Theo Nhịp sống thị trường, 2 năm thăng hoa của thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn là một điều gì đó khiến nhiều nhà đầu tư tiếc nuối. Sự bùng nổ của hàng loạt cổ phiếu, thị giá tăng bằng lần chỉ trong một thời gian ngắn. Bên cạnh đó, không thể không nhắc tới "cơn sốt" nhà đất kéo theo các đợt sóng tại nhóm cổ phiếu bất động sản, nổi bật là ba "siêu cổ phiếu" DIG của DIC Corp, L14 của Licogi 14 và CEO của C.E.O Group.
Vào giai đoạn cuối năm 2021, bộ ba đình đám này luôn được bàn tán rôm rả trên khắp các diễn đàn về chứng khoán. Hàng loạt hội nhóm và nhà đầu tư kêu gọi mua vào những cổ phiếu trên với kỳ vọng vượt trội so với giá trị doanh nghiệp, kỳ vọng về những mức giá không tưởng. Trong đó, nhân vật được chú ý thời điểm đó là ông Nguyễn Mạnh Tuấn (hay còn được biết đến với cái tên A7), cụ thể, vị này thường xuyên chia sẻ, phân tích về việc đầu tư vào các cổ phiếu bất động sản, đặc biệt từng tuyên bố chắc nịch trên mạng xã hội rằng: Cổ phiếu bất động sản tốt như DIG hay CEO, nó phải 500.000 đồng/cp vẫn là “giẻ rách"".
Nghe theo những lời vẫy gọi đó, hàng loạt nhà đầu tư "chân ướt chân ráo" bước vào thị trường nhưng cũng ham hố lời nhanh đã đổ xô đi mua các cổ phiếu này, bất chấp đánh giá của giới chuyên môn rằng đà tăng không phản ánh giá trị cơ bản hay mức định giá thấp hơn nhiều so với thị giá khi đó.
Theo đó, nhờ hiệu ứng FOMO, thị giá của DIG đã tăng gấp 4 lần sau 5 tháng, thậm chí có thời điểm vượt ngưỡng 3 chữ số. Hay như CEO còn tăng tới 7 lần chỉ trong vòng 2 tháng, trong khi đó, L14 tăng hơn 5 lần trong khoảng quý 4/2021. Chính sự gia nhập mạnh mẽ của dòng tiền rẻ khiến ngay cả ĐHĐCĐ của DIG hay CEO cũng phải gặp khó trong khâu tổ chức vì quá đông cổ đông tới tham dự, thậm chí cổ đông ngồi tràn ra cả hành lang phòng họp vì không đủ hội trường.
Từ vùng giá 20.000 đồng, DIG tăng phi mã lên đỉnh sát ngưỡng 100.000 đồng/cp
Tuy nhiên, niềm vui ngắn chẳng tày gang khi những con sóng đã nhanh chóng rút đi, kéo theo các cổ phiếu này giảm mạnh. Cùng với đó, liên tục những thông tin tiêu cực từ cú "sập hầm" đấu giá đất Thủ Thiêm cho đến những động thái thanh lọc thị trường chứng khoán, trái phiếu cũng như thắt chặt tín dụng bất động sản khiến bối cảnh ngành bất động sản gặp khó khăn, thị giá cổ phiếu theo đó rơi hàng chục phần trăm từ đỉnh, rơi về đáy hàng chục tháng.
Từng có thời điểm là cổ phiếu “đắt đỏ” nhất sàn chứng khoán, L14 hiện rơi không phanh còn chưa tới 1/10 mức đỉnh
Tới thời điểm hiện tại, giá cổ phiếu DIG và CEO đã từ vùng đỉnh 9x.000 đồng/cổ phiếu rơi xuống giao dịch tại vùng giá 1x.000 đồng/cổ phiếu. Trong khi L14 cũng "bốc hơi" đến 91%sau gần 10 tháng. Vốn hóa thị trường cũng bị thổi bay hàng chục nghìn tỷ đồng. Thành quả tăng giá của con sóng đầu cơ trước đó gần như đã bị triệt tiêu toàn bộ.
Cổ phiếu CEO sụt mạnh hơn 80% so với đỉnh hồi đầu năm
Cổ phiếu lao dốc sau thời gian tăng nóng khiến cho cổ đông cũng dần thoái trào và gần như không còn "mặn mà" với những kế hoạch của doanh nghiệp. Đơn cử như DIG không thể tổ chức ĐHĐCĐ bất thường lần 1 với lý do không đủ số lượng cổ đông tham dự và phải chờ đến giữa tháng 1o vừa qua mới có thể tiến hành. Ngoài ra, kế hoạch tăng vốn thông qua chào bán 100 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu cũng đã phải điều chỉnh giảm giá chào bán xuống mức 15.000 đồng, thấp hơn 25% so với tờ trình tại ĐHĐCĐ bất thường lần 1 (20.000 đồng/cổ phiếu), chỉ bằng 1 nửa so với kế hoạch thông qua tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2022.
Tương tự, C.E.O Group cũng rơi vào tình cảnh không mấy tích cực khi kế hoạch phát hành 257 triệu cổ phiếu gồm hơn 5,1 triệu cổ phiếu ESOP và hơn 252 triệu cổ phiếu dành cho cổ đông hiện hữu với mức giá bán là 10.000 đồng/cp cũng đã bị lùi thời gian thực hiện. Cụ thể, do thời gian thực hiện dự kiến vào quý 4/2022 nên lịch thực hiện sẽ lùi từ quý 3-4/2022 sang quý 1-2/2023.
