Không xử lý “tận gốc” vì sợ người vi phạm kiện ngược?

Ông Nguyễn Văn Toàn, Phó Chánh Thanh tra Sở Xây Dựng Vĩnh Phúc cho biết: "Chủ đầu tư được phép xây dựng các công trình từ 2-3% trên quỹ đất công cộng, kiểu như nhà (chòi) nghỉ mát. Nếu phá dỡ toàn bộ các công trình vi phạm theo đề xuất của TP Phúc Yên, thì chủ đầu tư kiện ngược lại chúng tôi thì sao?".

Khu đô thị chưa hoàn thiện các thủ tục pháp lý

Kết luận Thanh tra 3576/KLThTr-SXD đã vạch rõ hàng loạt sai phạm nghiêm trọng của chủ đầu tư xảy ra tại KĐT Đồng Sơn, từ năm 2015 đến nay. Cụ thể, qua kiểm tra, Thanh tra Sở Xây dựng Vĩnh Phúc xác định, chủ đầu tư KĐT Đồng Sơn là Công ty TNHH Hữu Sinh chưa thực hiện các nội dụng kiến nghị trong Kết luận Thanh tra số 2883/KLThTr-SXD ngày 22/9/2015.

Chưa thực hiện các thủ tục để được chấp thuận dự án đầu tư điều chỉnh; Chưa làm các thủ tục khôi phục lại mốc giới đã được cấp, kể cả mốc tọa độ quốc gia; Chưa thực hiện nghiêm trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ đầu tư KĐT theo quy định tại Nghị định số 11/2013/NĐ-CP ngày 14/1/2013 của Chính phủ về quản lý đầu tư phát triển đô thị, nhất là các nghĩa vụ theo khoản 2, khoản 6, khoản 8 điều 17 Nghị định.

Chưa hoàn thiện hồ sơ quản lý chất lượng công trình, đặc biệt là các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội sẽ bàn giao cho Nhà nước. Đến nay, ngoài hệ thống chiếu sáng đã bàn giao trước năm 2015, chưa bàn giao thêm công trình hạ tầng kỹ thuật nào.

Vẻ nhếch nhác, xuống cấp về hạ tầng tại một tuyến phố ở KĐT Đồng Sơn, TP Phúc Yên.

Chưa có biện pháp bảo vệ các công trình đã thi công xong (hè đường, hệ thống thoát nước... hiện nay một số vị trí vỉa hè đã bị người dân phá, làm lối vào nhà, một số vị trí đường bị sụt lún, hệ thống thoát nước mất nắp hố ga). Chưa làm các thủ tục bàn giao các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội cho Nhà nước theo quy định.

Đặc biệt, chủ đầu tư đã chuyển nhượng tài sản, chuyển quyền khai thác sử dụng (các công trình không có giấy phép xây dựng), các lô đất được quy hoạch làm đất cây xanh, đất dành cho bãi đỗ xe cho một số đơn vị khác (có 7 hợp đồng chuyển nhượng, tổng giá trị ghi trên hợp đồng gần 16 tỷ đồng). Các doanh nghiệp nhận chuyển nhượng lại tiếp tục tổ chức xây dựng, hoàn thiện công trình sai quy hoạch được phê duyệt.

Chuyển nhượng tài sản trái pháp luật

Về tính pháp lý của các hợp đồng chuyển nhượng tài sản và quyền khai thác, sử dụng tài sản trên các lô đất cây xanh, bãi đỗ xe ở KĐT Đồng Sơn, TP Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, đoàn Thanh tra Sở Xây dựng Vĩnh Phúc xác định: Các hợp đồng chuyển nhượng đều không phù hợp với quy định của pháp luật. Các công trình vi phạm xây dựng trên các lô đất Nhà nước không thu tiền sử dụng đất, đa số không có giấy phép xây dựng, ngoài ra còn xây dựng sai quy hoạch được phê duyệt. Các thủ tục về chuyển nhượng chưa đảm bảo theo quy định của pháp luật.

Hàng loạt lô đất quy hoạch cho các công trình phục vụ lợi ích công cộng, đất cây xanh tại KĐT Đồng Sơn được chuyển nhượng trái pháp luật với tổng giá trị các hợp đồng chuyển nhượng này lên đến gần 16 tỷ đồng.

Đáng chú ý, lô đất quy hoạch cho bãi đỗ xe P1, theo quy hoạch lô đất này được xây dựng công trình không quá một tầng. Nhưng thực tế kết luận thanh tra chỉ rõ, lô đất đã xây dựng 1 nhà 2 tầng, diện tích 249m²; 3 dãy nhà để xe (cột thép, vì kèo thép, mái lợp tôn); 3 nhà bảo vệ; phần còn lại của lô đất đổ sân bê tông xi măng; không có cây xăng như quy hoạch.

