LTS: Tổng Công ty Đông Bắc được biết đến là doanh nghiệp kinh tế - quốc phòng trực thuộc Bộ Quốc phòng có nhiệm vụ chuyên kinh doanh than khoáng sản. Và như vậy, sản phẩm hàng hóa của họ là than và khoáng sản. Ai cũng hiểu điều đó. Và họ có được thương hiệu như ngày hôm nay cũng từ các sản phẩm hàng hóa đó. Tuy nhiên, hiện nay, ở một số gói thầu còn xuất hiện tình trạng nhiều nhà thầu “quen mặt” liên tiếp trúng các gói thầu qua các năm. Hơn nữa, nhiều gói thầu đạt tỷ lệ tiết kiệm rất thấp cho Ngân sách nhà nước.
Khi viết loạt bài này, chúng tôi chỉ mong rằng, thương hiệu Đông Bắc luôn là thương hiệu có những sản phẩm thật uy tín, chất lượng.
Tôn chỉ của Thương hiệu và Công luận là đấu tranh chống hàng giả, hàng nhái theo chỉ đạo của Chính phủ, theo Nghị định 41/CP-NĐ; bảo vệ thương hiệu, doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh chân chính và cũng không thể quên nhiệm vụ chung là bảo vệ pháp chế, hoạt động theo chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đấu tranh chống tiêu cực, lãng phí... Đó cũng là công việc mà Tạp chí luôn thực hiện.
Điểm danh các nhà thầu “ruột” tại Công ty cổ phần 397
Theo hồ sơ của phóng viên, hàng loạt các gói thầu do Công ty cổ phần 397, trước đó là Công ty TNHH MTV 397 cũng chỉ có vài nhà thầu “quen mặt” thay nhau trúng thầu.
Cụ thể, tháng 9 năm 2019, Công ty cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Vận tải Trung Nghĩa (Công ty Trung Nghĩa-PV) trúng gói thầu số gói thầu số 04 thuê khoan lỗ mìn, bốc xúc đất đá, vận chuyển đất đá, sàng than cám mỏ, sàng sơ tuyển, nghiền than khu vực Nam Tràng Bạch năm 2019 thuộc dự án khai thác lộ thiên kết hợp cải tạo các hồ mỏ Nam Tràng Bạch do Công ty cổ phần 397 (Công ty 397-PV) là bên mời thầu với giá 38.605.497.212 VNĐ (Ba mươi tám tỷ sáu trăm linh năm triệu bốn trăm chín mươi bảy nghìn hai trăm mười hai đồng chẵn). Trong khi đó, giá gói thầu là 38,615,820,782 VNĐ (Ba mươi tám tỷ sáu trăm mười lăm triệu tám trăm hai mươi nghìn bảy trăm tám mươi hai đồng chẵn), chỉ tiết kiệm 10.323.570 VNĐ (Mười triệu ba trăm hai mươi ba nghìn năm trăm bảy mươi đồng chẵn). Tỷ lệ kiệm chỉ đạt vỏn vẹn ~0.027%.
Gói thầu số 02: thuê khoan lỗ mìn, bốc xúc đất đá, vận chuyển đất đá, sàng than cám mỏ, sàng sơ tuyển, nghiền than khu vực Nam Tràng Bạch năm 2020 có giá 195.896.187.674 VNĐ (Một trăm chín mươi lăm tỷ tám trăm chín mươi sáu triệu một trăm tám mươi bảy nghìn sáu trăm bảy mươi bốn đồng chẵn). Tại QĐLCNT số 1500/TB-CT397 do ông Kiều Văn Sính ký ngày 31/12/2019, Công ty Trung Nghĩa tiếp tục là đơn vị được xướng tên trúng thầu với giá 194.931.284.285 VND (Một trăm chín mươi tư tỷ chín trăm ba mơi mốt triệu hai trăm tám mươi tư nghìn hai trăm tám mươi lăm đồng chẵn), chỉ tiết kiệm được 964.903.389 VNĐ (Chín trăm sáu mươi tư triệu chín trăm linh ba nghìn ba trăm tám mươi chín đồng chẵn). Tỷ lệ tiết kiệm chỉ đạt ~0.5%.
Ngoài ra, trong năm 2020, Công ty Trung Nghĩa còn trúng nhiều gói thầu có giá trị lớn tại Công ty 397 như: Gói thầu số 35: Thi công xây dựng hạng mục - Hồ Khe Ươn 1 ( phần đào hồ) vào tháng 02/2020; gói thầu số 03: thuê khoan lỗ mìn, bốc xúc đất đá, vận chuyển đất đá bóc trước đất CBSX năm 2021 trong năm 2020 tại mỏ Nam Tràng Bạch vào tháng 8/2020; gói thầu số 01: thuê khoan lỗ mìn, bốc xúc đất đá, vận chuyển đất đá, sàng than cám mỏ thành phẩm, sàng sơ tuyển than nguyên khai, nghiền than năm 2021 tại mỏ Nam Tràng Bạch tháng 12/2020.
