Chất ma túy thế hệ mới có trong thuốc lá điện tử
TS - BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết nữ bệnh nhân kể trên đang rất nguy kịch do tổn thương và suy nhiều cơ quan, nặng nhất là tổn thương não lan tỏa tại tất cả các vị trí.
“Trường hợp của bệnh nhân này gần giống như ca đột quỵ não nhưng nặng hơn rất nhiều. Đột quỵ não chỉ gây tổn thương nhỏ ở một số vị trí thì ở trường hợp này là tổn thương gần như toàn bộ não. Bệnh nhân còn bị tổn thương và suy tim nặng, suy thận, tổn thương gan. Tiên lượng điều trị và hồi phục của bệnh nhân là vô cùng dè dặt”, TS Nguyên lo ngại.
Hình ảnh tổn thương não lan tỏa ở bệnh nhân 20 tuổi hôn mê sau khi hút thuốc lá điện tử có chứa chất ma túy mới BỆNH VIỆN BẠCH MAI
Trao đổi với các bác sĩ, người nhà của cô gái cho biết, trước sự cố lần này, bệnh nhân chưa từng hút thuốc.
Ngày 25.7, bệnh nhân đi chơi với bạn và hút thuốc lá điện tử. Sau khi hút, từ khoảng 18 - 22 giờ, bệnh nhân bất tỉnh. Bạn bè đưa vào bệnh viện tuyến cơ sở nhưng do bệnh nhân hôn mê sâu, tụt huyết áp nên 1 giờ sáng 27.7, bệnh nhân được bệnh viện này chuyển đến Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai.
Gia đình đã mang mẫu lọ dung dịch thuốc lá điện tử mà bệnh nhân hút đến để xác định độc chất. Kết quả xét nghiệm mẫu từ Viện Pháp y quốc gia cho thấy chất cần sa tổng hợp ADB - BUTINACA trong lọ dung dịch.
Theo Trung tâm Chống độc, có thể xác định bệnh nhân bị ngộ độc do chất cần sa tổng hợp có trong thuốc lá điện tử. Đây là loại ma túy thế hệ mới, là chất độc.
Chất ma túy tổng hợp mới xuất hiện
Theo cơ quan chức năng, chất ADB - BUTINACA có tác dụng gây ảo giác tương tự như các chất ma túy thuộc nhóm cần sa tổng hợp được tẩm vào các mẫu thảo mộc, nhưng không có trong danh mục các chất ma túy theo Nghị định 73/2018/NĐ-CP ngày 15.5.2018 và Nghị định 60/2020/NĐ-CP ngày 29.5.2020.
Đây là chất ma túy tổng hợp thế hệ mới. Cần sa tổng hợp là nhóm lớn gồm hàng trăm hóa chất cụ thể, đều là các ma túy cực mạnh thế hệ mới, các đối tượng hàng ngày liên tục biến đổi, tổng hợp ra các chất ma túy mới, nhanh chóng vượt xa khỏi danh mục các ma túy mà các cơ quan quản lý quy định.
Đồng thời, việc xét nghiệm phát hiện các chất này vô cùng khó khăn, do là các chất mới, triển khai xây dựng quy trình xét nghiệm thành công với một chất nào đó bằng máy móc và nhân lực trình độ kỹ thuật cao, mất thời gian, nhưng khi xét nghiệm được thì đã xuất hiện các hợp chất mới. Độc tính của mỗi hóa chất cần sa tổng hợp này lại rất khác nhau và ngộ độc mỗi chất lại là một loại bệnh hoàn toàn mới.
Các phòng xét nghiệm độc chất chuyên sâu hàng đầu của Việt Nam mới chỉ có thể xét nghiệm được một số lượng nhất định, nhiều hóa chất cần sa tổng hợp còn lại chưa thể xét nghiệm phát hiện.
TS - BS Nguyễn Trung Nguyên cho biết, gần đây, hàng tuần Trung tâm Chống độc đều tiếp nhận nhiều trường hợp bị ngộ độc sau khi sử dụng thuốc lá điện tử như kích thích tăng cường ảo giác, tăng huyết áp, tụt huyết áp, yếu cơ, suy tim, suy thận… Ngoài bệnh nhân nữ nêu trên, trung tâm cũng đang điều trị cho 2 bệnh nhân khác nhập viện sau khi sử dụng thuốc lá điện tử.
Tạp chất trong thuốc lá điện tử
Qua thực tế điều trị tại Trung tâm Chống độc, TS Nguyên khuyến cáo mọi người, đặc biệt các bạn trẻ, tuyệt đối không sử dụng thuốc lá điện tử.
Bởi lẽ, trong thuốc lá điện tử có rất nhiều các thành phần chất tạo mùi, tạo khói. Các tạp chất này khi đốt cháy có thể gây ung thư, tổn thương phổi… Ví dụ, nhiều loại thuốc lá điện tử có chứa vitamin E. Loại vitamin này khi đốt cháy có thể gây tổn thương phổi nặng nề.
Theo Viện Pháp Y quốc gia, đơn vị này đã phát hiện thấy vitamin E trong thuốc lá điện tử lưu hành ở Việt Nam. Điều này cho thấy có nguy cơ người dùng thuốc lá điện tử bị tổn thương phổi, thậm chí tử vong chỉ riêng do tổn thương phổi.
Các thành phần phụ gia khác trong thuốc lá điện tử cũng rất phức tạp, khi đốt nóng cũng sinh ra các chất khác với các tình trạng nhiễm độc và bệnh tật khác nhau.
Với các hình thức bắt mắt, hương vị thu hút, hấp dẫn giớia trẻ, đặc biệt là chứa các chất gây nghiện, nếu loại thuốc lá điện tử được "phổ cập" rộng sẽ cực kỳ nguy hiểm, không chỉ với người trưởng thành và cả với các em học sinh. Các cơ quan chức năng cần có biện pháp mạnh nhằm ngăn chặn thuốc lá điện tử xâm nhập vào thị trường.
(Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai)
