Keto là chế độ ăn ít chất béo, protein và giảm tinh bột. Theo quy tắc, mỗi ngày, các bữa ăn Keto lý tưởng sẽ gồm 75% chất béo, 20% protein và chỉ 5% tinh bột. Nguyên tắc là loại bỏ nguồn tinh bột mà cơ thể sử dụng cho các hoạt động hàng ngày. Thay vào đó, cơ thể sẽ dùng chất béo tích trữ để tạo ra nguồn năng lượng.
Một số người nổi tiếng, ngôi sao trên thế giới như Jenna Jameson, Mama June và Halle Berry từng giới thiệu về hiệu quả của cách ăn kiêng này.
Một số nghiên cứu cho hay Keto có thể giúp ích trong điều trị chứng động kinh, giảm tần suất co giật. Tuy nhiên, họ chưa tìm ra cơ chế hình thành nên điều này. Một vài kết quả thử nghiệm trên động vật phát hiện Keto giúp chống lão hóa, viêm và giảm nguy cơ mắc ung thư.
Tuy nhiên, đây vẫn là chế độ ăn kiêng gây nhiều tranh cãi. Theo tạp chí Health, nhiều chuyên gia y tế đưa cảnh báo, phản đối cách ăn này bởi những rủi ro sức khỏe và tính không bền vững của nó. Thậm chí, một số cá nhân sau khi trải nghiệm ăn theo chế độ Keto gặp phải tác dụng phụ vì thực hiện sai cách.
Cách đây ít ngày, India Times đưa tin nữ diễn viên Mishti Mukherjee (27 tuổi, tại Ấn Độ) qua đời vì bị suy thận. Trước đó, Mishti ăn kiêng theo chế độ Keto dài ngày và gây tình trạng trên. Điều đó càng khiến nhiều chuyên gia lên tiếng phản đối cách ăn kiêng này.
Dưới đây là những ảnh hưởng của chế độ ăn kiêng Keto với sức khỏe, nhất là khi bị thực hiện sai cách.
 |
| Chế độ ăn Keto được cho là tiềm ẩn nhiều nguy hại tới sức khỏe. Ảnh: Freepik. |
Tăng nguy cơ mắc bệnh tim và tiểu đường
Khi thực hiện chế độ ăn Keto, nhiều người thường gặp sai lầm như ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo, protein không lành mạnh (bơ, thịt xông khói, đồ chế biến sẵn...).
Chế độ ăn giàu chất béo như trên dễ làm tăng mức cholesterol và nguy cơ bị tiểu đường. Cách ăn uống không lành mạnh này trở thành "cơn ác mộng với các bác sĩ tim mạch".
Nghiên cứu trên 25.000 người do tổ chức European Society of Cardiology Congress (Munich, Đức) thực hiện vào năm 2019 cho thấy nhóm người theo chế độ ăn ít carb có nguy cơ tử vong do ung thư, tim mạch và nhiều bệnh lý khác cao hơn bình thường.
Nghiên cứu khác công bố trên tạp chí The Lancet cùng năm cũng cho thấy những người theo chế độ ăn ít carbs và nhiều protein động vật (điển hình của chế độ ăn keto) có nguy cơ tử vong sớm.
Nguy cơ tử vong cho người bị tiểu đường
Chuyên gia dinh dưỡng Kristen Kizer (Bệnh viện Houston Methodist, Texas, Mỹ) cảnh báo nếu bị tiểu đường type I hoặc II, bạn không nên theo chế độ ăn kiêng Keto, trừ khi được sự cho phép và giám sát của bác sĩ. Theo bà Kizer, Keto hữu ích với nhóm có vấn đề về tăng đường huyết. Tuy nhiên, bệnh nhân phải đặc biệt lưu ý và kiểm tra đường huyết nhiều lần trong ngày.
Bởi nhóm người bị tiểu đường có thể gặp tình trạng nguy hiểm là nhiễm toan ceton. Nó xảy ra khi axit được tạo ra trong quá trình đốt cháy chất béo nhiều. Cuối cùng, máu có tính axit cao, gây hại cho thận, gan và não.
