Theo kết quả khảo sát Chỉ số môi trường kinh doanh (BCI) do Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) công bố mới đây, 41% số người được hỏi cho biết công ty của họ đang chuyển hoạt động từ Trung Quốc sang Việt Nam.
Con số này tăng gấp hơn ba lần so với kết quả 13% trong quý III/2022.
Bên cạnh đó, khoảng 35% số người được hỏi cho rằng Việt Nam thuộc tốp 5 điểm đến đầu tư toàn cầu hàng đầu, với 12% cho rằng Việt Nam là điểm đầu tư quốc tế hàng đầu của công ty họ.
Ba rào cản về pháp lý lớn nhất đối với các công ty nước ngoài hoạt động tại Việt Nam được xác định là thiếu rõ ràng về các quy tắc và quy định (51% người trả lời lựa chọn), khó khăn hành chính (41%), và khó khăn về thị thực và giấy phép lao động (30%).
Bất chấp những khó khăn này, 58% số người được hỏi về BCI hài lòng với sự quan tâm của các nhà hoạch định chính sách đối với nhu cầu kinh doanh khi thiết lập các chính sách liên quan.
Về đề xuất để cải thiện năng lực thu hút FDI, giảm bớt khó khăn thủ tục hành chính vẫn giữ vị trí đầu bảng. Yếu tố này vẫn giữ nguyên vị trí khi câu hỏi này lần đầu tiên được đưa ra với những người trả lời BCI vào quý II/2022.
Trong khi đó, vấn đề giảm khó khăn về thị thực cho các chuyên gia nước ngoài ngày càng được đề xuất nhiều hơn, tăng 8% trong quý IV/2022 so với quý trước đó.
Theo Chủ tịch EuroCham Alain Cany, mọi thứ chắc chắn kém tích cực hơn trong quý IV/2022 so với đầu năm. Mặc dù tình hình rất có thể sẽ tiếp tục theo hướng này vào năm 2023, nhưng điều này không nên được coi là nguyên nhân gây lo ngại.
Trên thực tế, cơ hội kinh tế của Việt Nam tiếp tục vượt xa các đối thủ cạnh tranh trong khu vực và quốc tế. Điều này thể hiện rõ qua việc rất nhiều thành viên của EuroCham coi Việt Nam là trung tâm trong chiến lược đầu tư toàn cầu của họ.
“Thật đáng khích lệ khi thấy rằng đầu tư trực tiếp nước ngoài từ châu Âu và trên toàn thế giới vẫn ở mức cao và tiếp tục tăng, đặc biệt là trong các ngành sản xuất và công nghiệp xanh của Việt Nam”, ông nói thêm.
“Rõ ràng là với nguồn vốn FDI này, nền tảng kinh tế vững chắc và cam kết bền vững của Việt Nam, Việt Nam vẫn là một trong những điểm đến đầu tư hàng đầu trên thế giới. Nhờ đó, cộng đồng doanh nghiệp châu Âu vẫn tin tưởng vào thị trường Việt Nam”.
Dù vậy, đánh giá của cộng đồng doanh nghiệp châu Âu về môi trường kinh doanh của Việt Nam đã giảm xuống 48 điểm phần trăm trong quý cuối năm, ghi nhận mức giảm 14,2 điểm so với quý trước đó, và 25 điểm so với quý đầu tiên của năm 2022.
Mặc dù nền kinh tế Việt Nam đã tăng trưởng tốt, dữ liệu này được đưa ra trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục biến động do nhiều yếu tố bao gồm suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu, lãi suất tăng vọt, lạm phát kéo dài và niềm tin của người tiêu dùng bị tổn hại.
Với chỉ 27% số người được hỏi dự đoán sự ổn định hoặc cải thiện kinh tế cho quý I/2023, kết quả BCI cũng cho thấy sự lạc quan đã giảm sút. Trong quý vừa qua, số người dự đoán suy thoái kinh tế cũng tăng gấp đôi.
Giám đốc điều hành Decision Lab Thue Quist Thomasen nhận định quý IV/2022 cho thấy niềm tin vào môi trường kinh doanh đã có sự suy giảm, bắt đầu từ quý II, khi các chỉ số biến động toàn cầu, lạm phát và tăng trưởng chậm lại bắt đầu tác động đến tâm lý ở Việt Nam.
Quý IV đã chứng kiến sự biến động trong nước, đặc biệt là trong lĩnh vực ngân hàng và bất động sản, và điều này có thể đã ảnh hưởng đến tâm lý của các nhà đầu tư nước ngoài đến mức họ hiện đang hơi bi quan về môi trường kinh tế trong tương lai.
Tuy nhiên, không phải tất cả các lĩnh vực đều có chung quan điểm này, và các lĩnh vực phụ thuộc trực tiếp vào tiêu dùng địa phương nhìn chung có triển vọng tích cực hơn, ông cho biết thêm.