Tình trạng công trình có dấu hiệu vi phạm TTXD vẫn diễn ra

Tình trạng công trình vi phạm trật tự xây dựng (TTXD) trong những năm gần đây đã trở thành vấn đề nóng. Vi phạm TTXD không chỉ ảnh hưởng tới giao thông, mỹ quan đô thị mà còn tạo ra tiền lệ xấu cho những công trình xây dựng khác.

Tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị chiều 3/11, một trong những nhóm vấn đề được nhiều đại biểu tập trung chất vấn nhất là tình trạng vi phạm TTXD do Bộ này quản lý.

Chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Thị Thủy cho biết, qua tiếp xúc, cử tri phản ánh rằng, người dân sửa chữa nhà trong ngõ sâu nhưng Thanh tra xây dựng vẫn nắm được. Ngược lại, có những công trình sai phạm lớn, nằm ngay ở mặt đường nhưng lực lượng chức năng lại không phát hiện ra. Liệu có tham nhũng, tiêu cực trong trường hợp này?

Cùng chung mối quan tâm, đại biểu Trình Lam Sinh (đoàn An Giang) cũng chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng về việc xây dựng không phép, trái phép, xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp.

Đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) đặt câu hỏi với Bộ trưởng Xây dựng về tình trạng vi phạm TTXD, sai quy hoạch và vấn đề xử lý nghiêm cán bộ, công chức có thẩm quyền để xảy ra vi phạm hoặc có hành vi dung túng, bao che.

Trả lời thắc mắc của các Đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, với đặc thù của công trình xây dựng thì các vi phạm TTXD là các vi phạm rất khó khắc phục hậu quả và các trường hợp buộc phải phá dỡ công trình vi phạm đều dẫn đến lãng phí nguồn lực xã hội. Vì vậy, giải pháp phát hiện và phòng ngừa từ sớm các trường hợp vi phạm TTXD luôn là ưu tiên trong nhiệm vụ quản lý nhà nước của ngành xây dựng.

Theo ông Nghị, báo cáo của các địa phương cho thấy, tỷ lệ công trình sai phép, không phép trên tổng số công trình được thanh tra, kiểm tra đã giảm dần qua từng năm. Theo báo cáo mới đây, năm 2020 số công trình sai phép, không phép chiếm tỷ lệ là 23,8% trên tổng số cuộc kiểm tra, thanh tra. Năm 2021 tỷ lệ này còn 13,4% và 6 tháng đầu năm 2022 thì số công trình sai phép, không phép chiếm tỷ lệ là 7,1%.

Tại phiên chất vấn, Bộ trưởng Xây dựng cũng thừa nhận tình trạng vi phạm TTXD đã giảm nhưng vẫn còn phức tạp, việc phát hiện vi phạm có thời điểm, nhiều trường hợp không được phát hiện kịp thời, việc xử lý vi phạm chưa nghiêm, còn chậm, chưa triệt để.

Các loại thuế phải đóng khi xây dựng nhà ở tư nhân

Đối với hoạt động xây dựng nhà ở riêng lẻ thì pháp luật cũng quy định về nghĩa vụ nộp thuế theo công văn 3700/TCT/DNK quy định về thu thuế đối với hoạt động xây dựng tư nhân: "Trường hợp chủ hộ gia đình tự mua vật tư xây dựng và tự thuê công nhân xây dựng lẻ (không hợp đồng) hoặc có thuê thầu xây dựng nhưng không cung cấp được hợp đồng và các căn cứ chứng minh đã thuê thầu xây dựng thì chủ hộ gia đình là người phải nộp thuế thay".

Ngoài ra, Tổng cục Thuế cũng đã có công văn 3381/TCT-CS ngày 8/9/2008 và công văn số 2010/TCT-CS ngày 16/5/2017 nêu rõ: Hộ gia đình tự xây nhà không phải là người nộp thuế GTGT, TNDN và thuế thu nhập cá nhân; trường hợp hộ gia đình thuê nhà thầu là cơ sở kinh doanh thực hiện xây dựng nhà cho gia đình thì nhà thầu xây dựng phải kê khai nộp thuế theo quy định"