Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong phát hành và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành riêng lẻ.
Trong đó, có 6 tổ chức phát hành thuộc nhóm CTCP Tập đoàn Masan gồm: Công ty TNHH Masan Consumer Holdings (MСН), СТСР Masan High - Tech Materials (MHT), CTCP Masan MeatLife (MML), CTCP Tập đoàn Masan (MSN), Công ty TNHH Khai thác chế biến Khoáng sản Núi Pháo (NPM), CTCP Dịch vụ thương mại tổng hợp Wincommerce (WCM).
Trong giai đoạn từ 1.1.2015 - 30.6.2023, 6 TCPH đã phát hành 133 mã TPDN (không chuyển đổi, không kèm theo chứng quyền, có tài sản bảo đảm) với tổng giá trị phát hành là 64.573 tỉ đồng.
Mục đích phát hành để tăng quy mô vốn hoạt động; thực hiện chương trình, dự án đầu tư; cơ cấu lại các khoản nợ. Đến 30.6.2023, tại 6 TCPH còn 71 mã TPDN đang lưu hành với tổng giá trị 17.700 tỉ đồng.
Thanh tra Chính phủ cho hay có 4/6 TCPH thực hiện chưa đúng quy định về hồ sơ phát hành TPDN và HĐQT của 1/6 tổ chức phê duyệt phương án phát hành TPDN chưa đúng quy định.
Trong đó, với MCH và MML, nội dung mục đích phát hành một mã trái phiếu nêu “tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu sẽ được sử dụng... cho các mục đích được phép khác theo quy định của pháp luật được áp dụng" là không đúng quy định.
Hay với MHT, tại lô trái phiếu ngày 28.5.2019 (giá trị phát hành 500 tỉ đồng) được nêu là “tăng quy mô vốn hoạt động và/hoặc thực hiện các chương trình, dự án đầu tư, không nêu cụ thể là tiền thu được để thanh toán khoản hợp tác kinh doanh 500 tỉ đồng với Công ty Núi Pháo, là chưa đúng quy định. Với NPM, nội dung mục đích phát hành trái phiếu trị giá 500 tỉ đồng được nêu là “để thực hiện cơ cấu lại các khoản nợ” nhưng không nêu cụ thể về khoản nợ, giá trị của từng khoản nợ.
Ngoài ra, với WCM, HĐQT công ty chưa thực hiện đúng trách nhiệm trong phê duyệt phương án phát hành TPDN mã VCMH2025031 (ngày phát hành 28.12.2020).
Cụ thể, WCM phát hành 1.500 tỉ đồng trái phiếu với mục đích “tăng quy mô vốn hoạt động doanh nghiệp, cụ thể là để thạnh toán các chi phí hợp lý, hợp lệ phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh và/hoặc thực hiện các chương trình đầu tư Vinmart, Vinmart+".
Tuy nhiên, theo tài liệu, báo cáo của WCM và báo cáo kiểm toán của Công ty TNHH KPMG Việt Nam, trong tổng số tiền từ lô trái phiếu này, có 608 tỉ đồng đã chi trước ngày ban hành nghị quyết thông qua phương án phát hành.
Thanh tra Chính phủ cho rằng HĐQT của WCM đã thực hiện chưa đúng trách nhiệm trong việc phê duyệt phương án phát hành trái phiếu theo quy định tại khoản 1, khoản 3 Điều 34 Nghị định số 163/2018/NĐ-CP.
Về sử dụng nguồn tiền từ TPDN, Thanh tra Chính phủ cho hay 3/6 TCPH thực hiện chưa đúng quy định về sử dụng tiền từ TPDN.
Cụ thể: Công ty TNHH Masan Consumer Holdings sử dụng 1.294 tỉ trong tổng số 2.100 tỉ đồng từ phát hành TPDN mã MCHBONDS2014 (ngày phát hành 5.12.2014) để thanh toán toán tiền gốc vay, lãi vay một số hợp đồng vay vốn là thực hiện cơ cấu lại các khoản nợ. Điều này không đúng mục đích phát hành tại phương án phát hành được được phê duyệt.
CTCP Tập đoàn Masan đã sử dụng 310 tỉ đồng trong tổng số 1.140 tỉ đồng từ 12 mã TPDN từ MSNH2023020-MSNH2023031 (phát hành năm 2020) đề thanh toán các khoản nợ lãi của các TPDN đã phát hành trước đó (thực chất là cơ cấu khoản nợ lãi) là không đúng mục đích sử dụng.
CTCP Dịch vụ thương mại tổng hợp Wincommerce (WCM) sử dụng số tiền 891,4 tỉ đồng trong tổng số 1.500 tỉ đồng từ phát hành mã trái phiếu VCMH2025031 (ngày phát hành: 28.12.2020) cho việc tăng quy mô vốn; số tiền còn lại từ nguồn TPDN 608,5 tỉ đồng không được sử dụng đúng mục đích theo phương án phát hành.
Ngoài ra, kết quả thanh tra cho thấy 4/6 tổ chức phát hành (Công ty TNHH Masan Consumer Holdings, СТСР Masan High - Tech Materials, Công ty TNHH Khai thác chế biến Khoáng sản Núi Pháo, CTCP Dịch vụ thương mại tổng hợp Wincommerce) thực hiện chưa đúng các quy định về nghĩa vụ công bố thông tin.
