: “Doanh nghiệp chúng tôi rất bất ngờ khi nhận các QĐ thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ của UBND tỉnh Đồng Nai. Với các QĐ này, tổng số tiền mà Công ty H.P nhận được chỉ 1,34 tỷ đồng cho tài sản trên đất và cây trồng. Còn toàn bộ diện tích khu đất 294.320,2m2 (hơn 29,4 hecta), cả bồi thường và hỗ trợ, Công ty H.P nhận được con số “0” tròn trĩnh! Trong khi đó, Công ty H.P đã quản lý sử dụng khu đất này suốt 22 năm qua, được chính UBND tỉnh xác định rõ trong các QĐ”.

CẦN XEM XÉT THẤU TÌNH, ĐẠT LÝ

Hồ sơ thể hiện: Căn cứ tờ trình ngày 07-9-2000 của UBND tỉnh Đồng Nai, và tờ trình ngày 27-9-2000 của Tổng cục Địa chính, nay là Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT), ngày 17-10-2000, Thủ tướng Chính phủ ký QĐ số 1015/QĐ-TTg thu hồi 400.000 m2 đất tại xã Long An, H. Long Thành, tỉnh Đồng Nai cho Công ty H.P thuê để khai thác đá xây dựng.

Tiếp đó, ngày 13-11-2000, UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản chỉ đạo 8 cơ quan liên quan triển khai, thực hiện QĐ số 1015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, UBND tỉnh giao: Giám đốc Sở Địa chính ký hợp đồng thuê đất và lập thủ tục trình UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho Công ty H.P. Giám đốc Sở Tài chính Vật giá phối hợp UBND H. Long Thành tổ chức đền bù thiệt hại cho người dân có đất bị thu hồi theo quy định của pháp luật. UBND H. Long Thành kiểm kê, xác minh rõ số lượng, chất lượng, nguồn gốc, tính pháp lý của tài sản và đất đai trong phần đất được Thủ tướng giao, khẩn trương giải tỏa mặt bằng để bàn giao cho Công ty H.P sử dụng…

Thực hiện theo QĐ của Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, Công ty H.P đã liên hệ Sở Địa chính để thực hiện việc xác định ranh giới, diện tích ngoài thực địa và cắm mốc bàn giao đất. Công ty đang hoàn thiện thủ tục ký hợp đồng thuê đất và cấp giấy chứng nhận QSDĐ thì bất ngờ nhận được thông tin toàn bộ khu đất được Thủ tướng giao cho H.P nằm trong quy hoạch Dự án Cảng HKQT Long Thành.

Ngày 13-11-2003, Giám đốc Sở TNMT tỉnh Đồng Nai ký văn bản gửi Công ty H.P và các doanh nghiệp khai thác khoáng sản tại khu vực quy hoạch Dự án Cảng HKQT Long Thành, nội dung: Yêu cầu các đơn vị lập bản đồ hiện trạng khu vực mỏ gửi về Sở TNMT trước ngày 01-12-2003 để làm cơ sở giải quyết thủ tục bồi thường. Đồng thời Sở TNMT yêu cầu các đơn vị sắp xếp sản xuất để thực hiện theo chỉ đạo của UBND tỉnh “đình chỉ toàn bộ hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản trong khu vực quy hoạch Cảng HKQT Long Thành kể từ ngày 01-01-2004”.

Đại diện Công ty H.P cho biết, tuân thủ chỉ đạo của lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai, Công ty H.P đã tạm ngưng mọi hoạt động đầu tư vào dự án để chờ cơ quan chức năng của tỉnh kiểm kê, làm thủ tục bồi thường theo quy định pháp luật. Mãi cho đến cuối tháng 7-2022 vừa qua, công ty mới nhận được bốn QĐ của UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ với số tiền “bèo bọt”!

Trước đó, Công ty H.P nhận được văn bản “dự thảo phương án bồi thường” đề ngày 06-11-2020 của Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở TNMT tỉnh Đồng Nai. Theo đó, phần diện tích đất 198.616m2, Công ty H.P được nhận bồi thường, hỗ trợ 21,8 tỷ đồng; phần 95.704,2m2 được nhận 10,6 tỷ đồng. Tổng giá trị bồi thường, hỗ trợ về đất theo dự thảo là 32,4 tỷ đồng.

Đại diện công ty bức xúc: “Khi nhận dự thảo phương án bồi thường, doanh nghiệp chúng tôi thấy đã bị thiệt đơn thiệt kép. Số tiền 32,4 tỷ đồng tuy lớn nhưng chỉ bù đắp được phần nào so với công sức, tiền bạc của mà Công ty H.P đã đầu tư rồi chôn chặt tại dự án suốt hơn 22 năm qua. Chẳng biết các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai căn cứ quy định pháp luật và tính toán như thế nào mà từ 32,4 tỷ đồng đến khi phê duyệt thành 0 đồng?”

Đối chiếu với quy định của pháp luật về đất đai và thực tế quá trình sử dụng đất, Công ty H.P đủ điều kiện để được bồi thường về đất. Công ty không đồng ý với QĐ số 1894 và QĐ số 1895/QĐ-UBND của UBND tỉnh Đồng Nai vì gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của doanh nghiệp.

Thứ nhất, toàn bộ 294.320,2m2 đất bị thu hồi nằm trong phần diện tích 400.000m2 được Thủ tướng Chính phủ giao cho Công ty H.P. Để được phê duyệt khu đất triển khai dự án, đặc biệt là dự án khai thác tài nguyên khoáng sản, Công ty H.P phải thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý, kéo dài trong nhiều năm với quy trình chặt chẽ.

Thứ hai, Công ty H.P đã bỏ ra 100% chi phí đền bù, hỗ trợ cho dân, hoàn toàn không phải vốn ngân sách.

Thứ ba, tổng vốn đầu tư ban đầu của dự án là 5,678 tỷ đồng, thời điểm năm 1999 là rất lớn; tổng giá trị đền bù cho toàn bộ khu đất theo QĐ phê duyệt hơn 3,02 tỷ đồng. Ngoài đền bù, công ty đã đầu tư xây dựng hạ tầng, mở con đường giao thông dài 2,2km, rộng 12m; đầu tư đường điện trung thế dài 2,2km từ Quốc lộ 51 vào khu đất dự án, rất tốn kém…

Đại diện Công ty H.P bày tỏ: Xây dựng Cảng HKQT Long Thành là dự án trọng điểm quốc gia. Công ty H.P luôn rất ủng hộ, sẵn sàng di dời, giao toàn bộ diện tích đất bị thu hồi cho cơ quan chức năng. Công ty H.P tha thiết đề nghị lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai xem xét lại, bổ sung phần bồi thường, hỗ trợ về đất cho Công ty H.P theo đúng Luật Đất đai và các quy định pháp luật có liên quan…