Trong bối cảnh kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại, một số nền kinh tế lớn đối mặt với nguy cơ suy thoái, giá dầu và giá cả nguyên liệu đầu vào tăng cao tạo áp lực lớn đến lạm phát toàn cầu, tình hình chính trị thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh,... làm gia tăng rủi ro, khó khăn, thách thức cho nền kinh tế Việt Nam. Kế thừa những kết quả khả quan đạt được trong các tháng đầu năm 2022, cùng với việc triển khai các chính sách tài khóa, tiền tệ trong Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội,... là những tiền đề quan trọng để nền kinh tế Việt Nam lấy lại đà phục hồi.
Năm 2023, dự toán tổng số thu ngân sách nhà nước 1.620,7 nghìn tỷ đồng. Nguồn: Bộ Tài chính.
Kinh tế Việt Nam được dự báo tích cực: Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu nhưng Việt Nam là nước duy nhất được nâng dự báo tăng trưởng kinh tế; Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể đạt mức 6,5% trong năm 2022 và 6,7% trong năm 2023; Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023 có thể đạt 6,7%.
Cụ thể, thu nội địa 1.334,2 nghìn tỷ đồng, chiếm 82,3% tổng thu cân đối ngân sách nhà nước. Thu từ dầu thô là 42 nghìn tỷ đồng, chiếm 2,6% tổng thu cân đối ngân sách nhà nước, dựa trên cơ sở sản lượng khai thác trong nước gần 8 triệu tấn, giá dầu bình quân khoảng 70 USD/thùng. Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu 239 nghìn tỷ đồng, chiếm 14,7% tổng thu cân đối ngân sách nhà nước. Còn thu viện trợ 5,5 nghìn tỷ đồng.
Cũng theo báo cáo này, dự toán tổng số thu ngân sách trung ương năm 2023 là 863,5 nghìn tỷ đồng, tổng số thu ngân sách địa phương là 757,2 nghìn tỷ đồng.
Bộ Tài chính cũng đưa ra một số giải pháp chủ yếu điều hành nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhà nước năm 2023.
Cụ thể, thứ nhất, tập trung điều hành chính sách tài khóa phù hợp, hiệu quả, kịp thời ứng phó với biến động phức tạp của tình hình trong nước và ngoài nước, bảo đảm mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.
Thứ hai, tiếp tục hoàn thiện hệ thống thu ngân sách nhà nước, tăng cường quản lý thu, cơ cấu lại nguồn thu bảo đảm tính bền vững.
Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện thể chế quản lý thuế bảo đảm thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thuế, phí, lệ phí và thu khác vào ngân sách nhà nước.
Thứ ba, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường trách nhiệm người đứng đầu trong quản lý, sử dụng tài chính, ngân sách.
Điều hành chi ngân sách nhà nước chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả; cắt giảm các khoản chi chưa thực sự cần thiết, tiết kiệm triệt để chi thường xuyên.
Thứ tư, tiếp tục thực hiện tinh giản biên chế, sắp xếp tổ chức bộ máy hành chính tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế tài chính, tổ chức lại hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập, giảm hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho các đơn vị sự nghiệp công lập.
Thứ năm, chỉ đạo triệt để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành các quy định về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, bảo đảm hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước.
Thứ sáu, kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách nhà nước, bội chi ngân sách địa phương và mức vay nợ của ngân sách địa phương.
Tăng cường kiểm tra, thanh tra việc vay, sử dụng vốn vay và trả nợ; chủ động thực hiện các giải pháp cơ cấu lại nợ công theo quy định của Luật Quản lý nợ công.
