Liên quan đến vụ việc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt Công ty Cổ phần Đầu tư Văn Phú - Invest (địa chỉ: Số 104 Thái Thịnh, phường Trung Liệt, quận Đống Đa, TP Hà Nội), số tiền 200 triệu đồng do không đăng ký chào mua công khai theo quy định pháp luật, theo tài liệu của phóng viên, có những điều mập mờ trong thương vụ này.
Cụ thể, ngày 25/6/2021, Văn Phú - Invest mua 3.719.923 cổ phiếu Công ty Cổ phần Thực phẩm Hà Nội (mã CK: HAF) dẫn đến số lượng nắm giữ sau khi giao dịch là 3.719.923 cổ phiếu tương ứng tỷ lệ 25,65% vốn điều lệ của HAF nhưng không đăng ký chào mua công khai.
Theo tìm hiểu của phóng viên, trong thương vụ này, Văn Phú - Invest chỉ nắm cổ phiếu HAF trong một thời gian rất ngắn sau khi mua xong, rồi sau đó nhanh chóng thông báo thoái toàn bộ phần sở hữu tại Công ty Cổ phần Thực phẩm Hà Nội. Cụ thể, ngày 25/6/2021, doanh nghiệp này công bố nghị quyết của Hội đồng quản trị về việc nhận chuyển nhượng 3,19 triệu cổ phiếu của Công ty Cổ phần Thực phẩm Hà Nội.
Tuy nhiên, chỉ một tuần sau, ngày 1/7/2021, Văn Phú - Invest lại thông qua nghị quyết của Hội đồng quản trị về việc chuyển nhượng toàn bộ cổ phần thuộc sở hữu của doanh nghiệp tại Công ty Cổ phần Thực phẩm Hà Nội.
Khu đô thị Văn Phú do Văn Phú - Invest làm chủ đầu tư
Cũng liên quan đến giao dịch này, theo thông tin Công ty Cổ phần Thực phẩm Hà Nội công bố trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), ngày 30/6/2021, Văn Phú - Invest là cổ đông lớn của doanh nghiệp này khi sở hữu 3,5 triệu cổ phần (tương đương 24,14% vốn). Tuy nhiên, chỉ một ngày sau đó, tức ngày 1/7/2021, Công ty Cổ phần Thực phẩm Hà Nội đã công bố Văn Phú - Invest không còn là cổ đông lớn. Như vậy có thể thấy, đây là điều bất thường.
Thực tế, thời gian qua, các vụ giao dịch "chui" trên thị trường chứng khoán đã gây ra không ít hệ luỵ, ảnh hưởng đến tính minh bạch của thị trường chứng khoán Việt Nam, làm tổn hại cho nhà đầu tư. Các cơ quan quản lý cũng đã và đang mạnh tay xử lý các hành vi vi phạm trên thị trường, thậm chí là xử lý hình sự, trong đó có vụ bán "chui" 74,8 triệu cổ phiếu của cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC Trịnh Văn Quyết.
Do đó, đối với những trường giao dịch bất thường, thiết nghĩ, cơ quan chức năng, đặc biệt là Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cần có biện pháp mạnh mẽ, kiểm tra và xử lý nghiêm nếu phát hiện sai phạm để đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư, tránh làm tổn hại đến hình ảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đối với các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài.
Nói đến Văn Phú - Invest, giới đầu tư không còn ai xa lạ, bởi đây là doanh nghiệp khá có tiếng trong lĩnh vực bất động sản. Đứng đầu doanh nghiệp là ông Tô Như Toàn - Chủ tịch Hội đồng quản trị, mặc dù vậy, trong quá trình chèo lái Văn Phú - Invest, ông Toàn đã để công ty của mình xảy ra không ít sai phạm tại một số dự án, bị cơ quan chức năng xử lý vi phạm về thuế.
Ông Tô Như Toàn - Chủ tịch Hội đồng quản trị của Văn Phú - Invest
Cụ thể, theo Kết luận Thanh tra số 30/KL-TTr về Văn Phú - Invest và tổ chức, cá nhân có liên quan trong công tác quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư The Văn Phú - Victoria Hà Đông của Bộ Xây dựng đã nêu rõ nhiều vi phạm của doanh nghiệp này.
Theo kết luận thanh tra, chủ đầu tư là Văn Phú - Invest tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu chậm khoảng 8 tháng so với quy định là thực hiện chưa đúng khoản 2 Điều 11 quy chế quản lý sử dụng nhà chung cư, ban hành kèm theo quyết định số 08/2008 của Bộ Xây dựng.
Liên quan đến kinh phí bảo trì phần diện tích các khu dịch vụ thương mại của chủ đầu tư, số liệu theo kết luận thanh tra tổng kinh phí bảo trì là hơn 27 tỷ đồng, trong đó có hơn 20,6 tỷ là tiền gốc và hơn 6,5 tỷ đồng là tiền lãi.
