Nhiều doanh nghiệp bị "điểm mặt"
Ngày 13/5/2021, Thanh tra Chính phủ đã ban hành Kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai, môi trường đối với khu công nghiệp, khu đô thị; việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TPHCM.
Công văn số 757/KL-TTCP đã chỉ ra sai phạm tại nhiều doanh nghiệp đồng thời chỉ đạo phải xử lý nghiêm các sai phạm này.
Cụ thể, trong Kết luận Thanh tra, các doanh nghiệp bị nêu tên, gồm có: Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Novaland); Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển (BIDV); Công ty Đầu tư xây dựng và Kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN tập trung Tân Tạo (ITACO); Công ty Vạn Phát Hưng; Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79; Công ty TNHH MTV Dịch vụ và du lịch Hải Thành; Công ty Xây dựng Hàng không ACC; Công ty TNHH Tiến Phước, Công ty 990; Công ty TNHH Đầu tư Địa ốc Thành phố; Công ty TNHH Đầu tư và phát triển Bất động sản Nova Phúc Nguyên.
Trước những sai phạm này, Thanh tra Chính phủ chỉ đạo UBND TPHCM kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, tổ chức liên quan.
Ngoài ra, về xử lý kinh tế, Thanh tra Chính phủ cho biết tổng số tiền và nhà, đất qua thanh tra phát hiện cần kiến nghị xử lý là 2.054,23 tỷ đồng, 6.037.829,5 USD và 463.964,24m2 đất.
Trong đó, Thanh tra Chính phủ chỉ đạo thu hồi về ngân sách Nhà nước 17,629 tỷ đồng. Đồng thời, UBND Thành phố chủ trì xem xét, xử lý theo thẩm quyền, hoặc đề xuất xử lý đối với 2.036,601 tỷ đồng, 6.037.829,5 USD và 463.964,24m2 đất.
Trong danh sách các doanh nghiệp bị Thanh tra Chính phủ nêu tên, đáng chú ý là những sai phạm tại BIDV và Novaland.
Sai phạm tại dự án 39 - 39B Bến Vân Đồn, của chủ đầu tư Nova Phúc Nguyên
Dự án số 39 - 39B Bến Vân Đồn Phường 12 quận 4, Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Nova Phúc Nguyên làm chủ đầu tư với diện tích đất là 6.202m2.
Đây là đất có nguồn gốc thuộc sở hữu nhà nước do 02 đơn vị (Tổng Công ty Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam quản lý).
Ngày 29/12/2009, Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho Công ty TNHH có hai thành viên trở lên cho Công ty TNHH Việt Tín, địa chỉ trụ sở chính 39 - 39B Vân Đồn, phường 12, quận 4, TP Hồ Chí Minh. Trong đó, Công ty TNHH MTV Tổng Công ty cao Su đồng Nai góp 4.32 triệu đồng (chiếm 72%); Công ty Cao Su Bà Rịa góp 1.680 triệu đồng (chiếm 28%); Ngày 25/3/2010, UBND Thành phố có Quyết định số 1366/QĐ - UBND thu hồi và giao đất tại số 39-39b Bến Vân Đồn phường 12, quận 4 cho Công ty TNHH Phú Việt Tín đầu tư, kinh doanh theo quy hoạch.
Ngày 31/3/2017, Công ty TNHH Phú Việt Tín đã ký kết Hợp đồng sáp nhập vào Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Phúc Nguyên thành Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Nova Phúc Nguyên.
Kết quả thanh tra cho thấy: Công ty TNHH Phú Việt Tín không lập Dự án đầu tư là vi phạm khoản 1, điều 6, Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/2/2009 của Chính phủ "Khi đầu tư xây dựng Công trình, chủ đầu tư phải tổ chức lập dự án đầu tư và trình người quyết định đầu tư thẩm định, phê duyệt".
Việc UBND Thành phố có Quyết định số 1366/QĐ- UBND ngày 25/3/2010 về việc thu hồi, giao đất và chỉ định Công ty TNHH Phú Việt Tín (Pháp nhân mới) làm nhà đầu tư thực hiện Dự án số 39-39B Bến Vân Đồn, phường 12, quận 4 mà không thông qua đấu giá là không đúng với khoản 1, Điều 58 Luật đất đai năm 2003 và Điểm 3,4 Mục I Thông tư số 03/2009/TT - BKH ngày 16 tháng 4 năm 2009 Hướng dẫn lựa chọn nhà đầu tư thực hiện đầu tư dự án có sử dụng đất của Bộ kế hoạch và Đầu tư.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ về dự án này của Novaland như sau: Đến nay dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và bán hết cho người sử dụng. Qua đó, Thanh tra Chính phủ nhận thấy, vị trí nhà đất trên là tài sản công, việc giải quyết phải được thực hiện theo phương án sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu của nhà nước đã được phê duyệt. Vì vậy, thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ tài chính tiến hành kiểm tra có biện pháp xử lý theo đúng pháp luật; trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện dấu hiệu hình sự gây thiệt hại tài sản nhà nước thì chuyển hồ sơ, tài liệu đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật, không để thất thoát tài sản của nhà nước
Dự án sai phạm của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV)
Dự án cao ốc văn phòng và Trung tâm tài chính ngân hàng tại số 117-119-121 đường Nguyễn Huệ và số 16 Tôn Thất Thiệp, phường Bên Nghé, quận 1 do BIDV làm CĐT có nguồn gốc đất thuộc sở hữu nhà nước và tư nhân xen kẽ được hợp khối bởi 05 khu đất liền kề có tổng diện tích 2.735m2 bao gồm các phần diện tích đất thuộc các địa chỉ: 117, 119, 121 Nguyễn Huệ và 16 Tôn Thất Thiệp, Quận 01; với nguồn gốc pháp lý các phần đất như sau:
Nhà đất số 117 Nguyễn Huệ: Diện tích: 273,5m2 (chưa trừ lộ giới); nguyên là trụ sở Sở Giao dịch II - Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam, do Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam - chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh quản lý. Vị trí, ranh giới khu đất theo bản đồ hiện trạng - vị trí số 94173/ĐĐBĐ-VPTT (1/3) do Trung tâm đo đạc bản đồ lập ngày 13/02/2007.
