Số liệu thống kê của VnDirect cho thấy, tổng giá trị trái phiếu phát hành riêng lẻ đáo hạn sẽ tăng mạnh trong quý III/2022.
Áp lực trả nợ trái phiếu doanh nghiệp tăng mạnh trong quý III, Bất động sản dẫn đầu
Cụ thể, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ đáo hạn trong quý này đạt mức 64.696 tỷ đồng. Con số này tăng 82,7% so với quý trước và tăng tới 243,8% so với cùng kỳ.
Giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn tăng mạnh phần lớn đến từ việc nhiều doanh nghiệp Bất động sản đã phát hành một lượng lớn TPDN với kì hạn ngắn (1-2 năm) trong giai đoạn 2020-2021.
The đó, trong quý III, Bất động sản sẽ là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn nhất với 52 % tổng giá trị đáo hạn trái phiếu riêng lẻ trong quý, tương đương 33.624 tỷ đồng, tương ứng tăng 166,9% so với quý liền trước và tăng mạnh 252,3% so với cùng kỳ.
Trong đó, các doanh nghiệp bất động sản có giá trị đáo hạn cao nhất trong quý bao gồm: CT TNHH Kinh doanh BĐS Mediterranena Revival Villas (7.200 tỷ đồng), CTCP Bông Sen (4.800 tỷ đồng), CTCP Osaka Garden (3.400 tỷ đồng).
Nguồn: VNDIRECT RESEARCH, HNX
Kết quả thống kê cũng cho thấy, Tài chính – Ngân hàng là nhóm ngành chiếm tỷ trọng lớn thứ hai với 37,2% tổng giá trị đáo hạn trong quý III/2022, tương đương 24.036 tỷ đồng. Con số này tăng 17,6% so với quý II/2022 và tăng 216,5%.
Các ngành khác chiếm 10,9% tổng giá trị TPDN riêng lẻ đáo hạn trong quý III, đạt 7.036 tỷ đồng (tương ứng 198,2% so với quý trước và tăng 319,3% so với cùng kỳ).
Các DN ngoài nhóm BĐS và Tài chính - Ngân hàng có giá trị đáo hạn cao nhất gồm: CTCP Tập đoàn Sovico (1.250 tỷ đồng), CTCP Hàng không Vietjet (600 tỷ đồng) và CTCP Đầu tư Xây dựng Trung Nam (600 tỷ đồng).
"Thế kẹt" của các doanh nghiệp Bất động sản
Theo TS. Lê Xuân Nghĩa – Chuyên gia kinh tế, một đặc điểm của thị trường trái phiếu Việt Nam là phát hành mới trả nợ cũ. Như vậy, một khối lượng trái phiếu doanh nghiệp lớn đáo hạn trong quý III này cũng sẽ "kích thích" các doanh nghiệp phát hành trái phiếu để lấy "tiền trả nợ".
Tuy nhiên, trên thực tế thị trường TPDN lại đang trầm lắng.
Cụ thể, tổng giá trị TPDN phát hành trong quý II/2022 đạt mức 111.814 tỷ đồng, giảm mạnh 43,7% so với cùng kỳ nhưng tăng 71,9 % so với quý liền trước.
Tuy nhiên, nếu so với mức tăng trưởng 96,1% của giá trị phát hành trong quý I/2022, đà tăng trưởng của quý II/2022 đã suy giảm đáng kể, chủ yếu đến từ nhóm các doanh nghiệp Bất động sản.
Tỷ lệ phát hành thành công trong quý đạt 90,1%. Trong đó, tỷ lệ trái phiếu phát hành riêng lẻ và công chúng lần lượt là 99,7% và 0,3%.
Giá trị và tỷ lệ phát hành thành công TPDN theo tháng (tỷ đồng)
Đáng chú ý, trên bối cảnh chính phủ thắt chặt hơn trong việc phát hành TPDN riêng lẻ thuộc ngành Bất động sản, giá trị phát hành của ngành này đang có dấu hiệu giảm mạnh và chiếm tỷ trọng thứ 3 với 11,0% tổng giá trị phát hành TPDN riêng lẻ trong quý II.
Cụ thể, tổng giá trị phát hành TPDN riêng lẻ của ngành Bất động sản chỉ đạt 12.248 tỷ đồng trong Q2/22 (giảm 58,9% so với quý trước; giảm 78,2% so với cùng kỳ). Trong khi đó, Bất động sản lại là nhóm có áp lực trả nợ lớn nhất trong quý III/2023.
Tính chung 6 tháng, tổng giá trị TPDN phát hành giảm 23,7% so với cùng kỳ, chỉ còn 176.867 tỷ đồng. Trong đó là 170.672 tỷ đồng phát hành riêng lẻ (giảm 19,5%) và 6.196 tỷ đồng phát hành ra công chúng (-68,5%).
Trong đó Tài chính – Ngân hàng là nhóm ngành dẫn đầu về giá trị phát hành trong 6 tháng này, chiếm 50,9% tổng giá trị phát hành. Dù vậy, so với cùng kỳ giá trị phát hành của nhóm này giảm nhẹ 0,6%.
Nhóm ngành Bất động sản chỉ chiếm 24,0% tổng giá trị phát hành, giảm mạnh 41,0% so với cùng kỳ nửa đầu năm 2021.
Hai doanh nghiệp có giá trị trái phiếu dẫn đầu của 2 ngành Ngân hàng và Bất động sản lần lượt là Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (13.005 tỷ đồng) và Công ty Cổ phần Địa ốc NOVA và các công ty con (12.857 tỷ đồng).
Trong một diễn biến khác, ngày 20/7, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc ký Công văn số 7048/BTC-VP yêu cầu các đơn vị liên quan tiếp tục đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, chấn chỉnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp; khẩn trương báo cáo kết quả thanh tra, kiểm tra trước ngày 31/7.
Bộ Tài chính cũng cho biết đang theo dõi sát danh sách các doanh nghiệp, tổ chức có dấu hiệu bất thường, phát hành dưới nhiều công ty con trong cùng hệ sinh thái của doanh nghiệp, phát hành với lãi suất cao, có dư nợ lớn so với vốn chủ sở hữu... để quản lý và thanh tra xử lý nghiêm.
Việc phát hành, giao dịch, cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp; hoạt động xác nhận nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp tại các công ty chứng khoán cung cấp dịch vụ, các doanh nghiệp phát hành…cũng được cơ quan quản lý siết chặt.
