Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Hải Thành có gian lận để trúng gói thầu gần 90 tỷ đồng?

Cty Hải Thành có dấu hiệu gian lận để trúng gói thầu gần 90 tỷ đồng. Ảnh: CB

Dự án Kè biển Hải Thành - Quang Phú, thành phố Đồng Hới (giai đoạn 2) được triển khai nhằm khắc phục tình trạng sạt lở bờ biển do ảnh hưởng của mưa, bão, triều cường, bảo vệ an toàn tài sản, cơ sở hạ tầng, tính mạng người dân và ổn định đời sống của nhân dân, phòng, chống giảm nhẹ thiên tai, đảm bảo an ninh - quốc phòng, bảo vệ môi trường, góp phần phát triển kinh tế - xã hội cho thành phố Đồng Hới.

Dự án sẽ xây dựng mới tuyến kè biển kết nối với tuyến Kè biển Hải Thành - Quang Phú (giai đoạn 1) kéo dài về phía Bắc với chiều dài 2.450m, phù hợp với quy hoạch thiết kế đô thị hai bên tuyến đường Trương Pháp, thành phố Đồng Hới.

UBND thành phố Đồng Hới là chủ đầu tư dự án.

Theo phản ánh, ngày 22/09/2021, UBND thành phố Đồng Hới ra Quyết định số 5507/QĐ-UBND phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu gói thầu xây lắp công trình: Kè biển Hải Thành - Quang Phú, thành phố Đồng Hới (giai đoạn 2). Cụ thể, Cty Hải Thành là đơn vị trúng thầu với giá 86.071.054.000 đồng, thời gian thực hiện hợp đồng là 26 tháng.

Theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu do UBND thành phố Đồng Hới phát hành tại mục 3.2 của bảng tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm quy định rõ doanh thu hàng năm tối thiểu của doanh nghiệp phải đạt 59 tỷ đồng trong 5 năm (2016 đến 2020).

Tại tờ khai quyết toán thu nhập doanh nghiệp của Cty Hải Thành, mã số thuế 3100279752, trong 5 năm (2016 đến 2020) cho thấy mức doanh thu bình quân hàng năm chỉ đạt 46,7 tỷ đồng. Cụ thể, năm 2016, tổng doanh thu 20.763.368.766 đồng; năm 2017 là 54.744.414.069 đồng; năm 2018 là 97.056.153.452 đồng; năm 2019 là 35.902.946.841 đồng; năm 2020 là 25.504.466.579 đồng.

Ngoài ra, tại mục 4 của bảng tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm yêu cầu kinh nghiệm thực hiện hợp đồng xây lắp tương tự gồm số lượng hợp đồng tương tự là 02 hợp đồng, tổng giá trị các hợp đồng là 60 tỷ đồng. Trong đó, mục 4.2 quy định rõ công trình tương tự là công trình cấp IV trở lên (đê, kè sông hoặc đê, kè biển bao gồm các hạng mục: Kết cấu mái xiên, lát bằng tấm bê tông đúc sẵn, đỉnh kè kết hợp đường giao thông bê tông xi măng). Có ít nhất 01 hợp đồng có trị giá tối thiểu là 43 tỷ đồng.

Tuy nhiên, qua xác minh thông tin trên hệ thống dữ liệu đấu thầu quốc gia, trước thời điểm trúng gói thầu trên, Cty Hải Thành mới chỉ trúng 02 gói thầu, trong đó lớn nhất là gói thầu xây lắp thuộc Dự án Kè biển Hải Thành -  Quang Phú, thành phố Đồng Hới, giá trúng thầu là 27.925.000.000 đồng, thời gian thực hiện là 5 tháng cũng do UBND thành phố Đồng Hới mời thầu theo Quyết định phê duyệt số 2748/QĐ-UBND ngày 17/7/2020.

Như vậy, với doanh thu bình quân 5 năm gần nhất chỉ có 46,7 tỷ đồng và năng lực kinh nghiệm thi công không đủ để thực hiện gói thầu trên thì rõ ràng Cty Hải Thành không đủ điều kiện dự thầu. Đáng lẽ, hồ sơ dự thầu của Cty Hải Thành phải được các cơ quan có trách nhiệm phát hiện và loại ra ngay từ giai đoạn đánh giá hồ sơ dự thầu nhưng không rõ bằng cách nào, đơn vị này vẫn được cho dự xét thầu và trúng thầu?

Theo luật sư Tống Minh Hữu thuộc Công ty Luật TNHH Vinbross, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, tất cả các dự án khi phải đấu thầu để chọn nhà thầu thì đều phải áp dụng các quy định của pháp luật, đáp ứng các tiêu chí mà nhà thầu đưa ra. Trong quá trình thực hiện các quy trình đấu thầu và lựa chọn nhà thầu thì chủ đầu tư phải đảm bảo tính khách quan, chính xác và tuân thủ các quy định của pháp luật.

Trong mọi trường hợp, nếu doanh nghiệp có gian lận về hồ sơ đấu thầu bằng các hình thức cụ thể như làm sai lệch hồ sơ thì hành vi này sẽ bị xử phạt và tùy theo mức độ vi phạm mà áp dụng, đối với cá nhân sẽ bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 03 năm đến 05 năm.

Báo Thanh tra đã gửi những phản ánh nếu trên đến UBND tỉnh Quảng Bình, UBND thành phố Đồng Hới, Ban Quản lý Dự án đầu tư và Phát triển quỹ đất thành phố Đồng Hới để kiểm tra, xử lý theo quy định, tuy nhiên đến nay đã gần 1 tháng vẫn chưa nhận được hồi âm từ các cấp, ban, ngành của địa phương.

Việc Cty Hải Thành không đáp ứng đủ điều kiện về tiêu chí tài chính và năng lực kinh nghiệm thi công nhưng vẫn trúng thầu khiến dư luận đặt câu hỏi: Có phải chủ đầu tư đã “cố tình” tạo điều kiện để Cty Hải Thành trúng thầu?

Hành vi bị cấm trong đấu thầu Khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu quy định rõ về các hành vi bị cấm trong đấu thầu, trong đó gian lận, bao gồm các hành vi sau đây: - Trình bày sai một cách cố ý hoặc làm sai lệch thông tin, hồ sơ, tài liệu của một bên trong đấu thầu nhằm thu được lợi ích tài chính hoặc lợi ích khác hoặc nhằm trốn tránh bất kỳ một nghĩa vụ nào. - Cá nhân trực tiếp đánh giá hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất, thẩm định kết quả lựa chọn danh sách ngắn, kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư cố ý báo cáo sai hoặc cung cấp thông tin không trung thực làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư. - Nhà thầu, nhà đầu tư cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư. Hành vi làm giả hồ sơ năng lực để trúng thầu bị xử lý như thế nào? Với hành vi vi phạm Khoản 4 Điều 89 Luật Đấu thầu, Khoản 1 Điều 122 Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định rõ tùy theo mức độ vi phạm mà áp dụng hình thức cấm tham gia hoạt động đấu thầu đối với tổ chức, cá nhân là cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 03 năm đến 05 năm. Ngoài ra, trong trường hợp có đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm, hành vi làm giả hồ sơ năng lực để trúng gói thầu có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 222 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Theo đó, người nào thực hiện hành vi gian lận trong đấu thầu gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm. Phạm tội gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 20 năm. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.