Ngày 27-1, nguồn tin cho biết Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra việc sử dụng quỹ bảo hiểm y tế; mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao; đấu thầu thuốc chữa bệnh giai đoạn từ 2014-2018 tại Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam.
Rất nhiều thiếu sót, sai phạm trong các lĩnh vực công tác nêu trên, thuộc trách nhiệm của Bộ Y tế, đã được TTCP chỉ ra.
Đáng chú ý, việc ban hành thông báo kết luận thanh tra được thực hiện trong bối cảnh TTCP vừa mới công bố quyết định thanh tra việc mua sắm trang thiết bị, vật tư, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng, chống dịch COVID-19 tại Bộ Y tế.
Nguyên bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến. Ảnh: VOV
“Có dấu hiệu lợi ích nhóm”
Theo TTCP, dưới góc độ quản lý nhà nước, Bộ Y tế đã tham mưu xây dựng văn bản trình cấp có thẩm quyền ban hành còn có nội dung trái với quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật có giá trị pháp lý cao hơn hoặc có nội dung trong cùng văn bản còn chưa thống nhất, có nội dung không sát thực tế, quy định không triển khai được.
Bộ Y tế không ban hành đầy đủ giá của 18.239 dịch vụ thanh toán BHYT, không thực hiện việc phiên tương đương về giá dịch vụ dẫn đến gặp nhiều khó khăn khi thực hiện.
Nhiều trường hợp thanh toán chi phí khám chữa bệnh không đúng nhưng không được kiểm tra, phát hiện và xử lý. Ví dụ việc bác sĩ điều trị kê đơn chỉ định sử dụng thuốc không đúng theo Tờ đăng ký thuốc lưu hành tại Việt Nam trong hồ sơ đăng ký thuốc được phê duyệt...
Đặc biệt, TTCP đánh giá công tác quản lý giá trang thiết bị y tế và vật tư y tế tiêu hao còn yếu kém; việc thẩm định, phê duyệt kế hoạch đấu thầu mua sắm của Bộ Y tế còn hạn chế, mất nhiều thời gian; trong thời gian dài không công khai kết quả trúng thầu trên Trang thông tin điện tử theo quy định…
“Việc cấp giấy phép nhập khẩu thiết bị y tế còn sai phạm, có dấu hiệu lợi ích nhóm và dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự” – TTCP nhấn mạnh.
Vẫn theo TTCP, Cục Quản lý dược (QLD) ra quyết định cấp phép sản xuất gia công, đóng gói thứ cấp cho Công ty Pharbaco đối với 10 thuốc chữa ung thư nằm trong danh mục 105 thuốc bị rút số đăng ký của Công ty Intas Pharmaceutical Ltd, India, đã bị doanh nghiệp lợi dụng để tham dự thầu, có thể bị lợi dụng đưa thuốc vào lưu thông.
Trách nhiệm thuộc lãnh đạo Bộ Y tế
Theo TTCP, một trong những nguyên nhân dẫn đến các vi phạm nêu trên là do công tác chỉ đạo của Bộ Y tế trong quản lý quỹ BHYT, đấu thầu mua sắm trang thiết bị y tế. vật tư y tế, thuốc chữa bệnh còn chưa đồng bộ, thiêu thanh tra, kiểm tra thường xuyên và không tổ chức sơ kết, tổng kết, đánh giá kịp thời để chỉ ra các mặt được và những hạn chế, yếu kém để khắc phục,
Cùng với đó, việc phối hợp thực hiện giữa các Cục, Vụ, đơn vị thuộc Bộ Y tế trong quản lý các lĩnh vực công tác này còn chưa chặt chẽ, chưa phát huy được hiệu quả cao.
TTCP kết luận Bộ trưởng Bộ Y tế giai đoạn 2014-2018 (tức bà Nguyễn Thị Kim Tuyến), lãnh đạo Bộ Y tế được giao phụ trách lĩnh vực giai đoạn 2014-2018, lãnh đạo các cục, vụ và đơn vị thuộc Bộ Y tế giai đoạn 2014-2018, là những cá nhân phải chịu trách nhiệm về các thiếu sót, hạn chế, sai phạm liên quan việc sử dụng quỹ bảo hiểm y tế; mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao; đấu thầu thuốc chữa.
Cùng với đó, TTCP kiến nghị Bộ Y tế tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng quỹ BHYT, mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao tiêu hao, đấu thầu thuốc chữa bệnh; tiến hành hậu kiểm, đôn đốc việc thực hiện các kết luận thanh tra, kiểm tra; kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn, giải đáp vướng mắc của các cơ sở y tế, các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về sử dụng quỹ BHYT…
Hàng loạt cán bộ bị kỷ luật, khởi tố
Tháng 11-2021, Bộ Chính trị quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức cảnh cáo, miễn nhiệm chức vụ Trưởng Ban Bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cán bộ trung ương đối với bà Nguyễn Thị Kim Tiến (nguyên bộ trưởng Bộ Y tế).
Tháng 1-2022, VKSND Tối cao ban hành cáo trạng, trong đó truy tố thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường, trong vụ án liên quan đến Công ty VN Pharma.
Tháng 12-2021, Bộ Công an khởi tố ông Nguyễn Minh Tuấn, nguyên Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị & Công trình y tế, Bộ Y tế, trong vụ án liên quan đến Công ty Việt Á.