Đối với L14, cổ phiếu này bị HNX đưa vào danh sách chứng khoán không đủ điều kiện giao dịch ký quỹ (margin) kể từ ngày 19/8 do lợi nhuận sau thuế 6 tháng đầu năm 2022 trên báo cáo tài chính bán niên soát xét là số âm.
Cổ đông tháo chạy, lãnh đạo bị "call margin"
Với bối cảnh giá cổ phiếu giảm mạnh, khiến nhiều cổ đông tháo chạy khỏi những doanh nghiệp này. Mới đây, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Thiên Tân - doanh nghiệp có liên quan đến Chủ tịch HĐQT DIG Nguyễn Thiện Tuấn đã bán ra số lượng gần 3,4 triệu cổ phiếu DIG, qua đó giảm tỷ lệ sở hữu xuống còn 15,64% vối điều lệ vào phiên ngày 11/10.
Tình trạng còn trở nên thê thảm sơn sau khi Chủ tịch Tuấn cùng ông Nguyễn Hùng Cường - Phó Chủ tịch HĐQT DIG và Đầu tư Phát triển Thiên Tân bị công ty chứng khoán bán giải chấp tổng cộng gần 9 triệu cổ phiếu DIG kể từ ngày 27/11 đến ngày 1/11. Đáng chú ý, trước khi bị "call margin", tại cuộc họp ĐHĐCĐ bất thường ngày 12/10, ông Tuấn đã chia sẻ về sự bất ngờ khi giá cổ phiếu DIG liên tục sụt giảm. Đồng thời, ông Tuấn cũng khẳng định nếu giá cổ phiếu DIG sau ngày 30/10 vẫn dưới mức giá 30.000 đồng/cổ phiếu, bản thân ông sẽ đăng ký mua thêm 10 triệu cổ phiếu. Tuy nhiên, khi chưa kịp thực hiện lời hứa đăng ký mua vào, ông Tuấn đã bị bán giải chấp hàng triệu cổ phiếu.
Cụ thể, ông Tuấn đã bị công ty chứng khoán bán giải chấp hơn 3 triệu cổ phiếu DIG trong 2 ngày 27 và 28//10. Sau giao dịch, ông Tuấn còn sở hữu gần 58,5 triệu cổ phiếu DIG, tương ứng tỷ lệ 9,59% cổ phần.
Còn tại L14, hồi tháng 4, ông Nguyễn Mạnh Tuấn (A7) cũng đã bị công ty chứng khoán bán giải chấp 200 cổ phiếu L14. Diễn biến mới nhất, chị gái ông Tuấn là bà Nguyễn Thúy Ngư cũng đăng ký bán hơn 705 nghìn cổ phiếu L14 đang sở hữu trong tháng 11 để giải quyết nhu cầu tài chính cá nhân, theo đó lượng cổ phiếu nắm giữ giảm xuống còn 829 nghìn cổ phiếu, tương đương 2,69% vốn.
Xuất hiện những khoản thua lỗ
Bên cạnh đó, tình hình kinh doanh của những doanh nghiệp này cũng không mấy khả quan. Đơn cử, DIC Corp đã công bố báo cáo tài chính quý 3/2022 với doanh thu thuần sụt giảm 21% so với cùng kỳ xuống còn 424 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế âm gần 1 tỷ đồng qua đó đánh dấu quý đầu tiên lỗ kể từ quý 1/2017, trong khi cùng kỳ năm 2021 vẫn đang lãi tới 42 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Thiện Tuấn trước đó từng khẳng định trước ĐHĐCĐ bất thường rằng DIC Corp sẽ hoàn thành kế hoạch lợi nhuận năm 2022. Đồng nghĩa với việc lợi nhuận trước thuế quý 4 phải đạt tối thiểu là 1.700 tỷ đồng. DIC Corp sẽ tính toán chuyển nhượng một loạt tài sản kinh doanh không hiệu quả. Khoản thu về tương đối lớn, hy vọng trong mấy tháng còn lại trong quý 4 sẽ cố đạt kế hoạch đề ra” – ông Tuấn nhấn mạnh.
Trong khi đó, mặc dù doanh thu gấp đôi so với cùng kỳ, nhưng doanh thu hoạt động tài chính lại giảm 46% cộng thêm chi phí tài chính tăng cao (chủ yếu là dự phòng đầu tư chứng khoán) khiến cho L14 ghi nhận khoản lỗ ròng gần 16 tỷ đồng vào quý 3 vừa qua, trong khi cùng kỳ vẫn lãi hơn 39 tỷ đồng. Trước đó, L14 cũng lỗ gần 24 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm. Đáng chú ý, trong báo cáo tự lập 6 tháng đầu năm, công ty này đã lỗ hơn 234 tỷ đồng. Tuy nhiên, nhờ việc chuyển công ty con (L14 FI) thành công liên kết, Licogi 14 đã giảm lỗ hơn 200 tỷ đồng sau soát xét bán niên.
Thời điểm năm 2021, doanh nghiệp này từng gây sốc khi ghi nhận lãi kỷ lục hàng trăm tỷ đồng nhờ 2 cổ phiếu DIG và CEO. Tuy nhiên, đến cuối quý 3/2022, danh mục chứng khoán kinh doanh của Licogi 11 đã phải trích lập dự phòng giảm giá 68,7 tỷ đồng tương đương với danh mục tạm lỗ 65%.
Còn tại C.E.O Group, kết quả kinh doanh có tích cực hơn đôi chút khi doanh thu thuần đạt con số 334 tỷ đồng, tăng 2,7 lần so với cùng kỳ. Kết quả, CEO báo lãi sau thuế 41 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ 58 tỷ đồng. So với kế hoạch lợi nhuận cả năm thì CEO mới chỉ hoàn thành 37% mục tiêu đã đề ra sau 9 tháng.
