Quy hoạch “treo” khắp nơi
Nằm sát cạnh trung tâm Quận 1, bán đảo Bình Quới – Thanh Đa (quận Bình Thạnh) được quy hoạch thành dự án khu đô thị từ gần 30 năm trước với viễn cảnh sẽ trở thành khu vực đắc địa, tiềm năng thậm chí còn vượt qua cả Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Tuy nhiên, đến nay, nơi này vẫn hoang hóa, nhiều ao đầm, cây dại mọc um tùm, còn dự án khu đô thị hiện đại vẫn chỉ nằm trên giấy. Được UBND TP.HCM phê duyệt từ năm 1992, đến năm 2004 dự án này được giao cho Tổng Công ty Xây dựng Sài Gòn nhưng đơn vị này không thể triển khai được, cho nên năm 2010 thành phố ra quyết định thu hồi.
Cuối năm 2015, liên danh Tập đoàn Bitexco và Emaar Properties PJSC được UBND TP.HCM chỉ định là nhà đầu tư dự án với tổng vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Nhưng sau đó, Emaar Properties PJSC đã rút lui vì không đủ kiên nhẫn chờ tới lúc được bàn giao đất sạch. Vì dự án treo suốt thời gian dài nên mặc dù cách trung tâm thành phố chưa đầy 5km, nơi này hiện giờ vẫn như một vùng thôn quê hẻo lánh.
Dự án khu E tại khu đô thị Nam TP dậm chân tại chỗ, lãng phí tiềm lực đất đai suốt 30 năm qua
Gia đình bà Nguyễn Thị Thanh sinh sống tại phường 28, quận Bình Thạnh nhiều lần tìm đến chính quyền xin sửa nhà nhưng chỉ được chấp thuận sửa một cách tạm bợ, vá víu.
“Nguyện vọng của người dân nếu không thực hiện được dự án thì xóa bỏ quy hoạch để người dân bán đất đai, làm đường cho trẻ em học hành. Như chúng tôi già rồi, ở nhà làm gì có thu nhập. Đất đai không bán được, đúng ra nếu không để trong quy hoạch thì khu vực này lên đô thị từ lâu rồi”, bà Nguyễn Thị Thanh than thở.
Còn tại vùng ven, huyện Bình Chánh là địa phương có số lượng dự án được quy hoạch “treo” nhiều năm đứng hàng đầu tại TP.HCM. Hiện UBND huyện Bình Chánh cũng đề xuất thu hồi, hủy bỏ 52 dự án vì đã quá ba năm không triển khai thực hiện. Các dự án chậm triển khai và quy hoạch "treo" này đã ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của người dân, trong đó có dự án khu E tại Khu đô thị Nam TP.HCM, dự án cây xanh cách ly tại xã Phong Phú và Đa Phước, dự án Khu đô thị Sing – Việt, dự án Khu đô thị đại học Hưng Long…
Người dân xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh vẫn đang sống trong cảnh tạm bợ
Tại xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh có 2 quy hoạch “treo” gần 20 năm nay đã được UBND TP.HCM chấp thuận xóa bỏ, điều chỉnh ranh quy hoạch để trả lại quyền lợi cho hàng ngàn người dân bị ảnh hưởng. Đó là dự án Khu dân cư Him Lam và khu chức năng 11B trong Khu đô thị Nam TP.HCM với tổng quy mô lên đến gần 70 hecta.
Bày tỏ sự khó khăn khi sinh sống tại khu vực thuộc quy hoạch “treo”, ông Trần Văn Năm ngụ xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh cho biết: “Quy hoạch “treo” mà dân ở đây cũng chưa đi, cũng khổ, chưa đền bù, bên kia đền bù rồi mà bên đây chưa được. Ở đây không ai cho xây dựng, sửa lại ở thôi”.
Cơ quan quản lý lúng túng
Theo lãnh đạo UBND huyện Bình Chánh, sự lãng phí thể hiện rõ nhất khi quy hoạch để thực hiện khu E tại khu đô thị Nam thành phố. Hơn 700 hộ dân trong dự án này đã sống trong cảnh thiếu thốn hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Huyện cũng đã dồn tiềm lực tài chính, nhân sự làm tới bước thẩm định giá, có hệ số điều chỉnh giá đất và phương án tái định cư. Nhưng đến nay, sau 30 năm dự án không triển khai, người dân cũng chưa nhận tiền đền bù, gây ra nhiều thiệt hại không thể đong đếm được.
Bán đảo Bình Quới - Thanh Đa do quy hoạch "treo" gần 30 năm nên nhiều nơi còn hoang hóa, cây dại mọc um tùm
Ông Phạm Văn Lũy, Phó Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh cho biết, huyện đã có kiến nghị Thành Ủy, UBND TP.HCM bàn giao khu E tại Khu đô thị Nam TP để giải quyết những vấn đề cấp thiết. Trong đó, tập trung thực hiện quy hoạch một cách bài bản các phân khu chức năng để thu hút nguồn lực từ nhà đầu tư mới, cũng như có kế hoạch sử dụng đất hợp lý phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
“Thành phố cũng như huyện đang tiến hành lập quy hoạch sử dụng đất nói chung của huyện và thành phố, làm sao sớm phê duyệt quy hoach sử dụng đất cho huyện Bình Chánh. Muốn được như vậy thì phải có sự hợp sức của thành phố cũng như các sở ngành để thực hiện công việc này”, ông Phạm Văn Lũy cho biết.
Cuộc sống của người dân ở Bình Quới - Thanh Đa rất vất vả vì quy hoạch "treo"
Về nguyên nhân khiến các dự án chậm triển khai, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết, có nhiều lý do, như: chưa tìm được chủ đầu tư hoặc dự án được điều chỉnh quy hoạch, chuyển sang mục đích, hình thức sử dụng khác nhưng chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng kéo dài, một số dự án sử dụng vốn ngân sách chưa được ghi vốn thực hiện, hoặc có những dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách chậm triển khai do chủ đầu tư thiếu năng lực, thiếu vốn, thiếu kinh nghiệm.
“Khi công bố quyết định thu hồi rồi, UBND TP.HCM giao cho Sở Tài nguyên và Môi trường làm việc trực tiếp với chủ đầu tư. Có chủ đầu tư hỏi thủ tục để tiếp tục dự án, muốn đưa vào lại trong kế hoạch sử dụng đất thì các cơ quan chức năng phải kiểm soát đủ điều kiện, phải xem xét theo quy định của pháp luật”, ông Nguyễn Toàn Thắng nói.
Nguồn lực đất đai nếu phát huy đúng sẽ tạo ra giá trị để phát triển kinh tế - xã hội, người dân được hưởng lợi, giúp cho bộ mặt đô thị ngày càng khang trang, hiện đại. Các dự án, quy hoạch “treo” đang gây ra sự lãng phí làm ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống người dân, kéo lùi tốc độ phát triển của thành phố./.