Tuy nhiên, chủ đầu tư và Ban quản trị chưa thống nhất xác định tỷ lệ kinh phí bảo trì cho phần diện tích khu dịch vụ thương mại của chủ đầu tư nhưng ngày 11/1/2021, chủ đầu tư đã có văn bản gửi Ban quản trị đề xuất tỷ lệ chuyển giao và số tiền tạm chuyển phần kinh phí bảo trì khu dịch vụ thương mại.
Theo Thanh tra Bộ Xây dựng, để chủ đầu tư có trách nhiệm chuyển kinh phí bảo trì thuộc diện phải chuyển giao cho Ban quản trị thông qua hình thức chuyển khoản là thực hiện chưa đúng khoản 5 Điều 108 và khoản 4 Điều 109 Luật Nhà ở năm 2014.
Kết luận thanh tra cũng chỉ ra việc chủ đầu tư chậm bàn giao hồ sơ nhà chung cư cho Ban quản trị 76 ngày so với quy định. Việc này vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 5 Thông tư số 02/2016 của Bộ Xây dựng.
Đối với lĩnh vực thuế, năm 2018, Văn Phú - Invest bị Cục Thuế TP Hà Nội phạt và truy thu thuế hơn 2 tỷ đồng do có hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp. Năm 2020, công ty tiếp tục bị phạt và truy thu hơn 200 triệu đồng cũng với hành vi khai sai thuế.
Nợ khủng và bí mật phía sau mức lãi tăng đột biến của "đại gia" bất động sản
Theo báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng năm 2022 đã được kiểm toán, nửa đầu năm nay, Văn Phú - Invest ghi nhận doanh thu thuần 1.082 tỷ đồng, cao gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2021. Mặc dù vậy, các chi phí của doanh nghiệp cũng tăng mạnh, trong đó chi phí lãi vay là 65,3 tỷ đồng, chi phí bán hàng tăng gấp đôi lên 54,6 tỷ đồng và chi phí quản lý doanh nghiệp cũng tăng lên 74,4 tỷ đồng.
Trong kỳ, Văn Phú - Invest ghi nhận khoản lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh tăng đột biến từ 41,8 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái lên mức 324,5 tỷ đồng 6 tháng năm 2022. Kết quả, công ty đạt 276 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế trong nửa đầu năm nay, cao gấp 7,5 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Đáng chú ý, mặc dù lợi nhuận tăng vọt song dòng tiền của Văn Phú - Invest lại âm cả nghìn tỷ đồng. Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2022, dòng tiền kinh doanh của công ty âm 1.007 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ dương 215 tỷ đồng. Tương tự, dòng tiền đầu tư của Văn Phú - Invest cũng âm 1.307 tỷ đồng.
Với doanh nghiệp, mục tiêu kinh doanh có lợi nhuận luôn là một trong những ưu tiên được đặt lên hàng đầu. Trong đó, doanh thu, lợi nhuận tăng trưởng, hoàn thành vượt kế hoạch luôn mang tính tích cực và tạo tâm lý lạc quan cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, tất cả những điều đó chưa đủ để đánh giá sức khỏe tài chính doanh nghiệp nếu bỏ qua yếu tố dòng tiền.
Trong bức tranh tài chính của doanh nghiệp, dòng tiền kinh doanh biểu thị cho việc hoạt động kinh doanh có thu được tiền về không. Nếu dòng tiền âm hoặc dương không đáng kể có thể cho thấy tình hình tài chính có vấn đề, chẳng hạn, bán hàng không thu được tiền, hay bị nghi ngờ là ghi nhận doanh thu và lợi nhuận ảo.
Cũng theo các chuyên gia, trong các báo cáo tài chính mà các công ty công bố thì báo cáo lưu chuyển tiền tệ có thể coi là báo cáo quan trọng nhất. Nguyên nhân là do báo cáo này chỉ ra được xu hướng dòng tiền của doanh nghiệp, tại sao làm ăn có lãi mà thường xuyên thiếu tiền, trên cơ sở đó giúp đánh giá về khả năng trang trải công nợ, chi trả cổ tức trong tương lai của doanh nghiệp.
"Có những trường hợp công ty có lợi nhuận, nhưng hoạt động kinh doanh không tạo ra dòng tiền dương, bị chôn vốn, nguồn tiền thu về chậm, dẫn tới sự nguy hiểm trong tình hình tài chính, gặp khó khăn trong thanh toán công nợ, cũng như không thể chi trả cổ tức cho cổ đông", một chuyên gia phân tích.
Mặt khác, tại thời điểm cuối tháng 6/2022, nợ phải trả của Văn Phú - Invest tăng thêm gần 1.000 tỷ đồng so với đầu năm, ở mức 7.254 tỷ đồng. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu của công ty chỉ ở mức 3.560 tỷ đồng, tức còn chưa bằng nửa tổng nợ phải trả.
Theo phân tích của các chuyên gia, việc nợ phải trả cao gấp đôi vốn chủ sở hữu có nghĩa là tài sản của Văn Phú - Invest được tài trợ chủ yếu bởi nợ. Về nguyên tắc, hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu càng lớn thì khả năng gặp khó khăn trong việc trả nợ càng lớn.