Trong năm 2021, Liên danh Công ty cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Tín Thành và Công ty cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Vận tải Trung Nghĩa cũng trúng hai gói thầu lớn có giá trị lớn tại Công ty 397.
Đơn cử như; Gói thầu số 03: Thuê vận chuyển đất đá, sàng than cám mỏ, sàng sơ tuyển than NK, nghiền than, tuyển rửa than cám, tuyển rửa than cục các loại, BTP, bã sàng phục vụ sản xuất năm 2021 tại mỏ Nam Tràng Bạch có giá mời thầu 22.596.196.767 VND (Hai mươi hai tỷ năm trăm chín mươi sáu triệu một trăm chín mươi sáu nghìn bảy trăm sáu mươi bảy đồng chẵn). Liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Tín Thành và Công ty cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Vận tải Trung Nghĩa là nhà thầu được lựa chọn với giá trúng thầu là 22.482.764.960 VND (Hai mươi hai tỷ bốn trăm tám mươi hai triệu bảy trăm sáu mươi bốn nghìn chín trăm sáu mươi đồng chẵn). Tiết kiệm được 113.431.807 (Một trăm mười ba triệu bốn trăm ba mốt nghìn tám trăm linh bảy đồng chẵn), tỷ lệ tiết kiệm chỉ đạt 0,5%.
Gần đây, gói thầu số 01: thuê khoan lỗ mìn; bốc xúc đất đá; vận chuyển đất đá; sàng than cám mỏ thành phẩm; sàng sơ tuyển than nguyên khai; nghiền than; tuyển rửa than cám; tuyển rửa than cục các loại, BTP, bã sàng phục vụ sản xuất năm 2022 tại mỏ Nam Tràng Bạch được chào thầu với giá 174.463.776.351 VNĐ (Một trăm bảy mươi bốn tỷ bốn trăm sáu mươi ba triệu bảy trăm bảy mươi sáu nghìn ba trăm năm mươi mốt đồng). Qua hình thức đấu thầu rộng rãi Liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Tín Thành và Công ty Cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Vận tải Trung Nghĩa tiếp tục trở thành đơn vị trúng thầu với giá 172.709.020.579 VND (Một trăm bảy mươi hai tỷ bảy trăm linh chín triệu không trăm hai mươi nghìn năm trăm bảy mươi chín đồng chẵn).
Ngoài ra những cái tên như: Công ty cổ phần Đức Hoà Quảng Ninh; Công ty TNHH MTV Thương mại và Dịch vụ Hoàng An Phát QN cũng được xướng tên trong các gói thầu của công ty này.
Theo quy định của pháp luật, để thực hiện các dự án, chủ đầu tư phải thông qua hoạt động đấu thầu, nhằm lựa chọn những nhà thầu đủ năng lực, đồng thời phải tiết kiệm tối đa nguồn kinh phí đầu tư. Tuy nhiên có thể thấy, nhiều gói thầu do Công ty Cổ phần 397 làm chủ đầu tư có tỷ lệ tiết kiệm rất thấp, thậm chí có những gói thầu chỉ tiết kiệm ngân sách cho nhà nước ở mức “siêu thấp”.
Công ty 397 tiền thân là đội khai thác than số 1 được thành lập tháng 6/1996 trực thuộc Công ty Đông Bắc.
Ngày 12/4/1997 Giám đốc Công ty Đông Bắc ký Quyết định số 179 QĐ - ĐB ngày 12 tháng 4 năm 1997 về việc lâm thời thành lập Xí nghiệp khai thác than 397, khai trường khai thác của đơn vị thuộc via 14.5 Khu vực Đông Nam Đá Mài.
Ngày 07/02/1998 Bộ trưởng Quốc Phòng ký quyết định số 148/ QĐ - BQP về việc thành lập Xí nghiệp 397 thuộc Công ty Đông Bắc - Tổng cục Công nghiệp Quốc Phòng - Kinh Tế.
Ngày 24/8/2010 Bộ trưởng Quốc Phòng ký quyết định số 3138/ QĐ - BQP về việc chuyển đổi mô hình từ Xí nghiệp 397 thành Công ty TNHH MTV 397 trực thuộc TCT Đông Bắc - Bộ Quốc Phòng.
Ngày 16/12/2015 Bộ Trưởng Bộ Quốc Phòng ký quyết định số 5247/ QĐ- BQP ngày 16 tháng 12 năm 2015 của Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng về việc Cổ phần hóa Công ty TNHH một thành viên 397 thuộc Tổng công ty Đông Bắc.
Ngày 29/12/2017 Bộ Trưởng Bộ Quốc Phòng ký quyết định số 5926/ QĐ- BQP ngày 29 tháng 12 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Quốc Phòng về phê duyệt phương án và chuyển Công ty TNHH một thành viên 397 thành công ty cổ phần.
Ngày 09/04/2018 Công ty cổ phần 397 được cấp giấy phép ĐKKD lần đầu.