Lô đất bãi đỗ xe P2, theo bản vẽ quy hoạch được duyệt lô đất này không được xây dựng công trình, nhưng thực tế lực lượng thanh tra làm nhiệm vụ xác định có hàng loạt công trình được xây dựng, trong đó có 1 nhà 2 tầng khoảng 430m²/sàn đang là nơi làm việc của 2 công ty: Công ty TNHH Hữu Sinh và Công ty An Viên.

Một lô đất công cộng bị chiếm dụng xây dựng công trình sai mục đích, trái chức năng

Lô đất cây xanh CX02, theo quy hoạch mật độ xây dựng tối đa 2% đến 3%, tầng cao xây dựng không quá một tầng. Nhưng thực tế vi phạm tại lô đất này mật độ xây dựng 12,5%, vượt quá quy định 9,5%; quá số tầng 1 tầng.

Lô đất cây xanh CX06, theo quy hoạch chỉ được xây dựng với mật độ tối đa từ 2% đến 3%, tầng cao xây dựng không quá một tầng. Nhưng thực tế mật độ xây dựng tại lô đất là 13,83%, vượt quá quy định 10,83%, số tầng vượt quy định 1 tầng. Lô đất cây xanh CX07 mật độ xây dựng 30,83%, vượt quá quy định 30,83%; quá số tầng 2 tầng... Cùng hàng loạt những lô đất khác dành cho các công trình công cộng tạo cảnh quan, tiện ích trong KĐT Đồng Sơn cũng được Thanh tra Sở Xây dựng vạch rõ vi phạm.

Lo sợ người vi phạm kiện ngược

Điều khiến dư luận bất ngờ là các vị trí xây dựng không phù hợp với quy hoạch, lấn chiếm quỹ đất công cộng, cây xanh và các công trình tiện ích như Kết luận Thanh tra số 3576/KLThTr-SXD đã chỉ ra (CX02; CX05; CX06; CX07), thì Thanh tra Sở Xây dựng cũng đưa ra phương án... “chỉ tháo dỡ một tầng”. Phương án này được cho là “không khả thi” và đã vấp phải sự không đồng tình của cư dân, cũng như UBND TP Phúc Yên.

KĐT Đồng Sơn, TP Phúc Yên hiện chưa hoàn thiện hồ sơ quản lý chất lượng công trình, đặc biệt là các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội sẽ bàn giao cho Nhà nước. Đến nay, ngoài hệ thống chiếu sáng đã bàn giao trước năm 2015, chưa bàn giao thêm công trình hạ tầng kỹ thuật nào.

Theo quan điểm của UBND TP Phúc Yên, đất quy hoạch dành cho các công trình công cộng, bãi đỗ xe, đất trồng cây xanh cần phải được sử dụng đúng quy hoạch – các công trình xây dựng sai mục đích, trái chức năng trên quỹ đất này (nhà ở, phòng tập gym, quán nhậu, trụ sở công ty, bể bơi…,) cần phải được phá dỡ triệt để trả nguyên hiện trạng, để tiến hành xây dựng các công trình phục vụ đời sống cư dân nói chung tại KĐT, theo đúng quy hoạch.

Trong khi đó, trao đổi với PV PL&XH xung quanh vấn đề này, ông Nguyễn Văn Toàn, Phó Chánh Thanh tra Sở Xây dựng Vĩnh Phúc cho rằng, Thanh tra Vĩnh Phúc không đưa ra phương án phá dỡ triệt để tận gốc vi phạm ở các lô đất công cộng, cây xanh tại KĐT Đồng Sơn, cũng còn vì lý do “ngại” bị chủ đầu tư là Công ty TNHH Hữu Sinh kiện ngược lại.

Ông Nguyễn Văn Toàn giải thích, theo quy hoạch được phê duyệt, cho phép chủ đầu tư xây dựng các công trình kiểu như nhà nghỉ mát, và mật độ xây dựng được phép 2 đến 3% (các công trình xây dựng phải đúng quy hoạch, đúng chức năng). Nay nếu phá dỡ toàn bộ các công trình sai quy hoạch, trái chức năng để trả lại mặt bằng, yêu cầu chủ đầu tư thực hiện đúng quy hoạch tại các lô đất này (như quan điểm đề xuất xử lý của UBND TP Phúc Yên) thì khả năng chủ đầu tư quay lại kiện ngược Thanh tra Sở Xây dựng Vĩnh Phúc.

Thực tế chủ đầu tư KĐT Đồng Sơn là Công ty TNHH Hữu Sinh cũng được UBND TP Phúc Yên cho rằng rất bất hợp tác với chính quyền. Đến mức UBND TP Phúc Yên phải làm báo cáo gửi UBND tỉnh Vĩnh Phúc về tình trạng Công ty bất hợp tác với cơ quan chức năng trong việc thực thi nhiệm vụ quản lý tại KĐT.