Vì sao thu tiền sử dụng đất nhưng không nộp vào ngân sách Nhà nước? - Bài cuối: Ai chịu trách nhiệm?

Người dân phản ánh khu tái định cư Duy Hải giai đoạn 3 hạ tầng còn đang dang dở.

Liên quan đến sự việc Công ty CP Đầu tư và Phát triển Kỳ Hà Chu Lai Quảng Nam (Công ty Kỳ Hà Chu Lai) giữ lại 101 tỷ đồng tiền sử dụng đất nhưng chưa quản lý qua Ngân sách nhà nước (NSNN), ngày 12/12, UBND tỉnh Quảng Nam đã có Công văn số 8352/UBND-KTTH giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT), Cục Thuế tỉnh, Công ty Kỳ Hà Chu Lai và các đơn vị liên quan rà soát, nghiên cứu các quy định, ý kiến của Kiểm toán nhà nước Khu vực III (KTNN Khu vực III) và đề xuất của Cục Thuế tỉnh tại Công văn số 9368 để tham mưu UBND tỉnh xem xét, xử lý theo quy định.

Trao đổi với chúng tôi về việc này, ông Nguyễn Hồng Quang - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho rằng: “Do muốn sớm có sổ đỏ cho người dân TĐC nên có việc quy định chưa chặt chẽ trong vấn đề thu tiền đất TĐC của các hộ dân. Sau khi KTNN Khu vực III yêu cầu dừng thì tỉnh đã dừng nên đến nay nhiều hộ đã về ở khu TĐC rồi nhưng chưa được cấp sổ đỏ, bà con liên tục khiếu nại. Vì phải làm giá đất các khu TĐC đúng luật, rồi thực hiện nhiều quy trình mới cấp được sổ đỏ, vì thế trước đây tỉnh cho ghi thu, ghi chi để cấp bìa đỏ sớm cho người dân TĐC”.

Ngày 25/12, ghi nhận thực tế của chúng tôi, tại khu TĐC Duy Hải giai đoạn 3, có hàng trăm hộ dân đã xây nhà cửa sinh sống. Thế nhưng hiện nay nhiều hộ vẫn chưa được cấp sổ đỏ khiến họ rơi vào tình cảnh giống như xây dựng nhà cửa trái phép. Nhiều hộ dân cần tiền muốn vay vốn ngân hàng để đầu tư kinh doanh, buôn bán, nhưng nhà cửa của họ không có sổ đỏ nên không thể vay vốn ngân hàng được. Ngoài ra, hiện tại khu TĐC này vẫn chưa hoàn thiện hệ thống điện, đèn điện đường chiếu sáng, mương thoát nước và một số đoạn đường trong khu dân cư vẫn chưa triển khai xong, khiến mỗi khi trời mưa lớn, nước ứ đọng lại thành vũng. Còn điện chiếu sáng thì người dân phải kéo dây điện ở xa mới có thể thắp sáng nhà cửa của mình được.

Bà Đoàn Thị Thanh - người dân ở thôn Sơn Viên, xã Duy Hải cho rằng, gia đình bà có hơn 1.000m2 đất nhà ở và vườn nằm trong vùng quy hoạch dự án.

Gia đình bà Thanh được bố trí ở khu TĐC Duy Hải giai đoạn 3 với 4 lô đất và đền bù cho bà hơn 1,2 tỷ đồng, nhưng bà chỉ nhận 800 triệu đồng, còn 400 triệu đồng để lại cho Công ty Kỳ Hà Chu Lai làm giấy tờ đất. “Đến nay toàn bộ 4 lô đất mà gia đình tôi được Công ty Kỳ Hà Chu Lai cấp TĐC vẫn chưa có sổ đỏ. Tôi có hỏi lý do chậm ra sổ đỏ thì công ty nói do vướng thủ tục nên hẹn cuối năm, nhưng đến nay chỉ còn mấy ngày nữa là hết năm 2022 mà công ty vẫn chưa giao sổ đỏ cho gia đình tôi” - bà Thanh bức xúc.

Còn ông Nguyễn Trường Vinh - ở khu TĐC Duy Hải 3 nói: “Trước đó khu TĐC ở đây rất ổn vì người dân được cấp sổ đỏ, nhưng những hộ dân mới bố trí TĐC cách đây vài năm thì chưa có sổ đỏ. Lý do chậm sổ đỏ theo tôi được biết là do Công ty Kỳ Hà Chu Lai chưa hoàn thiện hồ sơ đất đai nên Sở TNMT chưa ra sổ đỏ cho người dân”.

Còn ông Võ Văn Đạo - trú thôn Sơn Viên, xã Duy Hải cho hay: “Gia đình tôi TĐC ở khu vực này gần 2 năm qua, nhưng đến nay chỉ có 1 lô có sổ đỏ, còn lại 4 lô đất vẫn chưa có sổ đỏ.

Nhiều người dân cho biết, chính vì những lý do trên mà nhiều lần tiếp xúc cử tri hoặc họp thôn, xóm bà con đều phản ánh, kiến nghị về việc này nhưng chính quyền địa phương cũng như Công ty Kỳ Hà Chu Lai chỉ hứa mà không biết thời gian nào mới có sổ đỏ chứng minh nguồn gốc đất của gia đình để an tâm sinh sống làm ăn, hay thế chấp ngân hàng vay vốn mưu sinh.

Ông Nguyễn Thế Đức - Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên cho biết, Công ty Kỳ Hà Chu Lai làm chủ đầu tư các khu TĐC thì đơn vị này phải có trách nhiệm thực hiện thủ tục hồ sơ liên quan về đất đai đối với 3 khu TĐC gồm: Sơn Viên, Duy Hải giai đoạn 2 và Duy Hải giai đoạn 3 trình cho Sở TNMT tỉnh Quảng Nam thẩm định để cấp sổ đỏ cho người dân.

Thiết nghĩ, song song với việc cần làm rõ Công ty Kỳ Hà Chu Lai giữ lại hơn 101 tỷ đồng tiền sử dụng đất chưa quản lý qua NSNN có đúng luật hay không? Cần làm rõ vì lý do gì, vướng mắc ở đâu mà hàng năm trôi qua người dân vẫn chưa nhận được sổ đỏ? Tháo gỡ vấn đề này cần phải làm gì? Trong khi đó, người dân đã xây dựng nhà cửa, công trình kiến trúc kiên cố trên nền đất TĐC vẫn không an tâm, vì việc này theo người dân giống như xây dựng nhà trái phép.

Vậy bao giờ người dân TĐC mới được cấp sổ đỏ? Còn nữa, do không có sổ đỏ họ cũng không có quyền chuyển nhượng hoặc thế chấp ngân hàng vay vốn để đầu tư kinh doanh. Quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng ai sẽ là người chịu trách nhiệm?

Ông Nguyễn Thế Đức - Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên cho biết: 528 hộ dân ở khu TĐC Duy Hải giai đoạn 3, trong đó còn khoảng 246 hộ chưa có sổ đỏ. Hiện tại Công ty CP Đầu tư và Phát triển Kỳ Hà Chu Lai Quảng Nam đang làm hồ sơ để trình Sở Tài nguyên và Môi trường làm thủ tục sớm cấp sổ đỏ cho người dân. Tuy nhiên đến giờ công ty mới trình được 2 khu TĐC gồm Sơn Viên và Duy Hải giai đoạn 3, còn khu TĐC Duy Hải giai đoạn 2 công ty này làm chưa xong.