Kết quả kinh doanh ảm đạm của OCB
Trong khi giá cổ phiếu của nhóm các ngân hàng có quy mô tương đương với OCB cũng giảm so với đầu năm, nhưng biên độ hẹp hơn so với đà giảm của OCB. Chẳng hạn, SSB của SeABank giảm 11%, BAB của BacABank giảm 23%, LPB của LienVietPostBank giảm 26%, thậm chí EIB của Eximbank còn tăng 4,47%.
Báo cáo kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2022 của OCB gây thất vọng với lợi nhuận trước thuế giảm 34,6%, đạt 1,7 nghìn tỷ đồng.
Thu nhập lãi thuần tăng 20,4% so với cùng kỳ nhưng lỗ từ hoạt động mua bán chứng khoán kinh doanh đã ảnh hưởng nhiều đến lợi nhuận cốt lõi của OCB.
Tỷ lệ nợ xấu ở mức 1,96% trên tổng dư nợ, cao hơn nhiều so với con số 1,32% của quý 4/2021. Chất lượng tài sản suy giảm khiến chi phí dự phòng tăng 42,8% so với cùng kỳ lên 562 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2022.
OCB mới đây đã được NHNN cấp thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng là 3,1%, nâng tổng hạn mức tăng trưởng tín dụng lên 13,1% trong năm 2022.
Trong 6 tháng đầu năm ngân hàng ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng 9,8% với tổng dư nợ đạt 113,7 nghìn tỷ đồng. Điều này được giải thích bởi sự tăng trưởng của dư nợ cho vay chủ đầu tư bất động sản và cho vay mua nhà ở.
Nhờ mối quan hệ chặt chẽ với các chủ đầu tư BĐS như: Nam Long Group (NLG), Nhà Khang Điền (KDH), Sơn Kim Land và Capitaland, OCB đã đẩy mạnh cho vay mua nhà để ở với giá trị cho mỗi căn nhà dao động từ 1,5 - 2,5 tỷ đồng.
Hơn nữa, dư nợ cho vay của Unlock Dream Home (sản phẩm cho vay mua nhà trực tuyến) đạt hơn 3,5 nghìn tỷ đồng trong quý 2/2022, chiếm xấp xỉ 4% tổng dư nợ cho vay khách hàng.
Trong khi dư nợ cho vay bất động sản và xây dựng lần lượt là 11 nghìn tỷ đồng (tăng 21% so với đầu năm) và 10 nghìn tỷ đồng (tăng 6% so với đầu năm), dư nợ cho vay trái phiếu doanh nghiệp tăng 5% so với quý trước lên hơn 4 nghìn tỷ đồng (trong đó gần 580 tỷ đồng trái phiếu là nợ quá hạn).
Tại thời điểm quý 2/2022, dư nợ tín dụng cho Tập đoàn FLC ước đạt hơn 500 tỷ đồng. Ngân hàng đã trích lập dự phòng liên quan đến trái phiếu FLC khoảng 35 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm.
OCB cũng đã ghi nhận khoản lỗ 327 tỷ đồng từ giao dịch trái phiếu, qua đó làm ảnh hưởng đến lợi nhuận cốt lõi của OCB trong 6 tháng đầu năm.
Khối tài sản nghìn tỷ của gia đình họ Trịnh
Hiện tại, các cổ đông lớn nhất của ngân hàng OCB là Chủ tịch HĐQT Trịnh Văn Tuấn và gia đình (19,73%), và nhà đầu tư chiến lược Nhật Bản, Ngân hàng TNHH Aozora (15%).
Trong đó, cá nhân ông Trịnh Văn Tuấn trực tiếp nắm giữ 4,43% vốn điều lệ OCB (60.744.881 cổ phần), bà Cao Thị Quế Anh (vợ ông Tuấn) nắm giữ 3,21% (44.011.480 cổ phần).
3 người con gái của ông Tuấn và bà Quế Anh gồm: Trịnh Mai Linh nắm giữ 4,27% (58.507.651 cổ phần), Trịnh Mai Vân 3,75% (51.313.293 cổ phần), và Trịnh Thị Mai Anh nắm giữ 2,94% (40.282.710 cổ phần). Trong đó, bà Trịnh Thị Mai Anh (sn 1992) hiện đang là thành viên HĐQT tại OCB.
Ông Tuấn và bà Quế Anh còn một người con gái nữa là bà Trịnh Thị Mai Phương Paula tuy nhiên bà Mai Phương hiện không còn là cổ đông tại OCB.
Báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm của ngân hàng cho thấy, trong kỳ có phát sinh giao dịch chuyển nhượng cổ phần giữa hai người con gái của gia đình họ Trịnh.
Theo đó, bà Trịnh Thị Mai Phương Paula đã chuyển nhượng 51.313.293 cổ phiếu OCB (tương đương 3,75% vốn điều lệ ngân hàng) cho em gái Trịnh Mai Vân theo phương thức giao dịch thoả thuận. Sau giao dịch này, bà Trịnh Thị Mai Phương Paula là người duy nhất trong gia đình không sở hữu cổ phần tại OCB.
Ngoài ra, gia đình họ Trịnh còn nắm giữ 1,13% (15.513.650 cổ phần) tại ngân hàng thông qua Công ty TNHH Đầu tư TQA, công ty do bà Quế Anh và con gái Mai Anh trực tiếp điều hành và là thành viên HĐQT. Bà Quế Anh còn là Tổng Giám đốc tại Công ty cổ phần Bất động sản Quốc tế.
Tính theo mức giá hiện tại của cổ phiếu OCB, gia đình ông Tuấn đang nắm giữ khối tài sản trị giá 4.569 tỷ đồng, giảm 2.800 tỷ đồng so với đầu năm 2022 và giảm 3.200 tỷ đồng so với đỉnh giá hồi tháng 2.
Vốn là một doanh nhân trở về từ Đông Âu, ông Trịnh Văn Tuấn (SN 1965) gia nhập OCB từ năm 2010 với vai trò Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc đến năm 2012, sau đó được bầu làm Chủ tịch HĐQT ngân hàng này từ năm 2012.
Trước đó, doanh nhân này từng là thành viên sáng lập, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB) từ năm 1996 đến năm 2020.