Sau nhiều đồn đoán, tối 2.8, máy bay quân sự Mỹ đã đưa bà Pelosi tới Đài Loan, đánh dấu chuyến thăm của một trong những quan chức cấp cao nhất của Mỹ tới hòn đảo sau 25 năm. Dự kiến, sáng nay 3.8, bà Pelosi sẽ gặp lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn.
Chuyến thăm được bà Pelosi nhấn mạnh hoàn toàn không trái với chính sách lâu dài của Mỹ vì đây là một trong số nhiều phái đoàn quốc hội Mỹ đến Đài Loan. Bà tuyên bố sự đoàn kết của Mỹ với nhân dân Đài Loan hiện nay quan trọng hơn bao giờ hết, đồng thời nhấn mạnh rằng Mỹ tiếp tục phản đối những nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng.
Tuy nhiên, Trung Quốc đã phát đi một loạt cảnh báo rất nóng. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ra tuyên bố nêu rằng đây là “hành động khiêu khích chính trị nghiêm trọng” và Bắc Kinh phản đối mạnh mẽ. “Trung Quốc chắc chắn sẽ có mọi biện pháp cần thiết để cương quyết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ nhằm đáp lại chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ. Toàn bộ hậu quả từ đây phải do phía Mỹ và lực lượng ly khai “độc lập Đài Loan” gánh chịu”, theo tuyên bố đăng trên Tân Hoa xã.
Cùng với các tuyên bố trên là một loạt chuyển biến quân sự tại khu vực:
Đài Loan điều chiến đấu cơ, triển khai tên lửa
Cơ quan Phòng vệ Đài Loan khuya 2.8 cho rằng các cuộc tập trận được Trung Quốc tổ chức trong những ngày tới quanh Đài Loan là hành động nhằm đe dọa các cảng biển và thành phố chính.
Cơ quan này còn nói rằng các cuộc tập trận nhằm mục đích hăm dọa tâm lý người dân Đài Loan, nhưng nhấn mạnh lực lượng phòng vệ trên hòn đảo đã được tăng cường mức cảnh báo, vì vậy người dân không nên lo lắng.
Theo Reuters, Cơ quan Phòng vệ Đài Loan tuyên bố đang nắm bắt đầy đủ các hoạt động quân sự trong khu vực và sẽ điều lực lượng ngăn chặn mối đe dọa từ đối phương. Cơ quan này tuyên bố có đủ quyết tâm, năng lực và sự tự tin để đảm bảo an ninh của hòn đảo, và đã vạch ra các kế hoạch khẩn cấp.
Cũng theo cơ quan này, có tổng cộng 21 máy bay quân sự của Trung Quốc xâm nhập khu vực tây nam của vùng nhận diện phòng không (ADIZ) của Đài Loan trong ngày 2.8. Các máy bay này gồm: 8 tiêm kích J-11, 10 tiêm kích J-16, 1 máy bay cảnh báo sớm và kiểm soát KJ-500, 1 máy bay tác chiến điện tử Y-9 và 1 máy bay trinh sát điện tử Y-8. Đài Loan đã điều chiến đấu cơ cảnh báo và triển khai hệ thống tên lửa phòng không để theo dõi các máy bay Trung Quốc.
Trung Quốc tuyên bố tập trận
Bộ Quốc phòng Trung Quốc đang trong tình trạng cảnh giác cao và sẽ khởi động hàng loạt chiến dịch quân sự có mục đích như là biện pháp phản ứng chuyến thăm của bà Pelosi. Phát ngôn viên Ngô Kiên của Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố cương quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ.
Trong khi đó, phát ngôn viên Shi Yi của Bộ chỉ huy chiến khu Đông bộ Trung Quốc thông báo đơn vị này sẽ thực hiện một loạt chiến dịch quân sự trên không, trên biển gần Đài Loan từ tối 2.8, gồm hoạt động bắn đạn thật tầm xa.
“Hành động này nhắm đến sự leo thang lớn gây sốc gần đây của Mỹ về vấn đề Đài Loan, và là lời cảnh báo nghiêm túc đến lực lượng độc lập Đài Loan hoặc những ai tìm kiếm sự độc lập đó”, ông Shi nói. Theo Bloomberg thông tin thêm, Trung Quốc phóng tên lửa ở phía đông Đài Loan từ tối 2.8.
Hàng loạt máy bay Mỹ cất cánh
Theo đài NHK, tổng cộng 22 máy bay tiếp nhiên liệu KC-135 của Mỹ đã đến căn cứ không quân Kadena ở Okinawa (Nhật Bản) trong những ngày qua, một số lượng lớn bất thường.
Vào lúc 20 giờ ngày 2.8, 5 chiếc KC-135 đã cất cánh từ Kadena để bay xuống khu vực phía nam Okinawa, theo sau là 8 chiến đấu cơ F-15.
Khoảng 18 giờ ngày 2.8, một máy bay trinh sát điện tử EP-3 của hải quân Mỹ đã tiến về khu vực biển Hoa Đông.