Ngày 30/6, Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố kết luận về việc chấp hành các quy định của pháp luật liên quan đến quản lý đầu tư xây dựng đối với 6 dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang cũ (tỉnh Khánh Hòa).
Có nhiều sai phạm pháp luật về đất đai, quy hoạch, đầu tư, xây dựng, đấu thầu liên quan đến 6 dự án BT bị thanh tra. Trong đó, UBND tỉnh Khánh Hòa có nhiều sai phạm, vi phạm phạm pháp luật trong việc giao đất sân bay Nha Trang cho Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn và các nhà đầu tư khác thực hiện 6 dự án BT này.
TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo, giao Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa "trong quá trình tổ chức thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về Kết luận thanh tra nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì phải chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an tỉnh Khánh Hòa để xử lý theo quy định của pháp luật".
Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều vi phạm tại Sân bay Nha Trang cũ.
Theo kết luận thanh tra, trong số 6 dự án, có 3 dự án BT giao thông (dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang: dự án Nút giao Ngọc Hội; dự án đường Vành đai kết nối Nút giao thông Ngọc Hội) tỉnh Khánh Hòa giao cho Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn làm nhà đầu tư có nhiều vi phạm.
Đó là không thực hiện đúng các cam kết mà tỉnh đã trình để được Thủ tướng "đồng ý về nguyên tắc cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt".
Cụ thể, vi phạm trong việc thực hiện dự án BT không đầy đủ cam kết theo nội tờ trình của UBND tỉnh để được Thủ tướng "đồng ý về nguyên tắc cho phép áp dụng hình thức lựa chọn Nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt" quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu năm 2013.
Theo cam kết này, TTCP chỉ ra 9 điểm vi phạm, trong đó có thể kể đến như: các dự án BT đã không hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng vào khoảng cuối năm 2017. Mặc dù đã gia hạn đến tháng 6/2021, nhưng thực tế đến thời điểm thanh tra mới thi công đạt khoảng 27% khối lượng xây lắp. Không thực hiện đúng tiêu chí công trình cấp bách để được áp dụng hình thức lựa chọn Nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu năm 2013.
Việc lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, ký kết hợp đồng BT còn có một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giả, biện pháp thi công, đến bù giải phóng mặt bằng và đưa một số hạng mục vào dự án đầu tư chưa đúng quy định (hạng mục đường dây cấp điện) làm tăng tổng mức đầu tư 3 dự án BT lên gần 500 tỷ đồng.
Ba dự án BT do các nhà đầu tư khác gồm: dự án Đường số 4 (Công ty CP Đầu tư VCN), Dự án đường Nguyễn Thiện Thuận nối dài (Công ty Hacom Holdsing) và Hệ thống thu gom xử lý nước thải Bắc bán đảo Cam Ranh (Liên danh Công ty CP đầu tư và Công nghệ môi trường Incotec – Công ty CP xây dựng - thương mại Ngọc Minh UDic).
Theo TTCP, quá trình lựa chọn dự án BT, công bố dự án; lập thẩm định phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi; lựa chọn Nhà đầu tư và ký hợp đồng BT; triển khai thực hiện 3 dự án BT này cơ bản tuân thủ theo các quy định pháp luật hiện hành.
Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại, sai sót, vi phạm, như: việc phê duyệt đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi, ký hợp đồng 3 dự án BT khi chưa có quỹ đất thanh toán (quỹ đất thanh toán dự kiến chưa được Bộ Quốc phòng bản giao); chưa xác định được giá trị quỹ đất thanh toán theo nguyên tắc ngang giá theo quy định. Đến nay, 3 dự án BT đã triển khai thực hiện cơ bản hoàn thành (2 dự án đã đưa vào sử dụng, 1 dự án hoàn thành 80%) nhưng chưa có quỹ đất thanh toán.
TTCP cũng công bố việc sử dụng quỹ đất tại khu vực sân bay Nha Trang cũ để thanh toán cho các dự án BT còn để xảy ra nhiều hạn chế, thiếu sót, vi phạm, như: UBND tỉnh Khánh Hòa tiếp nhận đất từ Bộ Quốc phòng đồng thời bản giao cho Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn (tháng 12-2015) khi chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất là không đúng quy định tại Điều 53 Luật Đất đai năm 2013.
Đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Khánh Hòa và các sở, ngành chưa thực hiện các nội dung được nêu trong Quyết định số 369/QĐ-UBND ngày 1-2-2018 của UBND tỉnh: chưa xác định giá đất cụ thể để làm cơ sở xác định giá trị quỹ đất hoàn vốn cho các dự án BT; chưa có Quyết định phê duyệt giá đất của UBND tỉnh Khánh Hòa…