Nếu không được điều trị, nhiễm toan ceton có thể gây tử vong. Các triệu chứng của nhiễm toan ceton bao gồm khô miệng, đi tiểu thường xuyên, buồn nôn, hơi thở hôi và khó hô hấp. Nếu bạn gặp phải những điều này khi đang theo chế độ ăn Keto, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
 |
| Keto tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho thận, gan... Ảnh: Freepik. |
Gây hại cho thận và tăng nguy cơ bị gan nhiễm mỡ
Nhiều người lầm tưởng gan nhiễm mỡ chỉ xảy ra ở nhóm béo phì hoặc uống rượu thường xuyên. Tuy nhiên, ăn kiêng không hợp lý có thể gây tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Đây là hiện tượng chất béo tích tụ trong gan quá nồng độ cho phép. Bệnh có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như xơ gan, ung thư...
Khi ăn Keto, lượng chất béo hấp thụ vào cơ thể lớn, nếu không được đào thải và chuyển hóa sẽ dẫn đến tích tụ trong gan, gây hiện tượng trên.
Nghiên cứu gần đây từ Đại học Harvard, Mỹ, cũng chỉ ra ảnh hưởng của Keto tới thận. Thận giúp chuyển hóa protein. Tương tự gan, Keto khiến thận quá tải. Nếu theo chế độ trong thời gian dài, nó gây áp lực và dẫn tới sỏi thận. Do đó, nhóm người mắc bệnh mạn tính, thận cần đặc biệt cẩn trọng.
Cúm Keto, tiêu chảy
Chuyên gia dinh dưỡng Kristen Kizer (Bệnh viện Houston Methodist, Texas, Mỹ) cho biết đây là tình trạng nhiều người theo chế độ Keto đều sẽ gặp phải. "Một số trường hợp bị ốm, mệt mỏi. Số khác nôn, suy tiêu hóa thậm chí hôn mê", bà Kizer nói. Tình trạng này sẽ chấm dứt sau vài ngày.
Bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng Josh Axe tại Mỹ cho hay ước tính khoảng 25% người theo chế độ Keto sẽ gặp các triệu chứng trên. Trong đó, mệt mỏi là tình trạng thường gặp nhất. Nguyên nhân là cơ thể hết đường để đốt cháy, dẫn đến tình trạng nó sử dụng chất béo. Quá trình chuyển đổi bất ngờ khiến cơ thể mệt mỏi trong vài ngày.
Bạn có thể giảm tác động của cúm Keto với cơ thể bằng cách uống nước và ngủ nhiều hơn. Một số thực phẩm tốt cho những người bị cúm Keto như trà xanh matcha, cà phê hữu cơ...
Ngoài ra, một số người còn gặp tình trạng tiêu chảy khi ăn Keto. Điều này do túi mật - cơ quan giúp phân hủy chất béo - bị quá tải vì khẩu phần ăn mất cân bằng. Nguyên nhân thứ 2 là khi cắt giảm lượng carb, cơ thể không được bổ sung rau xanh, trái cây gây hiện tượng thiếu hụt chất xơ.
 |
| Chế độ ăn kiêng Keto làm giảm hiệu suất khi tập luyện. Ảnh: Flickr. |
Giảm hiệu suất tập luyện
Tạp chí Health trích lời của PGS.TS Edward Weiss (Đại học Saint Louis, Mỹ) về ảnh hưởng của chế độ ăn Keto tới tập luyện. Ông Weiss cho rằng nhiều huấn luyện viên khẳng định Keto khiến họ đạp xe, chạy nhanh hơn mà không thấy mệt mỏi là vô lý.
Một nghiên cứu do ông và đồng nghiệp công bố trên tạp chí Sports Medicine and Physical Fitness chỉ ra những người ăn Keto 4 ngày giảm hiệu suất tập luyện rõ rệt so với nhóm bình thường. Bởi cơ thể trong trạng thái thừa axit, khó kích hoạt được khả năng hoạt động hết công suất. Đa phần chúng ta sẽ thấy mệt mỏi, đuối sức và uể oải mỗi khi tập luyện.
