Chiều 15.8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi.
Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên trình bày Tờ trình dự án luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi tại phiên họp GIA HÂN
So với luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hiện hành (ban hành năm 2010), dự thảo luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi bổ sung thêm nhiều điều khoản về bảo vệ thông tin người tiêu dùng.
Cụ thể, các điều 8, 9, 10 và 11 quy định về trách nhiệm bảo vệ thông tin của người tiêu dùng; bảo vệ thông tin người tiêu dùng; thông báo khi thu thập, sử dụng thông tin của người tiêu dùng; sử dụng thông tin của người tiêu dùng.
Trong đó, đáng lưu ý nhất là quy định tại khoản 4 điều 11 về sử dụng thông tin của người tiêu dùng quy định rõ: tổ chức, cá nhân kinh doanh thu thập, sử dụng thông tin phải có cơ chế để người tiêu dùng lựa chọn việc cho phép hoặc không cho phép "chia sẻ, tiết lộ, chuyển giao thông tin cho bên thứ 3" và "sử dụng thông tin để quảng cáo, giới thiệu sản phẩm, hàng hóa các hoạt động có tính thương mại khác".
Tuy nhiên, tại điểm a khoản 4 bổ sung thêm quy định trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh có thể chuyển giao thông tin đã được thu thập mà không cần có ý kiến cho phép.
Cụ thể là việc chuyển giao thông tin người tiêu dùng cho bên thứ 3 lưu trữ hoặc phân tích nhằm phục vụ hoạt động kinh doanh của bên chuyển giao và hai bên đã có thỏa thuận bằng văn bản về việc bên thứ ba có trách nhiệm bảo vệ thông tin người tiêu dùng.
Dự thảo luật cũng quy định người tiêu dùng có quyền yêu cầu tổ chức, cá nhân kinh doanh thực hiện việc kiểm tra, chỉnh sửa, cập nhật, hủy bỏ hoặc chuyển giao thông tin của mình cho bên thứ ba.
Bên cạnh đó, tổ chức, cá nhân kinh doanh có nghĩa vụ hủy bỏ thông tin của người tiêu dùng khi hết thời hạn lưu trữ.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh phát biểu tại phiên họp GIA HÂN
Góp ý tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu thực tế, khi mua hàng hóa, các bên bán hàng hóa, dịch vụ thường yêu cầu khách hàng cung cấp thêm thông tin cá nhân. Sau đó, người tiêu dùng hay nhận rất nhiều tin nhắn rác, điện thoại rác trên cơ sở sử dụng thông tin khi mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ.
"Nhiều khi đang ngồi họp như thế này cũng nhận được rất nhiều cuộc gọi, tin nhắn mời chào mua bất động sản, hàng hóa,... rất mất thời gian", ông Thanh nói.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, cần phải quy định chặt chẽ việc chuyển giao thông tin khách hàng cho bên thứ 3 để phân tích phục vụ hoạt động kinh doanh, tránh lạm dụng, gây phiền toái cho người tiêu dùng bằng tin nhắn rác, cuộc gọi rác.
“Câu chuyện này phải xử lý như thế nào để bảo vệ thông tin của người tiêu dùng”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nói.
Cho ý kiến về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, về bảo vệ dữ liệu cá nhân hiện nay chưa có luật. Tại phiên chất vấn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới đây, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm có nói trước mắt, Chính phủ sẽ xây dựng nghị định để bảo vệ dữ liệu cá nhân, sau đó đến năm 2024 mới xúc tiến xây dựng luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
“Trong điều kiện như vậy thì tính tương thích của luật này với các pháp luật có liên quan về bảo vệ dữ liệu cá nhân như thế nào? Chúng ta dẫn chiếu, chờ hay quy định trước một số luôn”, Chủ tịch Quốc hội nêu vấn đề.
Cấm quấy rối người tiêu dùng
Dự thảo luật quy định cấm tổ chức, cá nhân kinh doanh quấy rối người tiêu dùng thông qua hành vi tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với người tiêu dùng để giới thiệu về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, tổ chức, cá nhân kinh doanh hoặc đề nghị giao kết hợp đồng trái với ý muốn của người tiêu dùng hoặc có hành vi khác gây cản trở, ảnh hưởng đến công việc, sinh hoạt bình thường của người tiêu dùng.
Quy định này kế thừa quy định tại luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hiện hành.
Theo quy định tại điều 10 luật hiện hành cấm tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ quấy rối người tiêu dùng thông qua tiếp thị hàng hóa, dịch vụ trái với ý muốn của người tiêu dùng từ 2 lần trở lên hoặc có hành vi khác gây cản trở, ảnh hưởng đến công việc, sinh hoạt bình thường của người tiêu dùng.
