Hôm nay (7/7), Kỳ họp thứ 7 HĐND thành phố Hà Nội tổ chức phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Nội dung dự kiến về tình hình quản lý, sử dụng tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước của thành phố. Qua công tác giám sát, HĐND thành phố Hà Nội đã chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế.
Đoàn giám sát HĐND thành phố Hà Nội cũng chỉ ra, công tác quản lý quỹ nhà tái định cư trên địa bàn còn nhiều hạn chế, rất nhiều căn hộ hiện bỏ trống, gây lãng phí lớn. Ảnh: Trường Phong
Không biết người thuê, không thu được tiền
Theo báo cáo của HĐND thành phố, đa số các đơn vị trực thuộc Sở GD&ĐT chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với tài sản là trụ sở hoạt động. Trụ sở Văn phòng Cty TNHH MTV Công viên Thống Nhất địa chỉ tại 354 A Lê Duẩn được bàn giao cho Cty quản lý từ năm 1997, đến nay chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Hay như Cty TNHH MTV Đầu tư và phát triển thủy lợi Hà Nội có 65 cơ sở nhà đất chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất và chưa được cắm mốc giới cụ thể...
Báo cáo cũng chỉ ra, trụ sở các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố còn phân tán. Nhiều sở, ban, ngành có trụ sở tại 2 địa điểm trở lên. Nhiều địa điểm có tình trạng sử dụng sai mục đích, bị lấn chiếm, tranh chấp ranh giới, mốc giới như Trường Đại học Thủ đô; Trung tâm Văn hóa Hồ Gươm; Trung tâm Văn hóa và thông tin thể thao Hai Bà Trưng; trụ sở UBND phường Lê Đại Hành (quận Hai Bà Trưng); trụ sở UBND phường Vĩnh Hưng (quận Hoàng Mai)…
Qua giám sát tại Cty TNHH MTV Điện ảnh Hà Nội có 2 cơ sở nhà, đất ký giữa Cty với Cty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội đã hết hạn hợp đồng từ hơn 7 năm nhưng vẫn chưa được gia hạn.
“Trong khoảng 400 địa điểm nhà chuyên dùng thuộc phân loại quản lý cho thuê vẫn thực hiện thu nộp tiền thuê nhà do Cty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà quản lý, thực tế chỉ có 1 địa điểm tại 41 Trần Hưng Đạo (Hoàn Kiếm) còn hạn hợp đồng thuê nhà, đất; 5 địa điểm được UBND thành phố chấp thuận cho thuê không phải trả tiền thuê nhà, đất; toàn bộ các địa điểm đã hết thời hạn thuê, đến nay vẫn chưa thực hiện gia hạn cho thuê”, báo cáo nêu.
Không chỉ vậy, báo cáo của HĐND thành phố còn nêu, nhiều địa điểm, nhiều diện tích sử dụng không đúng quy định với các hình thức như: Chuyển diện tích cho thuê làm cơ sở kinh doanh, dịch vụ sang làm nhà ở; Sử dụng sai mục đích; Không ký hợp đồng thuê nhà, tự ý chuyển nhượng nhà thuê cho đối tượng khác, cho thuê lại để hưởng chênh lệch; Liên doanh liên kết trái phép...
Qua khảo sát thực địa cho thấy, tại tòa N01, ngõ 84 phố Chùa Láng, toàn bộ khu vực kinh doanh dịch vụ bị các hộ dân chiếm dụng từ năm 2016, Cty Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội không xác định được đối tượng thuê và không thu được tiền thuê từ diện tích này. Số nhà 36 Bà Triệu thuộc quỹ nhà chuyên dùng đã được đơn vị thuê là Cty Xuất nhập khẩu Tạp phẩm cải tạo, xây dựng lại sai phép. Hiện trạng có 3 cửa hàng kinh doanh trên mặt tiền phố Bà Triệu, phía sau lưng cửa hàng là nhà các hộ dân sinh sống. Hợp đồng thuê nhà ký với Cty XNK Tạp phẩm đã hết hiệu lực, Cty đang nợ tiền thuê.
3/5 địa điểm nhà, đất của Cty TNHH MTV Điện ảnh Hà Nội được UBND thành phố cho thuê nhà, đất để sử dụng làm cơ sở chiếu phim và các dịch vụ văn hóa đều cho thuê lại và sử dụng sai mục đích (số 88 Lò Đúc, 437 Bạch Mai, 211 phố Khâm Thiên).
Lãng phí tài sản nhà nước
Báo cáo cũng nêu thực tế, nhiều địa điểm nhà đất có vị trí, lợi thế thương mại giá trị cao không đưa vào khai thác sử dụng phát huy hiệu quả lại đóng cửa, không kinh doanh khai thác (trong đó có nhiều địa điểm nhà riêng lẻ và nhiều địa điểm thuộc diện tích kinh doanh dịch vụ tầng 1 tại các tòa nhà chung cư tái định cư), gây lãng phí tài nguyên và nguồn lực xã hội.
Các địa điểm nhà chuyên dùng, nhà ở thuộc sở hữu nhà nước bị bỏ trống trong thời gian dài dẫn đến nhiều công trình nhà xuống cấp, hư hỏng, nguy hiểm. Điều này cho thấy việc điều tiết, trách nhiệm quản lý của các cơ quan quản lý nhà nước và việc khai thác, kinh doanh của Cty Quản lý nhà chưa hiệu quả, gây lãng phí tài sản nhà nước.
Đáng chú ý, số nợ tiền thuê nhà phải thu về ngân sách nhà nước lớn và có chiều hướng tăng nhanh. Nhiều địa điểm, diện tích không thu được tiền cho thuê nhà, đất. HĐND thành phố Hà Nội dẫn báo cáo của Sở Xây dựng cho biết, đối với quỹ nhà chuyên dùng, số nợ phải thu đến thời điểm hiện tại là hơn 415 tỷ đồng. Với diện tích kinh doanh tầng 1 tòa chung cư tái định cư, số nợ còn phải thu là hơn 70 tỷ đồng, trong đó nợ khó đòi hơn 39 tỷ đồng…
Cần thanh tra toàn diện, xử lý nghiêm vi phạm
HĐND thành phố đề nghị UBND thành phố giao Thanh tra thành phố tổ chức thanh tra toàn diện công tác quản lý sử dụng quỹ nhà ở chuyên dùng để cho thuê; tổng hợp, báo cáo HĐND thành phố cuối năm 2022... Thanh tra thành phố được giao nhiệm vụ kịp thời phát hiện, uốn nắn, chấn chỉnh, xử lý các vi phạm; tham mưu, kiến nghị điều chỉnh những bất cập trong cơ chế, chính sách về quản lý, sử dụng nhà, đất. Trường hợp có vi phạm nghiêm trọng những quy định của pháp luật phải chuyển tới các cơ quan chức năng để xem xét trách nhiệm của tổ chức, cá nhân theo quy định.