Chính phủ Ý nguy cơ sụp đổ

Ngày 14/7, chính phủ liên minh của Thủ tướng Ý Mario Draghi đứng trước nguy cơ sụp đổ sau khi Phong trào 5-Sao, một trong các thành viên của liên minh, tuyên bố sẽ không tham gia vào cuộc bỏ phiếu tín nhiệm của quốc hội.

Trụ sở Thượng viện Ý (Ảnh: Reuters)

Những đảng khác trong liên minh cảnh báo họ sẽ rời khỏi chính phủ nếu 5-Sao tẩy chay cuộc bỏ phiếu ở Thượng viện vào cuối ngày 14/7. Đầu tuần này, Thủ tướng Graghi cho biết sẽ không tiếp tục điều hành chính phủ nếu không có 5-Sao tham gia.

Quyết định của 5-Sao đẩy Ý vào tình trạng bất định chính trị, nguy cơ làm suy yếu những nỗ lực nhằm đóng góp hàng tỷ euro cho các quỹ của Liên minh châu Âu (EU) và có thể dẫn đến một cuộc tổng tuyển cử sớm vào mùa thu tới.

Ý đáng ra sẽ tổ chức bầu cử trong nửa đầu năm sau, nhưng căng thẳng gia tăng giữa các thành viên của liên minh cầm quyền từ đầu năm 2021 và gây ra sự chia rẽ chính trị trong cả hai phe.

Nguy cơ khủng hoảng chính trị đã tác động lên thị trường tài chính, khiến lợi suất trái phiếu Ý tăng mạnh, cho thấy các nhà đầu tư đòi hỏi mức phí cao hơn khi giữ nợ, còn cổ phiếu giảm giá.

Sau 1 ngày thảo luận nội bộ căng thẳng, Chủ tịch 5-Sao Giuseppe Conte có phát biểu vào cuối ngày 3/7 rằng đảng này sẽ không ủng hộ cuộc bỏ phiếu tín nhiệm, cho rằng chính phủ cần làm nhiều hơn nữa để xử lý những vấn đề xã hội ngày càng nghiêm trọng ở nền kinh tế lớn thứ ba trong khu vực đồng euro.

“Tôi rất lo sợ rằng tháng 9 sẽ là thời điểm nhiều gia đình đối mặt với lựa chọn khó khăn khi trả hóa đơn điện hoặc mua thực phẩm”, ông Conte nói về tình trạng giá cả tăng mạnh.

Ngày 12/7, Thủ tướng Ý nói rằng nếu 5-Sao dừng ủng hộ chính phủ, Tổng thống Sergio Mattarella sẽ là người quyết định bước đi tiếp theo.

Ông Dragi – cựu chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu – cũng cho biết ông sẽ không sẵn sàng dẫn dắt chính phủ mới nếu không có đại diện của 5-Sao trong nội các.

Hai đảng liên minh khác, gồm Liên minh cực hữu và Dân chủ trung tả, tuyên bố hôm 13/7 rằng bầu cử sớm là điều dễ có khả năng xảy ra nếu chính phủ sụp đổ.

Tổ chức bầu cử vào mùa thu là điều bất thường ở Ý, vì đó là thời gian chính phủ lên kế hoạch chi tiêu ngân sách để có thể được phê duyệt vào cuối năm.

Tổng thống Mattarella có thể thuyết phục ông Draghi tiếp tục điều hành và tổ chức một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm khác trong những ngày tới. Tổng thống cũng có thể bổ nhiệm một thủ tướng ngắn hạn để điều hành đất nước cho đến cuộc bầu cử vào năm sau.