Lạm dụng thực phẩm chức năng để giảm cân: Từ bàng hoàng đến hại thân

Liên tiếp các vụ việc thực phẩm chức năng giảm cân chứa chất cấm được phát hiện, khiến nhiều người sử dụng sản phẩm này bàng hoàng.

Cà phê giảm cân Hoàng Gia đã bị thu hồi do chứa chất cấm nguy hiểm đối với sức khỏe con người. Ảnh: Đ.T

Không chỉ là cảnh báo

Nhiều chị em vì muốn giảm béo, nhưng không muốn tập luyện, ăn uống khoa học, nên đã lựa chọn phương pháp giảm cân bằng các loại thực phẩm chức năng mà không lường trước được hậu quả. Vì thế, đã có trường hợp phải nhập viện do sử dụng những sản phẩm giảm cân không bảo đảm chất lượng; thậm chí, cơ quan chức năng đã phát hiện không ít sản phẩm giảm cân chứa chất cấm, quảng cáo thổi phồng công dụng.

Kể về việc muốn giảm cân “siêu tốc”, chị Trần Thị Thu Anh, (Quán Thánh, Hà Nội) cho biết, chị không tiếc tiền bỏ ra cho liệu trình làm đẹp của mình. Cách đây 1 năm, chị uống thực phẩm chức năng của Mỹ, mỗi ngày một viên, sau 2 tháng chị giảm được 3 kg. Tuy nhiên, cân nặng chỉ duy trì được một thời gian ngắn rồi lại tăng trở lại.

Cục An toàn thực phẩm kiến nghị, khi sửa đổi quy định về xử phạt vi phạm hành chính, cần quy định rõ, nếu doanh nghiệp nào đang vi phạm về quảng cáo thì tạm dừng tiếp nhận hồ sơ công bố, quảng cáo mới.

Gần đây, qua mạng xã hội, chị biết tới sản phẩm cà phê Hoàng Gia có tác dụng giảm cân. Theo lời chị Thu Anh, bản thân chị rất thích uống cà phê, nên nghe quảng cáo cà phê giảm cân, chị không nghĩ nhiều, ngay lập tức đặt ngay 10 hộp về sử dụng. Nhưng ngay sau đó, chị tá hóa khi báo chí cho biết, sản phẩm này bị thu hồi do chứa chất cấm nguy hiểm.

Không may mắn như chị Thu Anh, nhiều người tại Hà Nội sau khi sử dụng loại cà phê giảm cân này đã bị ngộ độc nặng, phải cấp cứu trong tình trạng hôn mê, co giật, tổn thương não. Sự việc nghiêm trọng khiến Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) phải có văn bản thu hồi sản phẩm đang lưu thông trên thị trường và Công an TP. Hà Nội phải vào cuộc xác minh.

Trước đó không lâu, cũng về thực phẩm giảm cân, Cục An toàn thực phẩm phát đi cảnh báo về sản phẩm được quảng cáo là hỗ trợ giảm cân có tên gọi Feo dứa và viên uống thảo mộc Mộc slim chứa chất cấm Sibutramine.

Sibutramine có khả năng làm giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ quá trình giảm cân, nhưng lại có tác dụng phụ nguy hại như gây mất ngủ, tăng huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Vì vậy, từ tháng 10/2010, Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã ban hành quyết định cấm lưu hành tất cả sản phẩm có chứa Sibutramine.

Hiện tại, Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) đã ngưng cấp phép nhập khẩu nguyên liệu Sibutramine và thu hồi các sản phẩm chứa hoạt chất này.

Một vụ việc khác được phát hiện cũng khiến nhiều người giật mình vì những tác hại khôn lường nếu không may dùng phải thực phẩm giảm cân không đảm bảo chất lượng.

Theo đó, dịp cuối năm 2021 vì muốn giảm cân cấp tốc, một người phụ nữ ở Quảng Ninh đã mua 2 lọ thuốc giảm cân Baschi hồng, được quảng cáo 100% từ thảo dược thiên nhiên để uống. Sau 1 tháng uống liên tục mỗi ngày 2 viên, chị A. đã giảm được 3 kg. Tuy nhiên, chưa kịp mừng, chị A. đã phải nhập viện vì nôn ra máu. Sau khi được cấp cứu tại cơ sở y tế địa phương, chị được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng suy kiệt nghiêm trọng.

Bác sĩ Cù Trung Kiên, Khoa Ngoại tổng hợp (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, bệnh nhân bị teo hẹp toàn bộ dạ dày và thực quản do hóa chất.

Đừng rước họa vào thân

Thực tế cho thấy, đang có tình trạng rao bán các loại thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân tràn lan trên mạng. Bằng những lời quảng cáo, mời chào hấp dẫn, người bán đã đánh trúng vào tâm lý của người đang có nhu cầu giảm cân như thực phẩm chức năng/trà giảm cân có tác dụng giảm cân nhanh chóng mà không cần tập luyện hay ăn kiêng.

Chuyên gia khuyến cáo việc sử dụng các loại sản phẩm hỗ trợ giảm cân không đúng cách, quá liều có thể gây ra những tác dụng phụ, như chóng mặt, buồn nôn, chán ăn, chân tay bủn rủn, mệt mỏi. Nguyên nhân là do các sản phẩm này có chứa thành phần làm ức chế thần kinh trung ương gây chán ăn, giảm hấp thụ chất béo. Tác dụng phụ của sản phẩm này có nguy cơ làm suy giảm trí nhớ, gây cường giáp, căng thẳng, khó ngủ, lâu ngày sẽ có nguy cơ về tim mạch, đột quỵ.

Dạng tác dụng phụ nữa là làm tim đập nhanh, khó thở, hồi hộp, lo âu. Nguyên nhân là khi các tế bào bị thiếu nước hay dưỡng chất, tim phải tăng tần suất co bóp để đẩy máu đi nuôi tế bào, khiến nguy cơ suy tim tăng lên…

TS. Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho rằng, vì lợi nhuận, nhà sản xuất đã sử dụng cả chất cấm trong thành phần thuốc giảm cân hay các loại thực phẩm chức năng giảm cân. Những chất này khi vào cơ thể tác động lên não hoặc gây đầy bụng để tạo cảm giác chán ăn, gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Theo ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, những người thừa cân, đặc biệt là chị em phụ nữ, không nên vì bất kỳ lý do gì mà làm liều, mua những thực phẩm chức năng, trà giảm cân bán trôi nổi trên mạng để sử dụng.

Khi quyết định sử dụng bất kỳ một loại sản phẩm hỗ trợ giảm cân nào, người dân cần tìm hiểu thật kỹ các thông tin quan trọng của sản phẩm như thành phần, công dụng, hướng dẫn sử dụng, lưu ý trong sử dụng, nhà sản xuất - phân phối, được Bộ Y tế cấp phép lưu hành, số công bố sản phẩm và khuyên dùng của các chuyên gia, bác sĩ uy tín để tránh tác hại cho sức khỏe.

Để có kết quả như mong muốn, bên cạnh việc sử dụng sản phẩm hỗ trợ giảm cân, các chuyên gia của Viện Dinh dưỡng khuyến cáo người dùng phải kết hợp chế độ tập luyện và ăn uống phù hợp.