Nội dung thể hiện trong kết luận thanh tra về thu chi tài chính tại Trung tâm Thể dục thể thao Q.1 (gọi tắt là trung tâm) do Chủ tịch UBND Q.1 Lê Đức Thanh ký ban hành ngày 27.12.2022. Trung tâm là đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ toàn phần, có 4 phòng chuyên môn và 4 câu lạc bộ: thể dục thể thao Đa Năng, thể thao Tao Đàn, thể dục thể thao Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn Du.
Trong năm 2021, trung tâm thu hơn 8,4 tỉ đồng, chi hơn 16 tỉ đồng. Qua thanh tra, trung tâm có các khoản thu từ hoạt động khai thác sử dụng mặt bằng vào mục đích cho thuê nhưng không báo cáo trung thực, khách quan về nội dung và giá trị số liệu kế toán cho UBND Q.1 và đoàn thanh tra.
Về chứng từ kế toán, kết luận thanh tra xác định việc lập phiếu thu viết tay giai đoạn từ năm 2018 đến nay do bà Trịnh Thị Thanh Thu, Kế toán trưởng kiêm Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch trung tâm thực hiện.
Lập phiếu thu và biên nhận viết tay khi thu tiền cho thuê mặt bằng, tiền điện, nước sinh hoạt và để ngoài sổ sách kế toán. Theo giải trình của bà Thu, do biết việc lập các chứng từ kế toán viết tay không đúng quy định nên từ sau tháng 12.2021 đã tiêu hủy toàn bộ bản gốc chứng từ này, và báo cáo sự việc cho ông Trần Anh Tuấn, Giám đốc trung tâm.
Về nguồn thu từ hoạt động hợp tác khai thác cung cấp dịch vụ, đoàn thanh tra xác định từ năm 2018 đến tháng 7.2022, trung tâm phát sinh nguồn thu từ các hoạt động hợp tác khai thác cung cấp dịch vụ, mà thực chất là sử dụng tài sản công vào mục đích cho thuê.
Theo giải trình của ông Trần Anh Tuấn và bà Trịnh Thị Thanh Thu, trung tâm để ngoài sổ sách kế toán phần lớn nguồn thu từ hoạt động cho thuê đối với 32 vị trí mặt bằng tại 3 câu lạc bộ: Tao Đàn, Đa Năng và Nguyễn Bỉnh Khiêm.
Để xác định tổng số tiền thực tế để ngoài sổ sách kế toán thu được từ hoạt động cho thuê 32 mặt bằng nêu trên, đoàn thanh tra đã yêu cầu bà Thu (người trực tiếp thu tiền, lập và quản lý chứng từ thu tiền) cung cấp toàn bộ bản gốc cuốn phiếu thu và biên nhận (viết tay). Tuy nhiên, bà Thu không cung cấp với lý do đã tiêu hủy các tài liệu trên vào thời điểm sau tháng 12.2021.
Đoàn thanh tra xác định hành vi tiêu hủy toàn bộ bản gốc chứng từ kế toán viết tay của bà Thu nhằm che giấu nguồn thu để ngoài sổ sách kế toán có dấu hiệu tội phạm, cần phải chuyển cho cơ quan điều tra để tiếp tục điều tra, làm rõ.
Hơn 12 tỉ đồng để ngoài sổ sách
Khi tiến hành xác minh các đối tác thuê mặt bằng của trung tâm, một số đối tác không cung cấp được các văn bản thỏa thuận và chứng từ nộp tiền thuê mặt bằng vì bà Trịnh Thị Thanh Thu không xuất phiếu thu, chưa lấy phiếu thu, thất lạc hồ sơ, thay đổi nhân sự. Do đó, đoàn thanh tra không đủ cơ sở để xác định tổng số tiền thực tế để ngoài sổ sách kế toán của trung tâm.
Căn cứ theo hồ sơ giải trình của các cá nhân liên quan và tài liệu thu thập, đoàn thanh tra ghi nhận từ năm 2018 đến tháng 7.2022, tổng số tiền thu được từ hoạt động cho thuê 32 vị trí mặt bằng tạm tính là hơn 18 tỉ đồng, trong đó hơn 6 tỉ đồng được nộp và hạch toán, còn lại khoảng 12,5 tỉ đồng để ngoài sổ sách kế toán.
Ngoài ra, đoàn thanh tra còn phát hiện thêm 3 vị trí khác ở câu lạc bộ Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nguyễn Du có dấu hiệu cho thuê và để ngoài sổ sách kế toán của đơn vị.
Đoàn thanh tra cũng xác định bà Thu chỉ đạo hướng dẫn kế toán lập khống các chứng từ kế toán, báo cáo tình hình thu chi của các câu lạc bộ để hợp thức hóa việc thu tiền cho thuê mặt bằng; sau đó nộp tiền và hạch toán vào sổ sách kế toán với nội dung là thu học phí các môn thể hình, thể dục thẩm mỹ, yoga…
Theo giải trình của Giám đốc trung tâm, số tiền để ngoài sổ sách kế toán được sử dụng vào mục đích chi cho con người, sửa chữa và nâng cấp cơ sở vật chất tại các câu lạc bộ trực thuộc. Tuy nhiên, đoàn thanh tra chỉ ra nhiều điểm chưa rõ ràng, có dấu hiệu lập khống hồ sơ, không có dự toán sửa chữa, không có biên bản nghiệm thu, thiếu minh bạch…
Dùng tài khoản cá nhân nhận tiền cho thuê mặt bằng
Theo kết luận thanh tra, ngoài 4 tài khoản ngân hàng do Giám đốc Trần Anh Tuấn đứng tên, còn có tình trạng sử dụng tài khoản ngân hàng của nhân viên để thực hiện các giao dịch nhận tiền liên quan đến hoạt động của trung tâm. Đơn cử, tài khoản ngân hàng của bà Trịnh Thị Thanh Thu nhận tiền cho thuê mặt bằng và mượn từ các đối tác; Phó chủ nhiệm Câu lạc bộ Nguyễn Bỉnh Khiêm nhận tiền thuê sân…
Giải trình với đoàn thanh tra, ông Trần Anh Tuấn lý giải việc chuyển tiền từ hoạt động cho thuê mặt bằng của trung tâm vào tài khoản ngân hàng của bà Trịnh Thị Thanh Thu và để ngoài sổ sách kế toán của đơn vị nhằm kịp thời thực hiện nâng cấp cơ sở vật chất phục vụ Đại hội Đại biểu Q.1 và sửa chữa cơ sở vật chất cho đội bóng đá nữ. Nếu chuyển nguồn thu vào tài khoản ngân hàng của trung tâm thì không kịp thời do thủ tục thường kéo dài.