Biến thể 'Omicron tàng hình' chiếm ưu thế tại TP.HCM

Qua sàng lọc ngẫu nhiên, TP.HCM phát hiện 64% mẫu dương tính với Omicron là biến thể BA.2 - biến thể được gọi là 'tàng hình'.

Theo thông tin từ Giám đốc Sở Y tế TP.HCM Tăng Chí Thượng sáng 9/3, tuần qua trên thế giới, số ca mắc mới giảm 4% và số ca tử vong giảm 19%.

Trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam nổi lên với số ca nhiễm mới cao hơn nhiều nước. Câu hỏi là tại sao số ca mắc tăng nhiều như vậy và sau Omicron thì còn làn sóng Covid-19 mới hay không?

Ông Thượng cho biết thế giới trải qua 3 làn sóng và mỗi làn sóng tương ứng với một biến chủng. Cụ thể làn sóng 2 là Delta và làn sóng 3 là Omicron với 2 biến thể là BA.1 và BA.2. Một số nước trải qua đợt dịch thứ 3 chủ yếu là BA.1, biến chủng BA.2 mới chỉ xuất hiện ở một vài nước ở châu Phi, Ấn Độ.

"BA.2 giống như BA.1 về lây bệnh nhưng mức độ lây lan nhanh hơn", ông cho hay.

Ông Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM. Ảnh: Chí Hùng.

Như vậy, nếu có làn sóng mới BA. 2 thì vaccine còn hiệu quả hay không? Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khẳng định vaccine vẫn có hiệu quả bảo vệ cơ thể không bị bệnh nặng nhưng không đủ để chống chọi không bị nhiễm. Do đó, ông Thượng khẳng định chiến dịch tiêm vaccine vẫn phải được đẩy mạnh.

Tại TP.HCM, tính đến sáng nay, qua sàng lọc nhanh bằng cách lấy mẫu ngẫu nhiên 119 ca thì phát hiện 103 mẫu dương tính với Omicron.

Tuy nhiên, kỹ thuật sàng lọc nhanh này chỉ cho biết Omicron hay không, còn chi tiết Omicron BA.1 hay BA.2 thì phải giải trình tự gene.

Qua giải mã gene 67 ca, thành phố phát hiện 24 mẫu nhiễm BA.1 và 43 mẫu nhiễm BA.2, tức BA.2 chiếm 64%.

"TP.HCM hiện có cả 2 chủng và BA.2 chiếm ưu thế nên giải thích được tại sao lây lan nhanh dữ vậy. Về lập luận chủ quan, ta sẽ không quá lo lắng là có chủng mới vì nó đang xảy ra rồi. Nếu có thì chủng gì đó khác, còn thế giới đang chuẩn bị đón làn sóng BA.2", Giám đốc Sở Y tế nhận định.

Hai tuần trước đó, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM từng cho biết biến chủng Omicron đã chiếm ưu thế tại TP.HCM. Cụ thể, kết quả tầm soát ngẫu nhiên biến chủng Omicron bằng xét nghiệm PCR tại thành phố từ ngày 10 đến 17/2, có 70/92 mẫu bệnh phẩm cho kết quả dương tính với biến chủng Omicron, chiếm 76%; biến chủng Delta chỉ còn khoảng 24%. Điều này phần nào lý giải số bệnh nhân Covid-19 trên địa bàn chiều hướng tăng do chủng mới tốc độ lây nhiễm nhanh.

BA.2 là biến thể phụ của Omicron. Một số nhà khoa học đặt cho BA.2 biệt danh “biến thể Omicron tàng hình”. Điều này không đồng nghĩa với việc virus không bị phát hiện mà nó rất khó phân loại.

Biến thể Omicron ban đầu có những đặc tính cụ thể về gen di truyền. Nó có sự mất gen trong protein gai dẫn đến cái được gọi là “lỗi mục tiêu gen S hay bỏ qua gen S” cho phép nhân viên y tế nhanh chóng phân biệt nó với Delta bằng cách sử dụng xét nghiệm PCR. Nhưng BA.2 không có những đặc tính di truyền đó. Vì thế trong các xét nghiệm, việc phát hiện và phân loại là một biến thể phụ của Omicron trở nên khó khăn hơn, chưa kể, rất khó phân biệt nó với Delta.