Doanh nghiệp kêu trời vì một cửa 'tắc' hơn nhiều cửa

Theo quy định của pháp luật, hiện các dự án bất động sản đều phải nộp hồ sơ “một cửa” tại Sở KHĐT TP.HCM nhằm giảm thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Thế nhưng thay vì nhanh hơn, hàng loạt hồ sơ lại đang bị ách tắc ở “cửa” này, khiến doanh nghiệp bị mất nhiều thời gian hơn, phiền toái hơn.

Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản Thủ tướng Chính phủ và Bộ Xây dựng về việc đề xuất quy trình thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại, dự án nhà ở xã hội.

Theo HoREA, nếu như trước đây doanh nghiệp khi thực hiện một dự án bất động sản sẽ nộp hồ sơ liên quan ở các sở ngành và quận huyện để xử lý theo chuyên môn. Tuy nhiên luật Đầu tư 2020 quy định tất cả hồ sơ nộp vào một đầu mối là Sở KHĐT để làm bước đầu tiên là thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư. Ngoài ra, Sở KHĐT cũng sẽ là đầu mối phát hành khoảng 10 bộ hồ sơ yêu cầu các cơ quan nhà nước có thẩm quyền có ý kiến về dự án.

Về lý thuyết quy định này sẽ có lợi cho doanh nghiệp vì không phải “chạy” nhiều cửa và không tốn nhiều chi phí, thời gian. Tuy nhiên, thực tế thì ngược lại hoàn toàn bởi thủ tục này theo cơ chế một cửa nhưng lại bị mất nhiều thời gian hơn, không tốt hơn, thậm chí bị “tắc” ngay tại cửa đầu tiên là khâu “chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư” tại Sở KHĐT. So với trước đây làm theo cơ chế “nhiều cửa” thì doanh nghiệp có thể đồng thời trực tiếp làm việc song song với từng sở, ngành, quận, huyện để được thẩm định nên có kết quả nhanh hơn hiện nay.

Bởi lẽ, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư chỉ là thủ tục khởi đầu của dự án, không phải là thủ tục để quyết định ngay báo cáo khả thi của dự án. Vì sau thủ tục này thì các sở, ngành tiếp tục thực hiện thủ tục thẩm định dự án; phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500; giao, thuê đất; công nhận chủ đầu tư; cấp giấy phép xây dựng; xác định nghĩa vụ tài chính... Thế nhưng việc “tắc” ở ngay cửa đầu tiên là Sở KHĐT khiến hồ sơ không thể “chạy” tiếp được.

Không những thế, theo HoREA, quy định “đánh giá sự phù hợp với quy hoạch đô thị, quy hoạch chi tiết” trong luật Đầu tư 2020 còn mâu thuẫn với khoản 7 Điều 19 luật Quy hoạch đô thị 2009 quy định “Chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng tổ chức lập quy hoạch chi tiết khu vực được giao đầu tư”. Tuy nhiên, Sở KHĐT chiếu theo luật Đầu tư 2020 yêu cầu dự án phải phù hợp các loại quy hoạch mới cấp chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư. Trong khi đó, Sở Quy hoạch - Kiến trúc lại yêu cầu phải có chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời với chấp thuận nhà đầu tư mới duyệt quy hoạch, thay đổi quy hoạch. Chính vì vậy, từ ngay “một cửa” đầu tiên là Sở KHĐT, doanh nghiệp đã lâm vào tình trạng “con gà - quả trứng”, cái nào có trước cái nào có sau.

Không chỉ HoREA, hiện nhiều doanh nghiệp cũng đang kêu trời vì hồ sơ đang bị “tắc” ở Sở KHĐT. Nếu bước đầu tiên này không làm xong thì các bước tiếp theo sẽ không thể thực hiện được như cách cách làm cũ trước đây là làm song song ở các sở ngành.