Ôm dự án cụm công nghiệp... rồi bỏ hoang

Cụm công nghiệp Liên Hiệp giai đoạn 2 huyện Phúc Thọ (Hà Nội) bị bỏ hoang. Ảnh: H.A

2 năm giao 4 dự án

Ngày 11.10.2019, ông Nguyễn Văn Sửu - khi đó là Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội ký Quyết định số 5699/QĐ-UBND về việc thành lập Cụm công nghiệp làng nghề Tân Hòa, huyện Quốc Oai. Quy mô dự án khoảng 12,94ha. Tiến độ thực hiện dự án từ quý III/2019 đến quý III/2021.

Tiếp đến 15.6.2020, ông Nguyễn Văn Sửu ký Quyết định số 2456/QĐ-UBND về việc thành lập Cụm công nghiệp Dương Liễu - giai đoạn 2, huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội.

Địa điểm xây dựng tại xã Minh Khai, huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội. Quy mô dự án 17ha. Tiến độ thực hiện dự án là từ quý II/2020 đến quý II/2022.

11 ngày sau, ngày 26.6.2020, ông Nguyễn Văn Sửu lại ký Quyết định số 2801/QĐ-UBND về việc thành lập Cụm công nghiệp Liên Hiệp - giai đoạn 2, huyện Phúc Thọ, Thành phố Hà Nội. Quy mô dự án khoảng 12ha. Tiến độ thực hiện dự án là từ quý III/ 2020 đến quý III/2022.

Cùng ngày 26.6, UBND TP.Hà Nội ban hành Quyết định số 2797/QĐ-UBND về việc thành lập Cụm công nghiệp Tam Hiệp, xã Tam Hiệp, huyện Phúc Thọ. Quy mô dự án khoảng 20ha. Chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật là Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển nhà Minh Dương (thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn Minh Dương). Thời gian thực hiện dự án từ Quý III/2020 đến Quý III/2022.

Như vậy, chỉ trong vòng chưa đầy 2 năm, UBND Thành phố Hà Nội đã giao cho Tập đoàn Minh Dương 4 dự án cụm công nghiệp. Theo kỳ vọng của thành phố 4 dự án này đi vào hoạt động trước quý III/2022. Thế nhưng, theo khảo sát của phóng viên Báo Lao Động cả 4 dự án cụm công nghiệp của Tập đoàn Minh Dương đều trong tình trạng bỏ hoang. Có mặt tại Cụm công nghiệp Liên Hiệp, giai đoạn 2, huyện Phúc Thọ, Hà Nội chúng tôi ngạc nhiên, bởi nằm xen kẽ những cánh đồng lúa vàng ươm chuẩn bị thu hoạch là một cánh đồng rộng hơn 10ha bị bỏ hoang, cỏ mọc um tùm. Đó chính là hình hài của cụm công nghiệp Liên Hiệp giai đoạn 2.

Bà Đỗ Thị Loan, người dân thôn 3 xã Liên Hiệp bức xúc cho biết, nhà bà trước đây có hơn 4 sào ruộng (hơn 1.000m2) nằm trong dự án Cụm công nghiệp Liên Hiệp 2. Thời gian trước, bà liên tục nhận được giấy mời của UBND xã đến để bàn về việc thu hồi đất xây dựng cụm công nghiệp. Ban đầu bà cũng không muốn giao đất vì không được thỏa thuận nhưng cán bộ nói nhiều quá nên bà đành chấp nhận.

Không riêng Cụm công nghiệp Liên Hiệp giai đoạn 2, nhiều dự án cụm công nghiệp do Tập đoàn Minh Dương làm chủ đầu tư cũng để hoang hóa, lãng phí. Có mặt tại làng So (thuộc xã Tân Hòa, huyện Quốc Oai, Thành phố Hà Nội), chúng tôi xót xa chứng kiến cánh đồng bờ xôi ruộng mật của người dân bị bỏ hoang phơi mình trong nắng mưa.

Ông Vương Sỹ Trung, Chủ tịch UBND xã Tân Hòa chia sẻ, xã Tân Hòa có nghề sản xuất miến dong tồn tại từ lâu đời thu hút 3.500 lao động trong và ngoài xã. Tuy nhiên, qua quá trình phát triển quy mô làng nghề ngày càng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng cũng như tiềm ẩn nguy cháy nổ cao. Vì vậy năm 2015, Sở Công Thương Hà Nội đã khảo sát thành lập Cụm công nghiệp làng nghề Tân Hòa tách biệt khỏi khu dân cư. Đến năm 2019 thì Cụm công nghiệp Tân Hòa được thành lập. Tuy nhiên, từ đó đến nay, dự án này bị bỏ hoang.

