Báo cáo tổng kết công tác của Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp ("Siêu ủy ban") - đơn vị quản lý 19 tập đoàn, tổng công ty nhà nước - cho biết, Điện lực Việt Nam (EVN) lỗ đột biến khoảng 31.000 tỷ đồng. Mức lỗ này, theo Ủy ban Quản lý vốn, "do yếu tố khách quan" khi EVN không được tăng giá điện.
Thông tin lỗ đột biến cũng được lãnh đạo EVN nêu tại hội nghị tổng kết 2022, triển khai nhiệm vụ 2023. Còn theo báo cáo tài chính quý II/2022, công ty mẹ EVN báo lỗ hơn 22.000 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm, trong khi cùng kỳ năm trước lãi trên 3.500 tỷ đồng trước thuế.
Không được tăng giá điện, khiến EVN lỗ đột biến lên tới khoảng 1,3 tỷ USD năm 2022. Vậy, bức tranh tài chính của từng đơn vị trực thuộc công ty mẹ EVN thế nào?
Điện lực Miền Trung doanh thu trên tỷ USD, lợi nhuận năm 2021 lên tới nghìn tỷ đồng
Thực tế, không phải doanh nghiệp thành viên nào của EVN đều kinh doanh "bết bát". Dù chưa công bố báo cáo tài chính năm 2022, tuy nhiên theo chia sẻ trên website của Điện lực Miền Trung (Điện lực Miền Trung - EVNCPC), đơn vị này năm vừa qua ghi nhận tới 41.365 tỷ đồng doanh thu, tăng 7,8% so với năm 2021. Không tiết lộ chi tiết về lợi nhuận của năm này, song EVNCPC nộp ngân sách nhà nước 587 tỷ đồng, công ty con, công ty liên kết đều hoạt động có lãi.
"Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, EVNCPC đã hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ được giao", theo thông tin từ EVNCPC. Được biết, trong năm 2022, EVNCPC đặt kế hoạch doanh thu sản xuất kinh doanh điện khoảng 37.938 tỷ đồng, lợi nhuận 553 tỷ đồng.
Không chỉ năm 2022, trong những năm trước đó Điện lực Miền Trung đều ghi nhận doanh thu "khủng".
"Soi" báo cáo tài chính hợp nhất của Điện lực Miền Trung giai đoạn 5 năm liền trước (từ 2017 – 2021) có thể thấy, doanh thu thuần đã ghi nhận mức tăng trưởng lên tới 41,6% (năm 2017 doanh thu thuần chỉ đạt 27.780 tỷ đồng, thì đến năm 2021 đã vượt trên 39.000 tỷ đồng).
Doanh thu trên tỷ USD mỗi năm, Điện lực Miền Trung báo lãi trước thuế từ 759 – 1.047 tỷ đồng trong giai đoạn này. So với lợi nhuận trước thuế năm 2017, lợi nhuận trước thuế năm 2021 của EVNCPC đã tăng xấp xỉ 1,4 lần.
Hơn 40% nguồn vốn được tài trợ bằng nợ vay và thuê tài chính, nợ người lao động và quỹ phúc lợi nghìn tỷ đồng
Cùng với đó, quy mô tài sản của Điện lực Miền Trung ngày càng "phình to". Từ 26.400 tỷ đồng tổng tài sản (năm 2017), năm 2018 quy mô tài sản tăng lên 29.020 tỷ đồng, 31.450 tỷ đồng (năm 2019), 34.150 tỷ đồng (năm 2020) và đến cuối năm 2021, con số này là 34.554 tỷ đồng.
Trong cơ cấu tài sản của Điện lực Miền Trung, tiền mặt (bao gồm tiền và các khoản tương đương tiền, tiền gửi ngân hàng kỳ hạn ngắn) giai đoạn 2017 - 2021 duy trì từ 3.600 tỷ đồng đến gần 4.700 tỷ. Nhờ đó, mỗi năm doanh nghiệp thu về cả trăm tỷ đồng từ tiền lãi tiền gửi và cho vay (trừ năm 2017, lãi tiền gửi và cho vay doanh nghiệp có được khoảng 51 tỷ đồng).
Điều đáng nói, doanh thu và lợi nhuận trước thuế dù tăng theo cấp số nhân trong giai đoạn (2017 – 2021). Bên cạnh đó, Điện lực Miền Trung có hàng nghìn tỷ đồng tiền mặt, tiền gửi ngân hàng và cho vay lấy lãi, song doanh nghiệp này vẫn "miệt mài" nợ người lao động hàng trăm cho tới nghìn tỷ đồng (ghi nhận tại thời điểm 31/12 của các năm từ 2017 - 2021).
Chẳng hạn như năm 2021, phải trả người lao động tại ngày 31/12/2021 là 1.114 tỷ đồng.
Trước đó, năm 2020 và 2019, khoản mục nợ phải trả người lao động cuối kỳ (31/12) lần lượt là 1.239 tỷ đồng và 1.028 tỷ đồng. 5 năm liên tiếp, khoản nợ người lao động dao động từ 40 – 55% tổng quỹ lương hàng năm (gồm quỹ lương quản lý và quỹ lương lao động) của EVNCPC.
Chưa kể, EVNCPC còn "nợ" quỹ khen thưởng phúc lợi từ năm này sang năm khác, với số tiền cũng lên tới 948 tỷ đồng (tại ngày 31/12/2021).
Tại ngày 31/12 năm 2020, năm 2019, năm 2018 và 2017, số nợ phải trả quỹ này lần lượt là 804 tỷ đồng; 701 tỷ đồng; 656 tỷ đồng và 667 tỷ đồng.
Xét về nợ vay và thuê tài chính, có tới 44% - 48% nguồn vốn của Điện lực Miền Trung được tài trợ bằng nợ vay và thuê tài chính giai đoạn 2017 – 2021 theo thống kê của Dân Việt.
Tính đến cuối năm 2021, nợ vay và thuê tài chính (ngắn hạn và dài hạn) đạt trên 16.500 tỷ đồng, chiếm 47,8% quy mô tài sản, nguồn vốn của EVNCPC.