Nhà đất số 119 Nguyễn Huệ: Diện tích: 1.638,8m² (chưa trừ lộ giới), do Trường Đại học Ngân hàng quản lý sử dụng. Trong khuôn viên khu đất có căn nhà phố 02 lầu, là khu tập thể của Trường Đại học Ngân hàng (lối ra địa chỉ: 08 Tôn Thất Thiệp, Quận 1) có bố trí cho 05 hộ cán bộ - công nhân viên ở; trong đó có 04 hộ tại lầu 1 đã được giải quyết bán nhà theo Nghị định 61/CP, 01 hộ ở tầng trệt đang ký Hợp đồng thuê nhà với Nhà Nước.
Theo Thanh tra Chính phủ, trong diện tích đất nêu trên còn có mặt bằng nhà đất số 121 trệt Nguyễn Huệ (diện tích đất = diện tích sàn sử dụng = 96m²), có nguồn gốc do Công ty dịch vụ du lịch Bến Thành quản lý, sử dụng. Vị trí, ranh giới khu đất theo bản đồ hiện trạng - vị trí số 94173/ĐĐBĐ-VPTT (2/3) do Trung tâm đo đạc bản đồ lập ngày 13/02/2007.
Nhà đất số 16 Tôn Thất Thiệp: Diện tích 822,7m2 (chưa trừ lộ giới), do Công ty cổ phần bách hóa Miền Nam quản lý sử dụng, có ký Hợp đồng thuê nhà với Công ty Quản lý và kinh doanh nhà Thành phố. Vị trí, ranh giới khu đất theo bản đồ hiện trạng - vị trí được Sở Tài nguyên và Môi trường duyệt số 47002/CN-TNMT ngày 12/02/2007.
05 hộ dân thuộc khu nhà tập thể có địa chỉ số 08 Tôn Thất Thiệp, Quận 01, nằm trong khuôn viên khu đất 119 Nguyễn Huệ, Quận 1 và tầng trệt mặt bằng số 121 Nguyễn Huệ, Quận 1.
Ngày 14/4/2017, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có Văn bản số 2603/NHNH-TCKT yêu cầu BIDV tạm dừng thực hiện thủ tục bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo Quyết định số 09/2007/OĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ theo chi đạo của Thủ tướng tại Văn bản số 342//TTg-V.I ngày 07/3/2017, chờ ban hành quyết định sửa đổi, bổ sung Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
UBND Thành phố ban hành Văn bản số 8773/UBND-TM ngày 17/12/2007, Quyết định số 4132/QĐ-UBND ngày 27/9/2008 và Quyết định số 3050/QĐ-UBND ngày 22/6/2009 duyệt giá trị quyền sử dụng đất tại các mặt bằng hợp khối này, trước khi ban hành Quyết định số 5996/QĐ-UBND ngày 31/12/2009 về giao đất cho BIDV được sử dụng khu đất này để đầu tư xây dựng Cao ốc văn phòng và Trung tâm tài chính ngân hàng, theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, là không đúng với quy định nêu tại Điều 4 Nghị định 198/2004/NĐ-CP, Khoản 1, Điều 5 Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ, Khoản 1, Điều 4 Nghị định 84/2007/NĐ-CP của Chính phủ.
Sau khi được giao đất, từ năm 2009 đến nay BIDV chưa đưa đất vào sử dụng, chưa triển khai thực hiện dự án nhưng UBND Thành phố không có biện pháp xử lý, thu hồi theo quy định nêu tại Khoản 12, Điều 38 Luật Đất đai 2003; Điểm i, Khoản 1, Điều 64 Luật Đất đai 2013.
"Đến thời điểm thanh tra, dự án chưa triển khai đầu tư xây dựng, do đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND Thành phố chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để xem xét, xử lý theo quy định", Thanh tra Chính phủ đề nghị.