Hà Nội có quá ưu ái Minh Dương?

Tập đoàn Minh Dương không phải là cái tên quá xa lạ trong việc xây dựng cụm công nghiệp ở thủ đô. Trước đó, công ty này từng có kinh nghiệm xây dựng 1 cụm công nghiệp. Nhưng đó là dự án đầy tai tiếng Cụm công nghiệp Dương Liễu 1, thuộc địa phận xã Dương Liễu, huyện Hoài Đức, Thành phố Hà Nội.

Có mặt tại Cụm công nghiệp Dương Liễu 1, chúng tôi chứng kiến nhiều công trình nhếch nhác, thiếu đồng bộ. Bên trong cụm công nghiệp, nhiều công trình giống như nhà ở được xây dựng lộm cộm.

Được biết, ngày 22.9.2022, ông Nguyễn Anh, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức đã ký kết luận thanh tra số 3138/KL-UBND về việc chấp hành pháp luật về đất đai, bảo vệ môi trường, xây dựng đối với Cụm công nghiệp làng nghề Dương Liễu, xã Dương Liễu, huyện Hoài Đức.

Theo đó, UBND huyện Hoài Đức cho biết, đến nay Công ty Cổ phần Tập đoàn Minh Dương chưa có giấy phép môi trường theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. 

Đánh giá về việc chấp hành pháp luật xây dựng cụm công nghiệp, UBND huyện Hoài Đức kết luận, đến nay, chủ đầu tư chưa tổ chức thực hiện xong quyết định điều chỉnh quy hoạch xây dựng. UBND huyện Hoài Đức cũng kết luận tại Cụm công nghiệp Dương Liễu có 4 trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích, 43 trường hợp vi phạm trật tự xây dựng, quy hoạch cụm công nghiệp.

Trong kết luận của mình, UBND huyện Hoài Đức cho biết, dự án Cụm công nghiệp Dương Liễu 1 được UBND Thành phố Hà Nội cấp giấy chứng nhận lần đầu ngày 12.5.2014. Tiến độ thực hiện dự án xong trước năm 2016. Thế nhưng, đến nay Tập đoàn Minh Dương đã 4 lần xin lùi tiến độ nhưng vẫn chưa thể hoàn thành.

Nhằm đẩy mạnh các cụm công nghiệp chậm tiến độ, ngày 17.3.2022, ông Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội ban hành Kế hoạch số 89/KH-UBND (Kế hoạch 89) về việc khắc phục những hạn chế, khuyết điểm về đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp còn chậm tiến độ trên địa bàn Hà Nội được chỉ ra sau Hội nghị kiểm điểm năm 2021.

Theo đó, UBND Thành phố Hà Nội yêu cầu các chủ đầu tư, trong đó có Tập đoàn Minh Dương thực hiện nghiêm túc, đầy đủ trách nhiệm các thủ tục đầu tư dự án; xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch chi tiết, đảm bảo tính khả thi để triển khai các thủ tục, công việc cần thực hiện đảm bảo khởi công xây dựng theo đúng tiến độ; chuẩn bị đầy đủ các nguồn lực đảm bảo hoàn thành dự án đúng tiến độ.

Đồng thời UBND Thành phố Hà Nội cũng giao các sở, ban, ngành, chủ tịch huyện, thị xã tập trung chỉ đạo, điều hành quyết liệt, linh hoạt hiệu quả các nhiệm vụ đề ra; tăng cường kiểm tra đôn đốc, chịu trách nhiệm toàn diện trước UBND thành phố về việc triển khai kế hoạch theo chức năng nhiệm vụ được giao. Có thể nói, với việc triển khai hàng loạt dự án cụm công nghiệp yếu kém, chậm tiến độ, thế nhưng Tập đoàn Minh Dương vẫn không phải chịu chế tài xử lý gì. Điều này, buộc dư luận đặt ra nghi vấn chính quyền Hà Nội liệu có quá ưu ái với Tập đoàn Minh Dương?