Lợi nhuận lao dốc, nhân viên ồ ạt nghỉ việc, điều gì đang xảy ra với Thế giới di động?

Lợi nhuận thấp nhất 10 năm

Theo báo cáo tài chính quý I-2023, MWG ghi nhận quý kinh doanh với lợi nhuận hợp nhất thấp nhất trong vòng 10 năm trở lại đây. Cụ thể, doanh thu thuần đạt hơn 27.105 tỷ đồng (giảm 28%), lợi nhuận đạt 5.214 tỷ đồng (giảm 36%). Nếu so với thời điểm này năm ngoái, lợi nhuận giảm ròng hơn 2.900 tỷ đồng.

Dù các chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp giảm khoảng 19% nhưng sau khi trừ hết chi phí, lợi nhuận sau thuế của MWG chỉ đạt hơn 21 tỷ đồng (giảm gần 99%).

Với kết quả lợi nhuận trên, MWG ghi nhận quý thứ 2 liên tiếp tăng trưởng âm trong bối cảnh các ngành hàng ICT đều có sức cầu yếu. Ngoài ra, đây cũng là mức lợi nhuận quý thấp nhất mà nhà bán lẻ này ghi nhận được kể từ khi niêm yết. Tính từ thời điểm MWG niêm yết trên sàn HoSE (năm 2014) tới nay, chưa quý nào lợi nhuận trong 1 quý của doanh nghiệp này đạt dưới 21 tỷ đồng.

Tính đến ngày 31-3, tổng tài sản của MWG đã giảm 3,4% so với đầu năm, xuống còn 53.919 tỷ đồng. Trong đó, tài sản chủ yếu là hàng tồn kho với giá trị 20.957 tỷ đồng, tương đương gần 39% tổng tài sản. Số dư tiền và đầu tư tài chính ngắn hạn là 19.809 tỷ đồng, chiếm 37% tổng tài sản. Giá trị tài sản cố định 9.102 tỷ, chiếm 17% tổng tài sản và các khoản mục khác.

Được biết, năm 2023, MWG đặt mục tiêu doanh thu 135.000 tỷ đồng (tăng 1%) và lợi nhuận sau thuế dự kiến đạt 4.200 tỷ đồng (tăng 2%). Như vậy, kết thúc quý đầu tiên, MWG mới hoàn thành 0,5% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Gần 13.000 lao động nghỉ việc trong nửa năm

Đáng chú ý nhất trong báo cáo tài chính quý I-2023 của MWG là biến động bất thường về mặt nhân sự. Cụ thể, tính đến cuối tháng 3, số lượng nhân viên giảm gần 6.000 người so với thời điểm đầu năm. Đây là quý thứ 2 liên tiếp công ty này cắt giảm lượng lớn nhân viên trong bối cảnh sức mua của thị trường bán lẻ suy yếu.

Trước đó, báo cáo tài chính hợp nhất quý IV-2022, quy mô nhân sự của MWG đã bị thu hẹp còn hơn 73.200 nhân viên. Điều này đồng nghĩa chỉ trong vòng 3 tháng, MWG đã cắt giảm hơn 7.000 nhân viên, tương đương 4% nhân sự.

Như vậy, chỉ trong vòng 2 quý gần đây, số lượng nhân sự của MWG đã giảm gần 13.000 người, đưa quy mô nhân sự về mức tương đương cuối năm 2021.

Sau thông tin MWG sa thải gần 13.000 lao động, lãnh đạo doanh nghiệp đã có phản hồi: "Chúng tôi khẳng định chưa từng có chủ trương thực hiện kế hoạch sa thải nhân viên. Tổng số nhân sự sụt giảm hoàn toàn do biến động tự nhiên".

Theo MWG, các năm trước, số lượng nhân sự nghỉ việc được bù đắp bằng số lượng tuyển mới. Tuy nhiên, do tình hình kinh tế và sức mua giảm sút từ cuối năm 2022 tới đầu năm nay, MWG tạm ngừng tuyển dụng thay thế. Đồng thời, doanh nghiệp còn thực hiện sắp xếp lại các vị trí dựa vào doanh thu thực tế, do đó sẽ có sự sụt giảm.

Quản trị doanh nghiệp đang có vấn đề?

Nếu đúng như giải trình là MWG không có chủ trương sa thải lao động hàng loạt thì việc nhân viên nghỉ việc có thể bắt nguồn từ chính sách lương, thưởng có vấn đề. Theo báo cáo tài chính 2022, khoản thưởng cuối năm phải trả nhân viên là 1.565 tỷ đồng, giảm 45% so với số liệu ghi nhận hồi đầu năm. Lũy kế cả năm 2022, chi phí dành cho nhân viên đạt gần 9.500 tỷ đồng, giảm 2,2% so với cùng kỳ.

Trong quý I vừa qua, chi phí nhân viên là một trong những khoản mục biến động mạnh nhất trong báo cáo tài chính của MWG khi ghi nhận giảm khoảng 900 tỷ đồng so với cùng kỳ, từ hơn 3.000 tỷ đồng còn hơn 2.100 tỷ đồng.

Có thể nói, việc giảm lương thưởng, thậm chí cắt luôn chính sách chia thưởng CP ESOP bắt nguồn từ những khó khăn mà doanh nghiệp này đang phải đối mặt. Ngoài yếu tố khách quan là suy thoái kinh tế toàn cầu đã tác động tiêu cực đến sức chi tiêu của người tiêu dùng thì sự sa sút của MWG đến từ chiến lược đầu tư dàn trải và không hiệu quả.

“Việc MWG thu hẹp hoạt động và đóng cửa hàng loạt chuỗi kinh doanh trong và ngoài nước thời gian gần đây đã cho thấy HĐQT của doanh nghiệp này đang có dấu hiệu “đuối sức” trước những biến động bất thường của thị trường”, một NĐT có thâm niên nhận định.