Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua tuần đầu tiên của quý IV/2022 giảm giá rất mạnh. Do ngưỡng hỗ trợ quanh 1.075 điểm của VN-Index không thể ngăn chặn đà giảm, thị trường lao dốc và tiếp tục hành trình tìm đáy mới gần khu vực 1.000 điểm.
Kết quả, tuần trước, VN-Index đóng ở mức 1.035,91 điểm, giảm mạnh 8,50%. Mức giảm này chỉ thua kém tuần 13/03/2020 giảm mạnh -14,55% do ảnh hưởng từ đại dịch covid và tuần 13/05/2022 do áp lực từ khi Cục Dự trữ Liên bàng Mỹ (Fed) tăng lãi suất.
Với đà giảm sâu, thị trường đã xuất hiện dòng tiền mua giá thấp trong phiên chiều, thể hiện qua diễn biến “rút chân” đi kèm với khối lượng khớp lệnh tăng vượt trung bình 20 phiên. Nhưng, chưa có tín hiệu chắc chắn cho nhịp hồi phục chất lượng do cầu ở vùng giá cao chưa cải thiện.
Theo đó, các chuyên gia cho rằng, có thể hy vọng thị trường sẽ dần phân hóa, áp lực bán giải chấp, rút vốn sẽ giảm dần trong 1-2 tuần tới tại vùng hỗ trợ đỉnh giá cao nhất năm 2019 là 1.000 - 1.030 điểm.
Cần chú ý, trong tuần qua, thị trường cũng chịu áp lực rút vốn ròng từ các quỹ ETF, nguyên nhân chính vẫn là do lãi suất tăng và USD tăng giá.
Theo SSI Research, dòng vốn giải ngân từ các quỹ ETF vào Việt Nam chậm lại, trong khi đó ngược lại xu hướng rút ròng cũng được thu hẹp lại. Tương tự tháng 8, xu hướng giải ngân từ nhóm các quỹ ngoại như Fubon, FTSE hay quỹ nội như SSIAM VNFinlead được duy trì, tuy nhiên, với tốc độ chậm lại rõ rệt. Cụ thể, quỹ Fubon vào ròng +129 tỷ đồng, giảm 50% so với tháng 8, FTSE Vietnam +77 tỷ đồng, giảm 88% hay SSIAM VNFIN Lead +38 tỷ đồng, giảm 73%.
Đối với các quỹ rút ròng, nhóm quỹ ETF liên quan đến VFM vẫn tiếp tục rút với khối lượng thu hẹp lại như VFM VNDiamond (-407 tỷ đồng, cải thiện từ mức -891 tỷ đồng trong tháng 8) hay VFM VN30 (-33 tỷ đồng, từ mức -205 tỷ đồng tháng 8).
Nhìn chung, hoạt động thận trọng ở chiều giải ngân khiến dòng vốn ETF bị rút ròng tổng cộng 316 tỷ đồng trong tháng 9 - chỉ sau mức rút ròng vào tháng 3 năm nay.
Tính chung cho 9 tháng đầu năm, các quỹ ETF vẫn ghi nhận dòng vốn vào ròng gần 8.200 tỷ đồng, với đóng góp chủ yếu từ Fubon và VNDiamond. Đáng chú ý trong tuần cuối tháng 9, chứng chỉ quỹ ETF mô phỏng VNMIDCAP đã được niêm yết trên sàn HSX với tổng giá trị ban đầu là 60 tỷ đồng.
Dòng tiền từ các quỹ chủ động kém tích cực hơn trong tháng 9. Xu hướng giải ngân từ các quỹ chủ động trong tháng 8 đã không được duy trì trong tháng 9, khi hầu hết đều ghi nhận rút ròng (hoặc vào ròng khá khiêm tốn). Điều này đã khiến tổng lượng rút ròng trong tháng 9 ghi nhận ở mức hơn 440 tỷ đồng.
Trên thực tế, việc rút ròng tương đồng với xu hướng giảm tỷ trọng vào các quỹ cổ phiếu trên thế giới, trong bối cạnh rủi ro suy thoái khiến các nhà quản lý quỹ sẽ giảm thiểu vào các tài sản tài chính rủi ro. Kể từ đầu năm, các quỹ chủ động đã rút ròng tổng cộng khoảng 840 tỷ đồng.
Giao dịch khối ngoại đảo chiều bán ròng trên thị trường chứng khoán trong tháng 9, với tổng giá trị là 3.500 tỷ đồng, mức cao nhất kể từ tháng 3 năm nay. Giao dịch khối ngoại kém khả quan kể từ nửa cuối tháng 8, và tương đồng với diễn biến của khối ngoại trong khu vực (ngoại trừ Indonesia, nhờ lợi thể về xuất khẩu nguyên vật liệu thô).
Tính chung cho 9 tháng và loại trừ các giao dịch đột biến, khối ngoại mua ròng 2,5 nghìn tỷ đồng. Tỷ trọng giao dịch chưa có nhiều cải thiện (chiếm 6,7% tổng giao dịch trên thị trường, tương đương năm 2021 và giảm mạnh từ mức 11,1% trong năm 2020.
Như vậy, diễn biến dòng vốn vào TTCK Việt Nam trong tháng 9 tiếp tục không có quá nhiều khác biệt so với kỳ vọng và chịu ảnh hưởng mạnh bởi xu hướng của thế giới. Chuyên gia SSI duy trì góc nhìn thận trọng đối với xu hướng dòng tiền vào thị trường, ít nhất cho tới cuộc họp của Fed vào tháng 11.
Bên cạnh rủi ro đến từ bên ngoài, nhân tố nội tại có tác động không tích cực đến tâm lý thị trường ngày càng xuất hiện rõ ràng hơn, như tăng trường chậm lại hay Ngân hàng Nhà nước có thể tiếp tục tăng lãi suất điều hành nhằm ổn định môi trường tỷ giá. Trong khi đó, yếu tố tích cực đến từ việc định giá thị trường hiện đang ở mức thấp có thể giúp dòng tiền chủ động giải ngân (tuy nhiên ban đầu sẽ ở mức thăm dò).
